Hepatitte aşılama hayat kurtarıyor
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), halk arasında 'karaciğerin iltihabı' olarak bilinen hepatitte, tedavi ve aşı uygulamaları ile 2030 yılında ölümlerin azaltılmasını amaçlıyor. Öncelikle farkındalığın çoğalması, aşılama ve risklerden uzak kalmak, alınabilecek en ucuz tedbirler olarak görülüyor.
Türk Gastroenteroloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Filiz Akyüz, karaciğere hasar vererek sarılığa sebep olan virüslerin başında en çok hepatit B (HBV), hepatit A (HAV), hepatit D (HDV), hepatit C (HCV) ve hepatit E (HEV) virüslerinin geldiğini bildirdi.
Hepatit B, Hepatit C ve Hepatit D virüslerinin genellikle kronikleştiğini vurgulayan Akyüz, "Bu virüsler, genellikle karaciğerin büyümesi ile ortaya çıkan siroz hastalığına kadar ilerler, hatta karaciğer kanserine neden olabilirler." ifadesini kullandı.
Akyüz, hepatit E virüsünün özellikle hamilelerde ölümcül olabilen enfeksiyona yol açtığını kaydetti.
Dünya çapında yaklaşık 250 milyon kişinin hepatit B ile enfekte olduğunu ifade eden Akyüz, "Verilere göre, yalnız 2013 yılında 686 bin kişi hepatit B ile ilişkili kronik karaciğer hastalığı veya karaciğer kanseri yüzünden hayatını kaybetti." dedi.
Akyüz, hepatit C virüsünün dünya çapında görülme sıklığının ise yüzde 3 olduğunu belirterek, "Dünyada 130-210 milyon kişinin bu virüsle enfekte olduğu öngörülmektedir." ifadesini kullandı.
"Aşılama programları ile hepatit B sıklığı azalıyor"
Türkiye'de hepatit B ve hepatit C sıklığı hakkında bir araştırma yapıldığına değinen Akyüz, şunları söyledi:
"Yaklaşık 5 bin 400 kişinin tarandığı çalışmada, Türkiye'de hepatit B yüzde 4 ve hepatit C oranı yüzde 0,5 olarak belirlendi. İnsanların yüzde 30'unun hepatit B ile karşılaşmış olduğu tespit edildi. Türkiye'de bölgelere göre oran değişim göstermesiyle birlikte Doğuya doğru gidildikçe hepatit hastalığının görülme sıklığının çoğaldığı belirlendi. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da hepatit B hastalığının yüksek olduğu ve hepatit D virüsünün de önemli bir sorun olduğu tespit edildi. Hepatit B ve hepatit A için aşılama programlarının yapılması ile genç nüfusta hepatit B sıklığı azalmaktadır. Ancak göçler ve son zamanlarda aşılamanın ihmal edilmesi ile bu sorunun uzun bir süre daha ülkemiz için problem olmaya devam etmesi beklenmektedir."
Akyüz, dünyada hepatit C için henüz bir aşı uygulamasının olmadığına dikkat çekerek, hepatit C için en önemli risk faktörlerinin riskli iğne kullanımı, diş tedavisi, ameliyat, güvensiz kan transfüzyonu veya kontrolsüz cinsel ilişki olduğunu söyledi.
Hepatit A virüsünde de risk faktörlerinin kötü temizlik, kontamine sular veya deniz ürünlerinin harcanması ile meydana geldiğine işaret eden Akyüz, "Ülkemizde hepatit B virüsünün en belirgin bulaş yollarından biri de anneden geçiştir. Bu nedenle aşılama programları ve tanı testleri önemli hale gelmektedir." dedi.
"Aşılama alınabilecek en ucuz tedbirdir"
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DWHO) bu virüslerin kaybolmasına yönelik planlamalar yaptığına değinen Prof. Dr. Filiz Akyüz, şunları söyledi:
"Dünya Sağlık Örgütü, tedavi ve aşı uygulamaları ile 2030 yılında ölüm ve bu hastalıklarla ilgili problemlerin yüzde 65 azaltılmasını hedeflemektedir. Ülkemiz için de başta riskli gruplar olmak üzere tarama programları ile buzdağının altındaki hastaların tespit edilmesi ve tedavisi büyük önem taşımaktadır. Öncelikle farkındalığın çoğalması, aşılama ve risklerden uzak kalmak alınabilecek en ucuz tedbirlerdir."
