Suriyeliler Yazı Dizisi-Gerçekler ve Yalanlar -2-
Suriyelilerle ilgili yazı dizimizin 2. bölümünde Suriyelilerin medyada, özellikle de sosyal medyada çıkan haberlerde nasıl temsil edildiğini göreceğiz.
Ülkede ne kadar Suriyeli var?
Türkiye’deki 3,5 milyondan fazla Suriyelinin yaklaşık 2 milyonu erkek, geriye kalanı ise kadın. Sayı olarak en fazla sığınmacının yaşadığı il 550 bin kişiyle İstanbul, Gaziantep, Hatay olmakla birlikte il nüfusuna oranla en yüksek yüzdenin Kilis’te olduğu görülüyor. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 31 Mart 2019 verilerine göre Türkiye’de çalışma izni verilen Suriyeli sayısı, 31 bin 185 kişiyle, toplam sığınmacı nüfusunun yüzde 10’undan daha az.
Yalnızca yüzde 1 kamplarda kalıyor
Toplam sığınmacı nüfusuna göre geçici barınma merkezlerinde kalan Suriyeli sığınmacı sayısının çok düşük olması da dikkat çeken unsurlardan biri. Kaynaklar Ağustos 2019 tarihi itibarıyla 65 bin kişi olan nüfusun geçen ay (Temmuz 2019) 103 bin 579 kişi, 2019’un başında 143 bin 558 kişi, 2018’in başında ise 228 bin 251 kişi olduğunu gösteriyor. Suriyelilerin yalnızca yüzde 1,76’sı kamplarda yaşıyor. Son olarak Gaziantep, Mardin, Şanlıurfa illerindeki kampların da tamamen kapatıldığı biliniyor.
Kentlerde yaşayan Suriyeli sayısının 3 milyon 585 bin 417 olması ise sosyal hayatta karşılaşılanlar ve medyadaki haberler bağlamında tutumları belirleyici bir özellik teşkil ediyor. Şehirlerde yaşayan Suriyeli sayısı geçen aya göre 58 bin 421 kişi arttı. Suriyelilerin yüzde 98,24’ü şehirlerde yaşarken bilinmesi gereken bir önemli detay da Suriyelilerin hangi şehirde yaşayacağına Göç İdaresinin karar verdiği. İstanbul başta olmak üzere bazı büyük şehirlerse artık Suriyeli sığınmacılara kapalı.
Hastanede sıra beklemiyorlar, devletten maaş mı alıyorlar?
Bu algıyı destekleyen faktörlerden en önemlisi kuşkusuz medyada çıkan haberler. Televizyonlar, sosyal medya ve gazetelerde çıkan haberler, Suriyeli sığınmacıları bir taraftan zorlu koşullar içinde “yoksul” ve “yardıma muhtaç” olarak gösterirken, diğer taraftan toplum güvenliği için bir “tehdit” olarak da gösteriliyor. Tehdit yahut adaletsiz paylaşım temalarına baktığımızda karşımıza Suriyelilerle ilgili belli doğru bilinen yanlışlar çıkıyor. En bilinen yanlışlar arasında sağlık hizmetlerinden faydalanırken sıra beklemedikleri, devletten maaş aldıkları, üniversitelere sınavsız geçiş hakkına sahip oldukları gibi iddialar yer alıyor. Ancak Mülteciler Derneğinin yaptığı derleme, konuya dair doğru bilinen yanlışların fazlalığını ortaya koyuyor.
