Dünya şampiyonlarını ezdi geçti! Yeni şampiyon, yapay zeka!

Yapay zeka ve bilgisayar öğrenmesi kavramları hayatımıza gireli çok uzun zaman olmadı ancak etkilerini günlük hayatta her alanda görüyoruz.

Bizi öğrenen, kullandığımız teknolojik aygıtlarla bizi tanıyan, buna göre kişiselleştirilmiş, özelleştirilmiş bir deneyimi bizlere sunan sistemlerle artık günlük hayatımızın birçok adımını daha efektif atabiliyoruz.

Yapay zeka ile ilgili yapılan çalışmalar yapay zekanın geleceği ve öğrenme kapasitesine ilişkin umut veren gelişmeleri ortaya koydu. Yapay zeka son olarak briç turnuvasında sekiz dünya şampiyonunu yenmeyi başardı. Peki yapay zeka nasıl oluyor da dünyanın alanında en iyisi “insan” rakiplerini bir çırpıda yenebiliyor. Üstelik bu ilk de değil. Bugün bu haberin detaylarına bakacağız ve yapay zeka mantığı üzerine incelemeler yapacağız.

Yapay zeka nedir?

Yapay zeka kavramını anlayabilmek için öncelikle doğal zekayı yani insan zekasını bilmemiz gerekmektedir. İnsan zekası çevresinde duyularıyla algıladıklarını işleyip anlamlı hale getirmesi ve bunu kimi zaman fizyolojik kimi zaman da başka unsurlar için rahat bir şekilde kullanmak amacıyla biriktirmesinden ileri gelmektedir. Yapay Zeka yani (AI) ise insan zekasını taklit eden bir sistemdir. Yapay zeka toplamış olduğu bilgiler vasıtasıyla kademeli bir şekilde geliştirilmiş olan makineler veya sistemler manasına gelir.

Aslında günlük hayatta yapay zekayı çok temel bazı alanlarda kullanıyoruz.

Mesela kullandığınız herhangi bir ürün ya da hizmetin destek sayfasında sizin için yapay zeka destekli bir sohbet robotu büyük ihtimalle bulunuyordur. Bu sistemler müşterilerin kullandığı cümleler ve kelime öbeklerinden onların ihtiyacı olan en yakın yönlendirmeye ulaştırabilmelerinin yolunu açıyor. Böylece aslında kendiliğinden işler, daha az insan destekli bir sistem ortaya çıkmış oluyor.

Başka bir kullanım alanı yine örneğin akıllı asistanlar üzerinden örnek verebiliriz. Telefonunuzda seslendiğinizde çıkan akıllı asistanlar sorularınıza en uygun şekilde yanıtlar verip sizin için cihazlarınızdaki verileri çekerek izniniz dahilinde işlerinizi kolaylaştırmaya yardımcı oluyor.

Çok daha sıklıkla rastlayacağınız başka bir örnek… İnternette gezinmek ve iş yapmak için kullandığınız arama motorunda bir konu hakkında araştırma yaptığınızda kısa bir süre sonra ilgili aramanıza göre sonuçların reklam olarak karşınıza çıkmasına şaşırmayın. Çünkü arama motorları da optimizasyonuyla ihtiyacınıza en uygun şekilde size bir deneyim sağlıyor.

Peki basit işlerde ihtiyaçları görebilen yapay zeka bir dünya şampiyonunu nasıl yenebiliyor?

Yapay zeka şampiyonu alt etti

Geçmişi esasen ilk kez 1940’lı yıllara dayanan yapay zekayı son birkaç yıldır gerçek manada konuşmaya başladık.

Bir satranç oyunu düşünün. İlk hamleleri yaptıktan sonra oyunu bitirmek için milyonlarca hamle olasılığı bulunuyor. Bir insanın ancak stratejik davranarak ve zekasını konuşturarak karşısındaki rakibini yenmesi mümkün iken bir makine ihtimalleri insan zekasına göre kıyaslanamayacak kadar güçlü bir şekilde analiz edebiliyor ve oyunun başından sonuna dek rakibine soluk vermiyor. Bu şampiyon bir rakip bile olsa.

