Çin, ABD'ye baskı yapıyor!

İddialara göre, Çin, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump’a Eylül ayında, "Faz 1" ticaret anlaşmasının bir parçası olarak uygulanan daha fazla gümrük tarifelerini kaldırmak için baskı yapıyor.

Bu ayın sonunda ABD Başkanı Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping tarafından henüz kesin olarak belirlenmemiş bir yerde imzalanacak olan anlaşmanın, ABD’nin 15 Aralık’ta planlanan yaklaşık 156 milyar dolar değerinde Çin’e uyguladığı cep telefonları, dizüstü bilgisayarlar ve oyuncaklar dahil olmak üzere ithalatı kapsayan bir gümrük tarifesi taahhüdünü içermesi bekleniyor.

Bir ABD yetkilisi, 15 Aralık tarihinin müzakerelerin kaderini belirleyecek bir parçası ve bu ayki potansiyel bir imzalama gezisi olarak değerlendirildiğini belirtti.

Görüşmelerden bahseden bir başka kaynak ise, Çinli müzakerecilerin Washington’un 1 Eylülde yürürlüğe koyduğu yaklaşık 125 milyar dolarlık Çin malına yüzde 15’lik gümrük tarifelerini elimine etmek istediklerini söyledi.

Pekin’in müzakere pozisyonuna aşina olan bir başka kişi ise, Çin’in "tüm tarifeleri en kısa sürede kaldırmak için" Washington’a baskı kurmaya devam ettiğini ileri sürdü.

Çin’in 1 Eylüldeki tarifeleri kaldırma isteği daha önce Politico tarafından bildirilmişti. Financial Times ayrıca Beyaz Saray'ın bazı giyim eşyalarını, televizyonları, akıllı hoparlörleri ve Bluetooth kulaklıkları kapsayan 1 Eylül tarifelerini geri alıp almayacağını düşündüğünü de belirtmişti.

Kazan-kazan durumu

ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping

Avrasya Merkezi'ndeki Çin programının direktörü Ralph Winnie, geçici ticaret anlaşmasını tamamlamanın, hem ABD hem de Çin ekonomilerine destek sağlarken, Trump'ın bu kapsamda çiftçiler arasında önemli bir yerde olduğunu da belirtti.

Winnie, "Her iki ülkenin de bu ticaret anlaşmasını yapmak ilgisini çekiyor. Anlaşma imzalanırsa, Amerikan halkı tarafından çok olumlu bir şekilde ele alınacak. İki ülke için de bir kazan-kazan durumu yaratıyor." diye konuştu.

Salı günü Çin’de bir ithalat fuarında konuşan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ülkeleri korumacılığa karşı durmaya çağırdı ve Çin’in ekonomisini açmaya ve fikri mülkiyet haklarının korunmasını güçlendirmeye devam etme sözü verdiğini yineledi.

Yabancı hükûmetler ve iş grupları, Çin’in reform vaatlerine kuşkuyla yaklaşıyor ve ticaret ortaklarının açıklığına uymuyorsa Çin’in misillemeyi sürdüreceğini düşünüyor.

"Bitmeye çok yakın"

ABD Başkanı Trump, 2017 yılında göreve başladığından beri, Trump yönetimi Çin'e devlet firmalarına büyük sübvansiyonlar koymayı zorlaştırmakta ve Amerikan teknolojisinin Çin'de iş yapma bedeli olarak Çinli firmalara zorla transferine son vermesi yönünde baskı yapıyor.

Analistler, "Faz 1" anlaşmasının, çoğunlukla Çin’in ABD’deki çiftlik ürünleri alımlarına ve telif hakkı ve ticari marka sorunlarıyla ilgili fikri mülkiyet korumalarına odaklanmasına yoğunlaşarak bu sorunları yeterince çözemeyeceğini belirtiyorlar.

Çin, anlaşma metninde bazı değişiklikler yapılmasını talep etti ancak finansal servislerle ilgili metin de dahil olmak üzere anlaşmanın bazı kısımları "bitmeye çok yakın" olarak duyuruldu. Bir kaynak, tarımla ilgili metnin "düzinelerce sayfa uzunluğunda ve neredeyse tamamlandığı"nı savunuyor.

Kaynak, iki ülke başkanının ay sonundan önce bir araya gelme ihtimalinin yüksek olduğunu da sözlerine ekledi.

Statüko durumu

Charles Boustany

Louisiana’lı eski bir kongre üyesi ve Ulusal Asya Araştırma Bürosu danışmanı olan Charles Boustany, herhangi bir ilk anlaşmanın kısa vadeli ve istikrarsız olacağını belirtiyor. Boustany, "Birinci aşamadaki bir anlaşma hakkında bir miktar konuşma olsa da, yapısal sorunların herhangi birini ele almanın önemli olacağını düşünmüyoruz. Bu, Çin'in yaptığı şeyi yapmaya devam ettiği bir statüko durumu olacak." diye konuştu.

Bazı iş grupları, Çin’in yeni dış yatırım yasasındaki tutarsızlıklar nedeniyle "Faz 1" anlaşmasının merkezi bir bileşeninin - Çin’in finansal hizmetler pazarına erişiminin artmasının- sözlerinin gerisinde kaldığından şikayet ediyor.

Bir başka iddiaya göre, ABD Ticaret Odası, Çin'deki Amerikan Ticaret Odası ve ABD Bilgi Teknolojileri Ofisi tarafından Çin hükümetine sunulan yorumlarda, gruplar Pekin’in taslak düzenlemelerinin "Çin’in devlete ait muameleleri arasındaki açık farkları ele almadığını" belirtiyor.