Dolar, had safhayı aştı: TL'nin değer kaybı rekor kırıyor

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), bu hafta, 2021’in son faiz kararını verecek. Henüz bu konu hakkında görüşmeler başlamamışken ABD Merkez Bankası’nın, tahvil alımlarını durdurma yönündeki takvimi öne çekmesi bekleniyor. Küresel piyasaların hareketlendiği bu haftada pek çok ülkenin merkez bankasında benzer toplantı haberlerinin gelmesi beklenirken küresel ekonomistler, bankalardan çıkacak kararlara odaklandı. 

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Japonya Merkez Bankası, İngiltere Merkez Bankası ve Avrupa Merkez Bankası’nın FED’e kıyasla gerçekleştireceği toplantılar öncesinde Türkiye’de tarihi bir eşik aşıldı. Dolar/TL 14 seviyesini; Euro/TL de 16 seviyesini aştı.  

Haftanın en önemli gündemi faiz kararı 

TCMB’nin bu hafta yapacağı faiz kararı öncesinde dövizin aştığı bu had safha hakkında adım atılması ve piyasaya müdahale edilmesi bekleniyor. Ardından yapılması beklenen faiz kararı toplantısında ise TL’nin sert düşüşler yaşamasına ve yüksek enflasyona karşın faiz indirimi kararının yinelenmesi gündemde. Türkiye Cumhuriyeti ekonomisiyle benzer nitelikleri taşıyan ülkelerde ise “sıkılaştırma” uygulandığı biliniyor. 

TCMB, enflasyonun yükselmesine sebep olan unsurların geçici olduğunu belirterek son 3 ayda toplamda 400 baz puan faiz indirimine gitmişti. Son PPK (Para Politikası Kurulu) kararının ardından ise kalan sınırlı alanın aralık ayında kullanılabileceği kaydedilmişti. Bu hafta yapılması beklenen yılın son PPK toplantısında ise politika faizinin 100 baz puan indirilmesi bekleniyor. 

Uluslararası bir kuruluşun anketine katılan 13 kurumdan 12’si, haftalık repo faizinin 25-200 baz puan arasında indirileceğini düşünürken medyan beklenti de faizin yüzde 14’e kadar indirileceğini tahmin ediyor. Kalan bir kurum ise politika faizinin sabit bırakılacağı yönünde tahmin yürütüyor. 



TL’nin değer kaybı rekor kırıyor 

Son dönemlerde TCMB ve ekonomik yönetimlerde sık sık değişikliğe gidiliyor. Hem bunun etkisi hem Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın düşük faiz yönünde ısrarcı olması hem de üretim-ihracat-cari dengede fazla verileceği öngörülen ekonomik planlardaki değişiklik ve beraberinde gelen endişeler sebebiyle TL’nin 2021 senesi içindeki değer kaybı yüzde 46’yı geçti. 

Enflasyonun son 3 senede zirveyi görerek yüzde 21,31’e yükselmesiyle ve yüzde 30’a doğru hızlı şekilde ilerlemesiyle birlikte TCMB’nin faiz indirimi politikası da TL’nin değerini toparlamasına engel oluyor. Dolar/TL’nin birkaç gün önce 14 seviyesini görmesiyle birlikte TCMB, 3 farklı zaman diliminde dolar satarak piyasaya müdahale ettiğini bildirmiş ve “sağlıksız fiyat oluşumları sebebiyle” bunun yapıldığı aktarılmıştı. En son müdahale, cuma günü gerçekleşmişti. Hükümet tarafı ise enflasyondaki yükselişin geçici olduğunu; kısa süre içerisinde açıklanacak asgari ücret ve bütçe açığı giderici tedbirlerle halka karşı bu durumun telafi edileceğini belirtmişti.  

Nebati: “Serbest piyasadan geri adım asla mümkün değil” 

Kısa süre önce göreve başlayan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, iş dünyasından önde gelen isimlerle hafta sonu toplantı yapmış ve burada “serbest piyasadan geri adım atmanın asla mümkün olmadığını ve devletin her anlamda destekleyici olmayı sürdüreceğini” dile getirmişti. 7 saat süren toplantıda farklı sektörlerin sorunları ve görüşleri ortaya yatırılmıştı. Ekonomi politikalarının bu şekilde devam etmesi halinde uzun saatler süren toplantıların da artması bekleniyor. 



Cari işlemler dengesi takip ediliyor 

Bugün iç piyasada takip edilecek olgulardan biri de ödemeler dengesi ve sanayi üretimi verileri. Cari işlemler dengesi Ekim 2021’de 2,4 milyar dolarla peş peşe üçüncü ayda da fazla vermesi bekleniyor. 2021 sene sonu medyan tahmini bir önceki ankete göre 1,75 milyar dolar azaldı ve 14,75 milyar dolar seviyesine indi. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi endeksi, Covid-19 pandemisine bağlı tam kapanma önlemlerinin kaldırılmasından bu yana büyümesini 16’ncı aya taşıyarak ekimde yüzde 8.3 artması bekleniyor. 

Kredi derecelendirme kuruluşlarından S&P (Standard & Poor’s), Türkiye’nin “durağan” olan kredi notunu “negatif” seviyesine indirdi. Türk ekonomisi hakkında küresel pek çok kredi notu kuruluşu “olumsuz” görüş belirtti ve bunun kaynağını da S&P’nin değerlendirmelerine bağladı.