Anadolu'nun kapılarını Türklere açan komutan: Sultan Alparslan

Malazgirt'te Bizans ordusunu bozguna uğratarak 1071 yılında Anadolu'nun kapılarını Türklere açan Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Sultan Alparslan, devlet adamlığının yanında kahramanlığı, öngörüsü ve üstün savaş stratejileriyle ön plana çıktı.

Horasan Meliki Çağrı Bey'in son eşinden dünyaya gelen ve amcası Tuğrul Bey'in yerine 27 Nisan 1064 tarihinde Büyük Selçuklu Devleti'nin ikinci hükümdarı olan Sultan Muhammed Alparslan, 42 yaşında imza attığı büyük başarıyla dünya tarihinin geleceğine yön verdi.

Sultan Alparslan, ordusundan 4 kat büyük Bizans ordusuna karşı 26 Ağustos 1071 tarihinde kazandığı zaferle tarihin seyrini değiştirdi. Yürekli askerleriyle asırlarca konuşulacak taktiksel bir savaşla kazandığı başarı sayesinde Anadolu'nun fethini kolaylaştıran süreci başlattı.

Kazandığı zaferle Anadolu'nun kapılarını Türklere açan Sultan Alparslan, tarihte yer edinmiş önemli bir isim.

"Malazgirt ile tarihin seyrine yön verdi"

Muş Alparslan Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Alican, Sultan Alparslan'ın Selçuklu tarihinin en büyük hükümdarı olduğunu bildirdi. 

Sultan Alparslan'ın kazandığı Malazgirt Savaşı'nın sonuçlarıyla tarihin seyrine yön verdiğini ifade eden Alican, Bizans ordusunun bu savaşta büyük yenilgi yaşadığını söyledi. 

Bizans İmparatorluğunun Anadolu'ya doğru sefere çıktığını öğrenen Sultan Alparslan'ın Mısır seferini bırakarak dönmek durumunda kaldığını kaydeden Alican, şunları söyledi:

"Malazgirt Savaşı, Selçukluların Bizanslılara karşı kendisini korumak ve İslam dünyasını muhafaza etme amacını taşıdıkları bir savunma savaşıdır. Sultan Alparslan, Bizans'ın ülkesine doğru yola çıktığını haber alınca Halep'ten dönerek Ahlat'a geldi. Bizans İmparatoru Romen Diyojen, bu sırada Malazgirt'i aldı. Sultan Alparslan askerleriyle Ahlat'tan ayrılarak Bizanslıları karşılamak için yola çıktı. Önceden gönderdiği öncü birlik Bizans ordusunun gönderdiği kaynaklarda 30 bin askerden oluştuğu belirtilen birliği mağlup etti. Bütün kaynaklar göz önüne alındığında Sultan Alparslan'ın ordusunun 50-60 bin asker olduğunu söylemek mümkün. Bizans ordusuna bakıldığında bu rakamın 200 bin civarında olabileceği tahmin ediliyor. Sultan Alparslan, 4 katı asker sayısına sahip orduyla karşılaştı."

Alican, Sultan Alparslan'ın cuma günü son hazırlıklarını gözden geçirdiğini ve cuma namazında askerlerine dokunaklı bir hutbe verdikten sonra Bizans ordusuna saldırdığını kaydetti. 

"Kurt kapanı ve hilal taktiği başarıyla kullanıldı"

Muş Alparslan Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Alican, savaşta ilk taarruzun Selçuklular tarafından yapıldığına dikkat çekerek, kurt kapanı ve hilal taktiğinin Malazgirt Savaşı'nda başarıyla kullanıldığını ve akşam olmadan Bizans ordusuna ağır bir darbe vurulduğunu söyledi. 

Sultan Alparslan'ın savaş ahlakını da üst düzeyde tutan bir komutan olduğunu vurgulayan Alican, şunları kaydetti:

"Sultan Alparslan Malazgirt'te büyük bir zafer elde ederek Bizans imparatorunu esir almıştır O zamana kadar Müslümanlar hiçbir zaman bir Bizans imparatorunu esir almamıştır. İlk kez bir Bizans imparatoru olan Romen Diyojen, Selçuklulara esir düşmüştür. Sultan Alparslan, Bizans imparatoruna, onu affettiğini, ülkesine iade edeceğini söyledi. Sultan Alparslan, bu diyaloğun ardından anlaşma imzalatıyor. Burada ağır maddeler var. Anlaşmada dikkati çeken bir madde var. 'Selçuklu sultanı gerek duyduğu, talep ettiği takdirde Bizans imparatoru Selçuklu sultanına yardımcı birlik gönderecek' maddesi. Bir anlamda Selçuklular, Malazgirt Anlaşması'yla Bizans'ı kendisine tabi kılmıştır. Bizans İmparatorluğu 30-40 yıllık Selçuklu Devleti'nin vassalı haline gelmiştir. Bizans imparatoru ülkesine gittikten sonra tahttan indirilmiş ve öldürülmüştür."

Alican, Türkmenistan seferi sırasında uğradığı suikast sonucu yaşamını yitiren Sultan Alparslan'ın, elde ettiği zaferle Anadolu'nun kapılarını açtığını ifade etti. Ayrıca Malazgirt yenilgisinin, Bizans İmparatorluğu'nun gerileme sürecini başlatması bakımından da önemli olduğunu aktardı.

"Hızlı karar veren bir komutandı"

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Rahmi Tekin, Sultan Alparslan'ın verdiği kararlar, hızlı hareket etme özelliği ve devlet adamlığıyla tarihin en önemli isimlerinden biri olduğunu kaydetti.

Sultan Alparslan'ın, Türkleri bölgeden atmak için büyük bir orduyla doğuya harekete geçen Bizanslılara karşı durduğunu ve yürekli askerleriyle tarihin seyrini değiştiren bir zafere imza attığını belirten Turan, şunları söyledi:

"Halep'te olan Sultan Alparslan'ın kısa sürede Halep'ten Ahlat'a gelmesi bölge halkının öz güvenini artırdı. Sultan Alparslan'ın öncü birliği Bizans'ın kutsal hacı ile komutanını esir alarak Bağdat'taki halifeye gönderdi. Kutsal hacın gönderilmesi önemli bir nişane. Bağdat'ta halife o günkü bütün İslam aleminde İslam ordusu için dualar okuttu. Savaş Ahlat'ta başladı ve Malazgirt'te sonuçlandı. Sultan Alparslan'ın en büyük özelliği İslam aleminin birliği için mücadele eden, çok hızlı hareket edebilen ve hızlı karar veren bir komutandı."