Türkiye'den Hindistan'ın Keşmir kararına tepki

Dışişleri Bakanlığı, Hindistan Anayasasındaki Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan 370. maddenin iptal edilmesine tepki gösterdi. Bakanlık, bölgedeki mevcut gerilimi artırmasından endişe duyulduğunu bildirdi.

Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
"Hindistan Anayasasının Cammu Keşmir'e özerklik statüsü tanıyan 370. maddesinin ilga edilmesinin mevcut gerilimi arttırmasından endişe duyuyoruz."

Açıklamada, "Türkiye, sorunun diyalogla ve ilgili Birleşmiş Milletler (BM) kararları çerçevesinde, tüm Cammu Keşmir halkı ile Pakistan ve Hindistan'ın meşru çıkarları gözetilerek çözüme kavuşturulması dileğindedir. Ülkemiz tarafların rıza göstermesi halinde bölgede gerginliğin azaltılması için katkı sağlamaya hazırdır." ifadeleri kullanıldı.

Ne olmuştu?

Hindistan, yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan anayasanın 370. maddesini iptal ederek, bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmıştı.

Cammu Keşmir'i iki birlik toprağına ayıran "Cammu ve Keşmir'in Yeniden Yapılandırılması Teklifi", federal parlamentonun üst kanadı Rajya Sabha'da (Eyaletler Meclisi) 61 "ret" oyuna karşı 125 "evet" oyuyla kabul edilmişti.

Diğer taraftan, Cammu Keşmir'in eski başbakanlarından Omar Abdullah ve Mehbuba Mufti ile Cammu ve Keşmir Halkının Konferansı liderlerinden Sajjad Lone ve Imran Ansari tutuklanmıştı.

Keşmir sorunu nedir?

İngiltere 1947 yılında Hindistan'dan çekilirken, prenslik şeklinde yönetilen Keşmir'i "Hindistan ya da Pakistan ile birleşme" konusunda serbest bıraktı.

Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947 yılında Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşme kararı verdi.

Prensin kararı, Müslüman Keşmir halkının isyanına sebep oldu. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947 tarihinde ilk kez savaştı. Hindistan ile Pakistan arasında yine aynı sebeple 1965 ve 1999 yıllarında savaş çıktı.

Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde ve bölgenin yüzde 20'sine ise Çin hakim. Hindistan ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adında kendine bağladı. Cammu Keşmir, şu anda Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.

Pakistan ise kendi kontrolündeki Keşmir'e "Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)" ve "Gilgit Baltistan" olarak iki özerk bölge statüsü verdi.

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, 1948 tarihinden itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.

Hindistan "çoğunluğu Müslüman olduğu için" halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.