Libyalı General Hafter’den “cumhurbaşkanlığı sinyali”: Askeriye görevini askıya aldı

Libya’da Ekim 2020’de imzalanan ateşkes anlaşması öncesinde oldukça çetin geçen iç savaşın taraflarından olan General Halife Hafter, 24 Aralık 2021’de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde tüm askeri görevlerini askıya aldığını açıkladı. “Seçimlerde askeri yetkililer yarışamaz” kuralına istinaden görevin askıya alındığını belirten uzmanlar, Hafter’in yakın zamanda adaylığını açıklamasını bekliyor. 

Siyasi geçiş dönemi seçimle tamamlanacak 

Ateşkes sonrasında ülkede uzun bir siyasi geçiş dönemi başlamıştı. Askeri ve siyasi taraflar, ülkede bir seçim yapılması yönünde anlaşmaya varmışlar ve bunun için de 24 Aralık 2021’i net tarih olarak belirlemişlerdi. 24 Aralık gecesinde açıklanan seçim sonuçlarıyla birlikte Libya’nın siyasi geçiş süreci de tamamlanmış olacak. 



Hafter cephesinden açıklama yapılmadı 

Siyaset uzmanları görevin askıya alınması ve adaylık süreci hakkında pek çok yorum yaparken General Hafter cephesinde henüz bir açıklama yapılmadı. Hafter, 2014 senesinde Libya’nın başkenti Trablus’ta kurulan hükümete karşı savaş başlatmış ve Katar ile Türkiye’den büyük oranda destek alan Trablus hükümetinin “İslamcı gündeme sahip olduğunu” belirtmişti. Hafter, bu savaşında en büyük desteğini BAE, Fransa, Rusya ve Mısır’dan almıştı. Tobruk’taki Temsilciler Meclisi ise Hafter’e siyasi destek vermişti. 

Türkiye, Libya hükümetine büyük destek verdi 

Türkiye, Kasım 2019’da Trablus hükümetiyle güvenlik ve askeri konularda iş birliği anlaşması imzalamış ve orduya doğrudan askeri destek göndermişti. Bu şekilde Hafter’in Trablus kuşatması sona erdirilmişti. Trablus hükümetine bağlı ordu, Hafter’e karşı ilerlerken ABD de Birleşmiş Milletler’i devreye sokmuş ve askeri komiteler ateşkesini imzalamıştı. Ardından Libya çapında geniş bir katılım ile “Siyasi Diyalog Forumu” oluşturulmuş ve 24 Aralık 2021’de bir seçim yapılması kararlaştırılmıştı.  



Başbakan Abdülhamid Muhammed Dibeybe

Hükümet değişti fakat Ankara’nın desteği devam ediyor 

Geçiş sürecinde Türkiye de Trablus hükümetiyle yakın ilişkilerini korumuştu. Hükümetin üst düzey isimleri istifa etmiş ve ülkede “Ulusal Birlik Hükümeti” adı altında bir topluluk kurulmuştu. Türkiye ile imzalanan anlaşmalar bu hükümette de geçerliliğini korumaya başlamıştı. Ankara ise yakın zamanda, yeni kurulan geçiş hükümeti ile iş birliğinin sürdürüldüğünü ve her daim destek verileceğini dile getirmişti. General Hafter ise bu sırada eski gücünü kaybetti fakat Rusya ile Mısır, Hafter’e desteğini sürdürmeye devam ettiklerini açıkladı. 

Temsilciler Meclisi hükümetten güvenoyunu çekti 

Geçen hafta başında Libya’dan gelen bir habere göre Tobruk Temsilciler Meclisi, Başbakan Abdülhamid Muhammed Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti’ne güvenoyunu çekme kararı verdi. Seçime katılacaklar hakkında yasanın onaylanmasına karşı çıkan Devlet Yüksek Konseyi, oylamanın geçersiz olduğunu savundu ve bu tepkisiyle uluslararası kamuoyunda tepki çekti. Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu ise ülkede seçimle birlikte yeni bir yönetim oluşturulacağını ve o zamana kadar Ulusal Birlik Hükümeti’nin görevlerine devam edeceğini; hükümet karşıtı olan gelişmeler konusunda ise kaygılı olduğunu belirtti. 

Türkiye Dışişleri Bakanlığı, güvenoyunun geri çekilmesinin “Libya’nın geçiş sürecine ve istikrarına katkı sağlamayacağını” savunarak, “Seçimlerin öngörüldüğü tarihte düzenlenebilmesi, ülkede sükunetin korunması ve geçiş sürecinin iyi yönetilebilmesi için Milli Birlik Hükümeti’nin seçimlere kadar tam yetki ile iş başında kalması gerektiğini savunuyoruz. Şu anda ülkenin geçmiş olduğu kritik aşamada Libya’daki tüm tarafların kişisel çıkar mücadelelerini ve sınırlı meşruiyet tartışmalarını bir kenara bırakmasını ve sorumluluk bilinciyle Libya’nın önceliklerine odaklanması gerektiğini düşünüyoruz.” şeklinde açıklamalarda bulundu. 

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ise Libya’daki siyasi sürecin sürdürülmesi gerektiğini; ülkede sayıları çok fazla olan yabancı askerlerin de Libya’yı terk etmesi gerektiğini belirtti.