Türk bilim insanları üretiyor: Koronavirüs ve gribe karşı burun spreyi!

Koronavirüs salgınına karşı aşı geliştirme çalışmalarına devam eden Türk bilim insanları, hem soğuk algınlığı hem de Covid-19 tedavisinde kullanılabilecek burun spreyini geliştiriyor. Çalışmalar, Bilkent Üniversitesi'nde öğretim üyesi olan genetik uzmanı Doç. Dr. Urartu Şeker'in öncülüğünde yapılıyor. Söz konusu virüslerin insan hücrelerine tutunmasının önüne geçmek isteyen Şeker ve ekibi, burun spreyinin hayvan deneylerini tamamladı.

Doç. Dr. Urartu Şeker ile Sentetik Biyosistemler Laboratuvarı üyeleri, çalışmalarının sonraki aşaması olan insan deneyleri için izin başvurusu yaptı. Çalışmanın isminin "Yüksek Güçlü bir Sars-CoV bloke edici lektin proteini" olduğu kaydedildi. Amerikan Kimya Bilimi Enfeksiyon Hastalıkları dergisi, söz konusu çalışmayı kapağına taşıdı.

Urartu Şeker: Yakın temas durumunda bile virüs bulaşmıyor!

Burun spreyini, koronavirüs ve İnfluenza gibi virüslere karşı geliştirdiklerini aktaran moleküler biyoloji ve genetik uzmanı Doç. Dr. Urartu Şeker, "Koronavirüs salgınının başlangıcında bakteriler üzerinde kırmızı alglerde bulunan bir proteini ürettik. Bu proteinin virüse karşı ne kadar koruyucu olduğuna dair testleri laboratuvarda yaptık. Hayvanlar üzerinde yaptığımız deneylerde gördük ki ürettiğimiz lektik protein, yakın temas durumunda bile virüsün bulaşmasını engelliyor. Yani maske olmasa bile yakın temas halinde virüs bulaşmıyor." dedi.

"Hayvan deneylerini tamamladık"

Ürettikleri lektik proteinin influenza (grip) virüsü üzerinde de etkili olduğunu kaydeden Şeker, çalışmaya dair detaylı bilgiler verdi.

Ürettikleri lektik protein sayesinde varyant virüslerin bile insan hücresinin içine giremediğini belirten Şeker, "Bağışıklık sistemi, bu sayede virüsle savaşmak için zaman kazanıyor. Proteinin, Omicron varyantına karşı 5 kat daha fazla etkili olduğu görüldü. Her yıl yeni mutasyonları çıkan influenza virüsüne karşı da oldukça etkili. Hayvan deneylerini tamamladık. Sıra insan deneylerinde. Ürettiğimiz proteini, bir ürüne dönüştüreceğiz. Bunun için bir ilaç firmasıyla anlaştık." diye konuştu.

"Sadece koronavirüs için geliştirilmedi"

Her ne kadar pandemi sona ermiş olsa da koronavirüsün halen daha etkin olduğunun altını çizen Doç. Dr. Urartu Şeker, "Ana motivasyonumuz sadece koronavirüsü engellemek değildi. İnsanların sosyal hayatını etkileyen yaygın bir virüs olan influenzanın da önüne geçmek istedik. Bu çalışma sayesinde üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan birçok virüsün, vücuda girişi engellenmiş olacak." ifadelerini kullandı.

"Direkt olarak kana karışmıyor"

Ürettikleri burun spreyi hakkında bilgiler veren Doç. Dr. Urartu Şeker, "Hedefimiz, maskenin olmadığı durumlarda bile virüslerin hücrelere tutunmasını engellemek. Sprey, ağız ve burun yoluyla alınabiliyor. Direkt olarak kana karışmıyor, virüs e karşı 'koruyucu bariyer' işlevini görüyor. Şu ana kadar dünyada bizimkine benzer başka bir bir çalışma başlatılmadı. Dünyadaki çalışmalar, virüs bulaştıktan sonraki süreçle ilgili. Bizim çalışmamız ise önleyici özelliğe sahip." dedi.