Türkiye’de yaşlı nüfusu son beş yılda yüzde 21,4 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2023 yılı verilerine göre, 65 yaş ve üstü nüfus, son beş yılda %21,4'lük bir artışla 8 milyon 722 bin 806 kişiye ulaşmıştı. Bu artışla birlikte yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki payı da 2018'den bu yana %8,8'den %10,2'ye yükselmişti. Bu artışın temel nedenleri arasında artan yaşam beklentisi, düşen doğum oranları ve tıbbi ilerlemelerin etkisi yer alıyor.

Yaşlı nüfusun demografik yapısı incelendiğinde, 65-74 yaş grubunun bu kesimin büyük bir bölümünü oluşturduğu görülüyor. 2023 yılında yaşlı nüfusun %64'ü bu yaş grubunda yer alırken, %28,1'i 75-84 yaş grubunda ve %7,9'u 85 yaş ve üzerinde bulunuyor. Bu durum, yaşlı nüfusun sağlık hizmetleri, bakım ve sosyal güvenlik gibi alanlarda ihtiyaçlarının artacağını ve bu ihtiyaçların karşılanması için stratejik planlamaların yapılmasını gerektiriyor.

Kadınlar erkeklere göre uzun yaşıyor

Gelecek dönemlere ilişkin nüfus projeksiyonları, yaşlı nüfusun artış eğiliminin devam edeceğini öngörüyor. Buna göre, 2030 yılında yaşlı nüfus oranının %12,9'a, 2040 yılında %16,3'e, 2060 yılında %22,6'ya ve 2080 yılında ise %25,6'ya ulaşması bekleniyor. Bu projeksiyonlar, sağlık hizmetleri, bakım ve sosyal güvenlik gibi alanlarda yapılacak yatırımların önemini vurguluyor.

Yaşlı nüfusun artışıyla birlikte, Türkiye'nin ortanca yaşı da yükseldi. 2018'de 32 olan ortanca yaş, 2023'te 34'e çıkmıştı. Kadınlar genel olarak erkeklere göre daha uzun yaşamakta ve ortanca yaşın kadınlarda 34,7, erkeklerde ise 33,2 olduğu görüldü. Bu durum, yaşlı nüfusun sağlık hizmetleri, bakım ve sosyal güvenlik gibi alanlarda ihtiyaçlarının artacağını ve bu ihtiyaçların karşılanması için stratejik planlamaların yapılmasını gerektiriyor.

Türkiye yaşlı nüfusunda 67. sırada

Yaşlı bağımlılık oranı da yaşlı nüfustaki artışla birlikte yükseldi. 2023 yılında yaşlı bağımlılık oranı %15 olarak kaydedildi. Gelecek projeksiyonlara göre bu oranın artarak 2080 yılında %43,6'ya ulaşması bekleniyor. Bu da ekonomik ve sosyal açıdan yaşlı nüfusun topluma olan etkilerini değerlendirmek adına önemli bir göstergesi olarak görülüyor.

Türkiye, yaşlı nüfus oranına göre dünya sıralamasında 67. sırada yer almaktadır. En yüksek yaşlı nüfus oranına sahip ülkeler Japonya, İtalya ve Finlandiya'dır. Bu ülkelerde yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte, sağlık hizmetleri, bakım ve sosyal güvenlik gibi alanlarda önemli değişikliklerin yaşanması beklenmektedir. Bu durum, Türkiye'nin de benzeri önlemleri alması gerektiğini göstermektedir.

En yük oran Sinop, en düşük oran Şırnak

Ülkemizde yaşlı nüfusun dağılımı illere göre farklılık gösteriyor. En yüksek yaşlı nüfus oranına sahip il %20,0 ile Sinop iken, en düşük oran %3,5 ile Şırnak'ta tespit edildi. Bu durum, yerel yönetimlerin yaşlı nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak adına özel politikalar geliştirmelerini gerektiriyor. Özellikle kırsal kesimlerde yaşlı nüfusun sosyal ve ekonomik desteğe daha fazla ihtiyaç duyabileceği unutulmamalı.

Okuma yazma oranları arttı

Yaşlı nüfusun eğitim durumu incelendiğinde, okuma yazma bilen yaşlıların oranının arttığı görüldü. 2022 yılında bu oran %86,5 olarak kaydedildi. Ancak, okuma yazma bilmeyen yaşlı kadınların oranının hala yüksek olduğu dikkat çekti. Eğitimin, yaşlı nüfusun yaşam kalitesini arttırmak ve sosyal katılımını sağlamak adına önemli bir faktör olduğu bu sebeple, yaşlı nüfusun eğitimine yönelik programların yaygınlaştırılması ve erişilebilir hale getirilmesi büyük önem taşıdığı görülüyor.

Obezite her geçen gün artıyor

Yaşlıların sağlık durumu da önemli bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Obezite oranlarının arttığı ve özellikle dolaşım sistemi hastalıklarının ölüm nedenleri arasında önemli bir yer tuttuğu gözlemlendi.