Ticaret anlaşmaları erteleniyor mu?

Trump yönetimininden bir yetkilinin Çarşamba günü Reuters'e verdiği demeçte, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında uzun zamandır beklenen bir ara ticaret anlaşması Aralık ayına kadar ertelenebileceğini açıkladı.

Yetkili, zarar verici bir ticaret savaşını sona erdirmeyi amaçlayan "Faz 1" anlaşmasının hâlâ mümkün olamayacağını ancak bir anlaşmaya varılmamasından daha muhtemel olduğunu belirtti.

En olası yer Londra

Anlaşmanın imzalanması için çeşitli yerler önerildiğini ve en olası yerin Londra olduğunu belirten yetkili, ABD Başkanı Trump’ın 3-4 Aralıkta katılacağı NATO zirvesi sonrasında Trump ve Cinping'in masaya oturabileceklerini bildirdi.

Anlaşmanın imzalanacağı yer için Avrupa ve Asya'da başka yerler de mümkün görünüyor fakat İsveç ve İsviçre daha ön plana çıkıyor. Yetkili, ABD Başkanı Trump’ın önerdiği Iowa’nın reddedildiğini de ekledi.

Ticaret anlaşması ve "azil" süreci

ABD Başkanı Donald Trump

Çin’in daha fazla gümrük tarifelerini düşürmeye yönelik baskısı tartışılacaktı ancak geçici bir anlaşmaya doğru ilerlemenin rayından çıkması beklenmiyordu.

Yetkili, ABD Başkanı Trump'ın şu anki azil süreci ve 2020’de yeniden seçime gitmesi gibi koşullar altında Çin’in uygun şartlar için en iyi şans olarak hızlı bir anlaşma gördüğüne inanıldığını söyledi.

Beyaz Saray sözcüsü Judd Deere, "Müzakereler devam ediyor ve Faz 1 anlaşması metni üzerinde ilerleme kaydediliyor. İmza yeri hakkında bir duyuru yaptığımızda size haber vereceğiz." diye konuştu.

Çin’in Washington’daki elçiliği ise yorum taleplerine yanıt vermedi.

Baskılar sürüyor

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping

Geçici bir ABD-Çin anlaşmasının, 15 Aralık için planlanan ve cep telefonları, dizüstü bilgisayarlar ve oyuncaklar da dahil olmak üzere Çin ithalatına uygulanan yaklaşık 156 milyar dolarlık gümrük tarifelerinin rafa kaldırılmasına dair bir anlaşma olması bekleniyor.

Ticaret müzakerelerini takip edenler, Çin’in anlaşmanın ilk aşamasının bir parçası olarak Eylülde yürürlüğe giren gümrük tarifelerini kaldırmak için Trump’ı zorladığını söylemişti. Bir ABD yetkilisi, 15 Aralık tarihlerinin müzakerelerin kaderi açısından bir dönüm noktası olarak görüldüğünü söyledi.

Çinli müzakerecilerin Washington’un 1 Eylülde yürürlüğe giren 125 milyar dolarlık Çin malı için yüzde 15’lik gümrük tarifelerini bırakmalarını istedikleri bildirildi.

Çin’in müzakere pozisyonuna aşina olan bir başka kişi, "tüm tarifeleri en kısa sürede kaldırmak için" Washington’a baskı kurmaya devam ettiğini söyledi.

ABD Başkanı Trump ve yönetimi Çin'in devlet firmalarına büyük sübvansiyonlar koymayı zorlamakta ve Amerikan teknolojisinin Çin'de iş yapma bedeli olarak Çinli firmalara zorla transferine son vermesi yönünde baskı yapıyor.

Analistler, "Faz 1" anlaşmasının, çoğunlukla Çin’in ABD’deki çiftlik ürünleri alımlarına ve telif hakkı ve ticari marka sorunlarıyla ilgili fikri mülkiyet korumalarına odaklanmasının bu sorunları yeterince çözemeyeceğini söylüyor.

Anlaşma toplantısı için yerler

Trump-Şi toplantısı için konuşulan yerler Alaska'dan Yunanistan'a kadar farklılık gösteriyor.

Bir Çinli yetkili, Çin Devlet Başkanı Şi'nin bu Pazar günü gideceği Yunanistan'da bir buluşma ihtimalinin yaşanabileceğini, ardından 13 Kasım'da başlayacak olan gelişmekte olan büyük pazar ülkelerinin zirvesi için Brezilya'ya gideceğini söyledi.

Fakat birden fazla ABD kaynağı Yunanistan'da imza atmanın olası olmadığını savunuyor.