Morales istifa etti, kriz bitmedi!

Seçimlerde hile yapıldığını ileri süren muhaliflerin şiddet eylemlerine dönüşen gösterileri ve ordunun baskısı sonucu Devlet Başkanı Evo Morales'in istifa ettiği, ardından Çokuluslu Yasama Meclisinin (ALP) üst kanadı Senatörler Meclisi Başkan Yardımcısı Jeanine Anez'in geçici devlet başkanlığına getirildiği Bolivya'da kriz devam ediyor.

Cochabamba vilayetine bağlı Sacaba şehrinde Evo Morales'i destekleyen koka üreticisi köylüler ile kontrolü sağlamak amacıyla müdahale eden güvenlik güçleri arasındaki çatışmalar sürüyor.

4 kişi daha yaşamını yitirdi

Polis tarafından birkaç gün önce asker destekli operasyon başlatılan şehirde koka üreticilerinden 4 kişi daha yaşamını yitirdi. 200 kişinin gözaltına alındığı çatışmalarda 4'ü ağır 115 kişi de yaralandı. 

Yaşanan son gelişmelerle birlikte 500’den fazla kişinin yaralandığı şiddet dalgasında hayatını kaybedenlerin sayısı 18 oldu. 

"Şiddet acilen durdurulmalı"

Bolivya'da insan hakları ihlalleri hususunda çalışmalar gerçekleştiren resmî denetçi Defensoria del Pueblo'nun bölge sorumlularından Nelson Cox, tansiyonun düşmediği şehirdeki gelişmelere ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Her iki tarafla temas halinde olduklarına dikkat çeken Cox, şiddetin acilen durdurulması gerektiğini ve protestocu köylülere de bu yönde tavsiyede bulunduklarını bildirdi. Güvenlik güçleri tarafından aşırı güç kullanıldığını kaydeden Cox, olayların titiz şekilde araştırılmasını talep etti. 

Bölgedeki hastaneleri dolaştıklarını ve yaralı güvenlik görevlisine rastlamadıklarını belirten Cox, "Böyle bir durumda bunun adını çatışma koyamayız." ifadesini kullandı. 

Orantısız güç kullanımı kınandı

Amerikalılar Arası İnsan Hakları Komisyonunun (IACHR) sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, protestonun bir hak olduğu ve güvenlik güçlerinin aşırı güç uygulamaktan kaçınması gerektiği ifade edildi. Protestoların silahla bastırılmaması için çağrıda bulunulan açıklamada, Sacaba'daki orantısız güç kullanımı kınandı.

Sacaba'daki olaylara ilişkin ülke basınında yer alan haberlerde, bölge polisinin koka üreticisi köylülerden ele geçirilen silahları sergiledikleri kaydedildi. Olayların, protestocuların arasından açılan ateşle başladığını ileri süren polis, protestolara müdahale eden araçlardan birine 11 mermi isabet ettiğini ifade etti. 

Ne olmuştu?

Güney Amerika ülkesi Bolivya'da 20 Ekim'deki başkanlık seçimlerinin ardından muhalefet kanadı seçimlerde "hile" yapıldığını öne sürmüştü. Yükselen tansiyonun ardından taraflar destekçilerini sokaklara çağırmış ve ortalık karışmıştı.

Bir süredir devam eden protestolar sonucundan Evo Morales yeniden seçim düzenleneceğini açıklamış, protestocular ise Morales'in katılmayacağı seçimler yapılana kadar gösterilerine devam edeceklerini söylemişlerdi.

Dün Bolivya Genelkurmay Başkanı Williams Kaliman canlı yayında bildiri okuyup Morales'in istifasını istemiş, bunun ardından Morales başkanlık görevini bıraktığını açıklayarak bu durumu "darbe" olarak adlandırmıştı. Morales, halkın daha fazla zarar görmemesi için istifa kararı aldığını söylemişti.

Morales, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Bütün dünya ve Bolivya halkı huzurunda, bir polis memurunun, hakkımda illegal bir şekilde yakalama kararı çıkardığını bildiriyorum. Ayrıca şiddet eylemleri düzenleyen gruplar, evime saldırı düzenledi. Darbeciler, hukukun üstünlüğünü yerle bir ediyor." ifadelerine yer vermişti. 

Morales'in sosyal medya üzerinden yakalama kararını eleştirmesinin ardından, Morales'e muhalif Santa Cruz Sivil Komitesi Başkanı Luis Fernando Camacho da yakalama kararını teyit etmişti. 

Fernando Camacho, kişisel sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Güvenlik güçleri saklandığı yerde, Chapre'de Morales'i arıyorlar. Askerler, başkanlık uçağına el koydular." açıklamasında bulunmuştu. 

Meksika Dışişleri Bakanı Marcelo Ebrard, Morales ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından yazılı açıklamada bulunmuştu. 

Bolivya'daki olayları ilk andan itibaren "darbe" olarak tanımlayan ve Morales'e sığınma sağlamaya hazır olduklarını bildiren Ebrard, "Devlet Başkanı Morales'in, biraz önce yaptığımız telefon görüşmesinde, davetimizi kabul ettiğini ve siyasi sığınmacı olmak için resmi olarak başvurduğunu açıklıyorum." ifadelerini kullanmıştı.

Ebrard, Bolivya Dışişleri Bakanlığını da konu hakkında bilgilendirdiklerini ve Morales'in uluslararası haklar kapsamında can güvenliğinin sağlanması amacıyla tedbir alınmasını istediklerini kaydetmişti.

Bolivya Devlet Başkanı Morales, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, iltica teklifi için Meksika'ya teşekkürlerini sunmuştu. Morales, "Kardeşlerim, Meksika'ya gitmek üzere yola çıkıyorum. Politik nedenlerden dolayı ülkeden ayrılmak canımı acıtıyor. Yakında daha güçlü bir şekilde döneceğim." açıklamasında bulunmuştu.

ALP'de (Bolivya Çokuluslu Yasama Meclisi) düzenlenen oturumda, oy çokluğunun sağlanamamasına rağmen, Çokuluslu Yasama Meclisi'nin üst kanadı Senatörler Meclisi Başkan Yardımcısı muhalif Jeanine Anez devlet başkanlığı görevini üstlendiğini açıklamıştı.