Pandeminin insan hayatına çarpıcı etkisi: Kovid-19, 28 milyon yıla denk ömrü çaldı
Kovid-19 salgının insan hayatına maliyeti, Oxford Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen bir çalışmayla gözler önüne serildi. 37 ülkenin değerlendirildiği araştırma, 28 milyon yıla eş değer insan yaşamının Kovid-19 sebebiyle kaybedildiğini ortaya koydu. Çalışmanın yöneticisi, sonuçların ekibini ve kendisini şoke ettiğini açıkladı.
Salgının etkisinin ölçeğini ortaya koymak için şu ana kadar yapılan en büyük çalışmaya göre, Kovid-19 pandemisi geçen sene 28 milyon yıla eş değer bir can kaybına yol açtı.
“Bugüne kadar yapılan en detaylı çalışma”
37 farklı ülkede kaybedilen yaşam yıllarını inceleyen Oxford Üniversitesi öncülüğünde gerçekleştirilen araştırmada, endişe verici rakamlar ortaya çıktı. Araştırma, can kaybı sayısını ve yaşını ölçerek, Kovid-19'un etkisinin bugüne kadarki en detaylı değerlendirmesini sağladı.
Araştırmaya göre, birçok ülkede yaşam beklentisindeki ciddi düşüşlerin haricinde erken ölümlerden kaybedilen senelerin oranı da arttı. Veri eksikliği sebebiyle araştırmacılar Latin Amerika, Afrika ve Asya'dan birçok ülkeyi araştırmaya ekleyemedikleri için gerçek boyutun daha da fazla olabileceğine dikkat çekti.
Oxford Nuffield Nüfus Sağlığı Departmanından araştırma yöneticisi Dr. Nazrul Islam, BMJ tıp dergisinde yayımladıkları bulgular sebebiyle ekibinin ve kendisinin "şoke" olduğunu ifade etti.
Bazı meslektaşlarını ve akrabalarını Kovid-19 sebebiyle kaybettiğini aktaran İslam, "Her şeyi değerlendirmek bir yerde durmak zorundaydık. Pandemi kadar hayatımda hiçbir şey bu kadar beni şoke etmedi” sözlerine yer verdi. Bununla beraber bilim insanları, yüzyılın en büyük halk sağlığı krizi olarak değerlendirilen Kovid-19’un etkisini tam olarak anlamanın sadece aşırı ölümlerin kayıt altına alınmasını değil, aynı şekilde bu ölümlerin ne kadar erken olduğunu değerlendirmeyi de gerektirdiğini belirtti. Oxford Üniversitesi öncülüğündeki ekip, 2020 yılında yaşam beklentisindeki değişiklikleri ve bütün sebeplerden dolayı kaybedilen yaşam yıllarını inceledi.
Pek çok ülkede yaşam beklentisi azaldı
2020 yılında incelenen kaybedilen yaşam yılları ve yaşam beklentisi, 37 üst orta ve yüksek gelirli ülkelerde 2005-2019 arasındaki tarihsel eğilimlere bakılarak beklenen yaşam süresiyle kıyaslandı.
Diğer yandan, 2005-2019 arasında değerlendirilen bütün ülkelerde kadın ve erkeklerde yaşam beklentisinde artış yaşandı. 2020 yılında, yaşam beklentisinde artışın yaşandığı Yeni Zelanda, Norveç ve Tayvan ile birlikte yaşam süresinde değişikliğe yönelik kanıtın bulunmadığı Güney Kore, İzlanda ve Danimarka dışındaki her ülkede, kadın ve erkeklerde yaşam beklentisinde düşüş yaşandı.
En yüksek düşüş, Rusya’da yaşandı
Seneler içinde, yaşam süresindeki en fazla düşüş; Rusya’da (kadınlarda -2,14 ve erkeklerde -2,33), ABD’de (kadınlarda -1,61 ve erkeklerde -2,27) ve Bulgaristan'da (kadınlarda -1,37 ve erkeklerde -1,96) olarak gerçekleşti. Galler ve İngiltere’de, yıllar içinde yaşam beklentisindeki düşüş, kadınlarda -0.8 ve erkeklerde -1.2 olarak gerçekleşti. İskoçya'da yaşam beklentisi, kadınlarda -0.54 ve erkeklerde -1.24 olarak kayıtlara geçti. Diğer 31 ülkede, geçen sene 222 milyon seneden fazla ömür süresi kaybı meydana geldi. Bu rakam, beklenenden 28,1 milyon sene (kadınlarda 10,8 milyon ve erkeklerde 17,3 milyon) daha fazlaydı.
Öte yandan 100 bin kişi başına en çok ömür süresinin kaybedildiği ülkeler şöyle açıklandı: Rusya (kadınlarda 4,76 ve erkeklerde 7,02), Bulgaristan (kadınlarda 3,73 ve erkeklerde 7,260) ve Litvanya (kadınlarda 2,64 ve erkeklerde 3,43).
