Pakistan'ın bağımsızlık fitilini ateşleyen lider!

Pakistan'ın kuruluşunda oynadığı rol nedeniyle ülkesinde 'Kaid-i Azam' (Büyük Önder) olarak anılan Muhammed Ali Cinnah'ın vefatının üzerinden tam 71 yıl geçti. İşte İslam dünyasının son yüzyıl içinde yetiştirdiği önemli devlet adamlarından biri olan Cinnah'ın hayat öyküsü...

GÜNDEM 11.09.2019, 10:37
Pakistan'ın bağımsızlık fitilini ateşleyen lider!

Muhammed Ali Cinnah, 25 Aralık 1876'da Karaçi'de orta hâlli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. İngiltere'nin başkenti Londra'daki Lincoln's Inn'de hukuk eğitimi alan Cinnah, bilgi birikimini artırmak ve İngiliz politikasını yakından takip etmek amacıyla düzenli olarak Avam Kamarası'nın toplantılarını takip etti. Böylece, hitabet sanatını
öğrenmiş oldu.

İngiltere'deki eğitimini başarıyla tamamlayan Cinnah, ülkesine avukat olarak döndü ve 19 yaşında en genç Hintli avukat unvanına sahip oldu. Cinnah, Bombay'da avukatlık mesleğini icra etmeye başladı ve kısa zamanda ünlü bir hukukçu oldu. Ülkesinin ünlü politikacıları arasına giren Cinnah, uluslararası kamuoyunda Hindistan'ın itibarını artırmayı ve milliyetçilik duygusunu canlandırmayı hedefledi. Diğer yandan, Müslümanların durumuyla da yakından ilgilenmeye başladı. 

Hint-Müslüman birliği için çaba harcadı

Muhammed Ali Cinnah, siyasi kariyerinin ilk yıllarında Hint-Müslüman birliğinin sağlanması için yoğun çaba harcadı. 1906 yılında Britanya egemenliği altındaki Hindistan'da Müslümanların haklarını savunmak amacıyla Dakka'da kurulan Tüm Hindistan Müslüman Birliği'ne uzun süre üye olmayan Cinnah, daha sonra bağımsız bir Hindistan için bu topluluğun liderliğini yürütmeyi kabul etti ve Hindu-Müslüman birliği ile İngilizlere karşı ortak hareket etmenin gerekliliğini vurguladı.

Cinnah'ın fikirleri değişti...

Cinnah, Hindistan Bağımsızlık Hareketi'nin ruhani lideri Mahatma Gandi ile bir süre birlikte hareket etti. İkili, daha sonra siyasi anlaşmazlık yaşayarak yollarını ayırdı. Pakistan kaynaklarında bu anlaşmazlığın temel nedeninin Gandi’nin etkisiyle Kongre’de kabul edilen iki uygulama olduğu kaydedildi. Bu uygulamalar, Birleşik Krallık hükümetiyle uzlaşma yollarını terk etme hedefi ve yabancı mallara boykot uygulama kararıydı. Gandi tarafından başlatılan pasif direnişe destek vermeyen Cinnah, Hindistan'ın kaderinin anayasa sınırları içerisinde çizilmesi gerektiğine dikkat çekti ancak 1920'li yılların sonlarına doğru Hindu-Müslüman geginliğinin tırmanması ile başlayan kanlı çatışmalar, Cinnah'ın fikirlerinin değişmesine yol açtı.

Bağımsız Pakistan Devleti kurulması kararı alındı

1934 yılında daha önce bıraktığı Tüm Hindistan Müslüman Birliği'nin bir kez daha başına geçen Cinnah, Müslümanlar arasında yaygınlaşan 'ayrı bir devlet kurma' fikrinden etkilendi. Cinnah, şiirleri ile Hindistan'daki Müslümanların harekete geçerek İngiliz sömürüsüne baş kaldırmalarında ve Pakistan'ın kuruluşunda büyük tesiri olan Muhammed İkbal ile tanıştıktan sonra siyasi ortamın hızla dönüştüğünü anladı. 22-23 Mart 1940 tarihinde Lahor'da Cinnah'ın başkanlığında toplanan Müslüman Birliği Cemiyeti Kongresi'nde 'ayrı ülke fikri', Müslümanların son politik kararı olarak kabul edildi. Böylece Hindulardan tamamen ayrı bağımsız bir Pakistan Devleti kurulması kararı alındı. 'Lahor Tasarısı' olarak geçen bildirgenin ardından, Hint Müslümanlarının 'Pakistan Kararı' resmen ilan edilmiş oldu.

Müslümanların haklarını korumayı hedefledi

İkinci Dünya Savaşı'nın 1945 yılında sona ermesiyle birlikte İngilizler, Hint Alt Kıtası'ndan çekilme kararı aldığını duyurdu. Muhammed Ali Cinnah, Hindularla uzlaşma adına gelecek görmüyor ve Müslümanların haklarını korumak istiyordu. Bu nedenle, 'böl ve git' sloganını kullandı. Mahatma Gandi, son ana kadar Hindistan'ı Müslümanlarla tek bir devlet altında birleştirme konusunda ısrarcıydı. Fakat Cinnah, Hint Alt Kıtası'nın kültür, inanç ve yaşam gibi değerler bağlamında farklı topluluklardan meydana geldiğini savundu. Bunun sonucunda Hint Alt Kıtası'nın 'iki millet teorisi' kapsamında Pakistan ve Hindistan olarak ikiye ayrılmasına karar verildi. Pakistan, 14 Ağustos 1947'de İngiltere'den bağımsızlığını kazandı. Cinnah, Pakistan'ın ilk genel valisi oldu. 

'Hint Müslümanlarının benliğini koruma mücadelesi'nin sembolü

Cinnah'ın 1948 yılında bozulan sağlığı, siyasi kariyerinin daha fazla devam etmesine izin vermedi. 11 Eylül 1948 tarihinde Karaçi'de hayatını kaybeden Cinnah, Hint Müslümanlarının Hindu çoğunluk arasında benliğini koruma mücadelesinin sembollerinden biri oldu. Uzun yıllar boyunca İngiltere'de eğitim alan Cinnah, Batılı tarzda giyim ve yaşam kültürüne adapte oldu. Muhammed Ali Cinnah, ülkesinin İslam'dan ilham alarak demokratik, modern ve halkın iradesine dayalı bir hukuk devleti olmasını hedefledi. Fakat, kafasındaki devlet modelini tam anlamıyla uygulamaya ömrü yetmedi. Cinnah, Pakistan İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ulusal kahramanı olarak her yıl anılıyor.

Yorumlar (0)