Çocuklarda kafatası şekil bozukluğunda artış
Doç. Dr. Semra Işık, çocuklarda yatış pozisyonuyla ilişkili olarak kafatası şekil bozukluğunda yüzde 600 artış olduğunu kaydetti.
Işık, gerçekleştirdiği açıklamada, çocuklarda kafatası şeklinin bozukluğunun genellikle hayatlarının ilk senesinde görüldüğünü ve bunun iki temel nedeni olduğunu aktardı.
Birinci ve en sık nedenin genel itibarıyla bebeğin aynı pozisyonda yatmasıyla ilişkili olarak henüz sertlik kazanmamış kafatası kemiğinin deformasyonu neticesinde oluştuğunu ve 'pozisyonel plajiyosefali' olarak isimlendirildiğini anlatan Işık, ikinci sebebin ise kafatasındaki kemikler arasında bulunan kıkırdak veyahut bağ dokusunun yapı içindeki eklem yerlerinin fizyolojik ve anormal olmayan erken kapanmasının bir neticesi olarak meydana gelen, gelişimsel bir anomali olarak tanımlanan 'kraniyosinostoz' olduğunu ifade etti.
Işık, literatürde 2 bin ile 2 bin 500 doğumda bir görüldüğü vurgulansa da 'pozisyonel plajiyosefali' vakalarında son senelerde görülme sıklığının nedeni bilinmeyen bir şekilde arttığına dikkat çekti.
Doç. Dr. Işık, 1980'li yılların sonlarında, Amerikan Pediatri Akademisi tarafından ani bebek ölümü sendromunun yüzükoyun uyku pozisyonuyla yakından ilgisi olduğu gerekçesiyle Nisan 1992 tarihinde her ebeveynin ani bebek ölümlerini engellemek için 'bebekleri sırtüstü yatırmaya teşvik' isimli bir kampanya davet edildiğini hatırlatarak, "Netice olarak, ani bebek ölümü sendromunun sıklığı yüzde 40 oranında azaldı fakat çocuklarda pozisyonel plajiyosefali yaklaşık olarak yüzde 600 arttı ve her sene de bu artış devam ediyor." dedi.
"Ameliyat da gerekebiliyor"
Bu tarz deformasyon süreçlerinin büyük çoğunlukla doğumdan sonraki birkaç ayda ortaya çıktığını ve esas olarak kafanın pozisyonundan etkilendiğini belirten Işık, şöyle devam etti:
"Kafanın uzun bir süre aynı pozisyonda kalması, kafanın zemine bakan bölümünün düzleşmesine yol açar, ardından yüzün üst kısmı düzleşmeye başlar. Kafanın her iki kısmı da kademeli bir şekilde deforme olacak ve kafanın asimetrik şeklinde sebep olacaktır. Bu bozukluk zeka geriliğine yol açmaz. İlerleyen yaşlarda kozmetik kaygılar ve akran zorbalıkları devreye gireceği için psikolojik problemlere sebep olabilir. Tedavi için pozisyon değişikliği, mesaj terapisi, fizyoterapi, kask terapisi uygulanır.
Kafa şekil bozukluğu anormal pozisyon, çevresel faktörler, doğumdan önce kullanılan bazı ilaçlar ve kimyasallar, annenin sigara içmesi gibi sebeplere bağlı olarak da gelişebilir. Tanının ardından cerrahi müdahalede bulunulabilir. Operasyon yaklaşık olarak beş saat sürer ve sık sık kan nakli gerekir. Operasyonun ardından bir gün yoğum bakımda tutulur ve ortalama dört gün sinir ve beyin cerrahisi servisine alınır. Göz çevresi şişer, gözler kapanır. Cerrahi riskleri azaltmak için operasyon genellikle altı aydan büyük çocuklarda yapılır. Operasyon sonrasında ek bir tedaviye gerek yoktur. Bahse konu operasyon endoskopik olarak da yapılabiliyor. Operasyon sonrasında kask kullanmak gerekiyor."
