ABD’de enflasyon 40 senenin zirvesini gördü, FED eleştirilerin hedefi oldu
ABD’nin güncel enflasyon oranı açıklandı. 1982 senesinden bu yana en hızlı yükselen enflasyon oranını açıklayan FED, “faiz artırımı” baskısı altında kalmaya başladı. Enflasyonun yükselmesi ise yalnız fiyatları ve ABD halkını etkilemedi; Başkan Joe Biden'a verilen destek de büyük oranda düştü.
Koronavirüs pandemisi, küresel ekonomiye büyük oranda etki etmiş durumda. Gelişmiş ya da gelişmekte olması fark etmeksizin pek çok ülkenin merkez bankası son dönemlerin en yüksek enflasyonlarını açıklamaya devam ederken ABD Merkez Bankası (FED), ekonomik harabesini enflasyon değeriyle gözler önüne serdi. Gıdadan enerjiye sürekli artan fiyatların önü alınamazken ve yaşam maliyeti Amerikalıları zor durumlara sürüklerken ülkede son 40 senenin en yüksek enflasyon oranı açıklandı.
Yıllık bazda artış yüzde 46’yı buldu
ABD Çalışma Bakanlığı’nın verilerinden aktarılana göre aylık enflasyon, 1982’den bu yana ilk kez zirveyi gördü. TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi), Ocak 2022'de aylık yüzde 0,6; yıllık yüzde 7,5 arttı. Piyasa beklentilerinin üzerinde olan bu yükselişle birlikte enerji endeksinde aylık yüzde 0,9; yıllık yüzde 27’lik artış gözlemlendi. Benzin fiyatlarında aylık yüzde 0,8 oranında düşüş kaydedilmesine karşın yıllık yüzde 40 yükseliş kaydedildi. Fuel oil (yakıt) fiyatları aylık yüzde 9,5; yıllık yüzde 46,5 seviyesinde arttı. Elektrik fiyatları aylık bazda yüzde 4,2; yıllık bazda yüzde 10,7 oranında artış yaşadı.
Biden’a destek oranı düştü
Otomobil endeksinde aylık yüzde 1,5; senelik yüzde 40,5 artış yaşanırken gıda endeksinde de aylık 0,9; senelik yüzde 7 oranında artış meydana geldi. Enflasyonun bu denli yükselmesinin ABD’lilerin alım gücüne ve iş gücü piyasasına büyük zarar vermesi sebebiyle ABD Başkanı Joe Biden’a olan destek hayli azaldı. Enflasyon verilerinin açıklanmasının ardından değerlendirmelerde bulunan Biden, fiyatları düşürmek için ellerindeki her aracı kullandıklarını ve bu sene sonuna kadar enflasyonun düşmesini beklediklerini ifade etti.
Enflasyon, FED üzerinde baskı kuruyor
Enflasyon verileri, FED’in üzerinde “hızlı faiz artırımı” baskısı kurmaya devam ediyor. Son toplantıda politika faizini değiştirmeyen (yüzde 0 ile 0,25 aralığında sabit bırakılmıştı) FED, mart ayı itibarıyla faiz artırımına gidileceğinin sinyalini vermişti. Analistler, FED’in mart ayındaki toplantıda 50 baz puanlık faiz artışına gitmesini beklerken bazıları ise FED’in “agresif” tutum benimsediğini kaydederek 25 baz puan artırım olacağını dile getiriyor.
Analist ve ekonomistler FED’den yana şikayetçi
Dünyanın en büyük analist şirketlerinden Moody’s Analytics’in Başekonomisti Mark Zandi, ocak ayı enflasyonunun güçlü geleceği bilindiği için önceden tahmin edilebildiğini; verilerin birkaç ay daha yüksek seyredeceğini aktardı. Para politikası konusunda FED’in adımlarını eleştiren Zandi, politikanın daha hızlı düzeltilmesi gerektiğini kaydetti.
ING Uluslararası Başekonomisti James Knightley, enflasyonun bu denli yükselmesinin FED üzerinde büyük baskı yarattığını; emtia fiyatları, artan fiyatlar ve tedarik zinciri gerilimlerinin enflasyondaki yükselişe katkı sağladığını ifade etti. FED’in yanıtının sert olması gerektiğini sarf eden Knightley, 50 baz puanlık faiz artışı beklediğini cümlelerine ekledi.