İşte bu örnek anlatıma ilişkin yaşanan son gerçek olay insanları, yapay zekanın kapasitesi üzerinde düşünmeye bir kez daha itti.

Yapay zeka, bir kart oyunu olan briçte 8 dünya şampiyonunu birden yenmeyi başardı.

Elde edilen bu zafer yapay zeka için yeni bir kilometre taşı olarak görülebilir çünkü briç oyununda oyuncular eksik bilgilerle çalışıyor. Yani karar vermenin daha da önemli olduğu bu oyunda oyuncular başkalarının davranışlarına tepki vermek durumunda kalıyor.

Imperial College London’da makine öğrenimi profesörü Stephen Muffleton, “Görmüş olduklarımız, yapay zeka sistemlerinin durumunda temelde önemli bir ilerlemeyi bizlere gösteriyor.” şeklinde konuştu.

Fransız startup NukkAI, Paris’te yapılan iki gün süren turnuva sonrasında yapay zekanın gücünü Cuma günü duyurdu.

800 el oyun oynandı

NukkAI mücadelesinde, gerçek şampiyonlardan 10’arlı 80 sete bölünmüş olarak 800 ardışık el oynaması gerekti. Her şampiyon bir çift rakibe karşı kendisinin ve “sahte” ortağının kartları yardımıyla oynadı. Karşıdaki rakipler şimdiye dek dünyanın en iyi robot şampiyonlarıydı. Fakat yine de bu robot şampiyonların insanlar kadar iyi oynamadığını gösteriyordu.

NooK ismiyle adlandırılmış olan yapay zeka, aynı rakipler ve aynı kartlarla insan şampiyonla aynı rolü oynadı. NooK toplamda 80 set arasından 67 tanesini ya da bir başka anlatımla oyunların %83’lük kısmını kazandı.

Yapay zekanın gelişimini ortaya koyuyor

NukkAI kurucularından olan Veronique Ventos, Nook’un yeni jenerasyon bir yapay zeka olduğunu ifade etti. Ventos, “Eğer kararlarınızı paylaşamazsanız briç oynayamazsınız” dedi. Yani NooK kartlarını oynanış biçimi oyun sırasında paylaştı.

Alınmış olan kararların açıklanması hususu yapay zeka geliştiricilerinin sıklıkla üzerinde durduğu bir alan. Satrançta ya da go oyununda dünya şampiyonlarını alt eden yapay zekalar “kara kutu” ismi verilen bir yöntemle geliştirilmişlerdi. Yani AlphaGo ve Deep Blue rakiplerini yenmeden önce binlerce kez oyun oynayarak ilişkili senaryoları öğrenmişti.

Beyaz kutu ismindeki mantıkla geliştirilmiş olan NooK ise binlerce kez oyunu oynamadı. Sadece bu yapay zekaya başta oyunun kuralları öğretildi ve ardından ise NooK’un kendi tercihiyle hareket etmesine olanak tanındı.

Yapay zekanın ilk zaferi değil!

Yaşanan bu son olay ilk olay değil. Daha önce de yapay zekanın kazandığı oyunlarla karşılaştık.

1996 senesinde IBM’in Deep Blue ismindeki satranç makinesi, dünyanın en iyisi olarak bilinen Garry Kasparov’a yenildi. Ancak 1 sene sonraki rövanş oyununda Kasparov yenildi.

Yıl 2007’yi gösterdiğinde bilim insanları tarafından 500 binin üzerinde hareketin öğretildiği dama yapay zekası oluşturuldu. Bu yapay zeka insanlara hiç yenilmedi.

2011 senesinde yine IBM’in Watson ismindeki yapay zekası Jeopardy ismindeki bilgi yarışmasını kazandı.

2016 senesinde Google DeepMind Laboratuvarı’nın geliştirdiği AlphaGo, Koreli şampiyon Lee Sedol’ü 9-1 yendi. Kore Baduk Birliği AlphaGo’ya en üst düzey usta ünvanını verdi.