İki Avrupa ülkesi savaşın eşiğinde

İki ülke arasında bir süredir araç plakaları ve kimlik kartları sebebiyle yükselen tansiyon üzerine Kosova Başbakanı Albin Kurti ile Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksander Vucic, Avrupa Birliği Güvenlik Politikası ve Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile baş başa ve üçlü görüşmeler yaptı.

Borrell, toplantının ardından gerçekleştirdiği açıklamada, Kurti ile Vucic'in görüşmesinden tansiyonun düşürülmesi için bir çözüm çıkmadığını duyurdu.

Borrell, "Bugün gerçekleştirilen toplantının başarısızlığı, ilerleyen safhada tansiyonun yükselmesi ve yaşanabilecek şiddet olayları her ikisinin sorumluluğundadır. Biz kendilerine bir teklif sunduk. Sayın Vucic kabul etti fakat Sayın Kurti etmedi." dedi. 

Avrupa Birliği ülkelerini 'iki tarafın da yapıcı olmayan tutumları' ile ilgili bilgilendireceğini belirten Borrell, özellikle Kosova'nın uluslararası yasal yükümlülüklerine riayet etmediğini dile getirdi.

Borrell, "Problemin temeli araç plakalarından da çok öte. Her iki tarafa da açık ve net bir şekilde ifade ettim. Böyle sürdüremeyiz. Bu krizlerdeki kısır döngüye bir son verilmeli." şeklinde konuştu.


(Vucic, Kurti, Borrell)

Vucic: İmkansızı istiyorlar

Vucic ise görüşmenin akabinde Sırbistan basınına verdiği demeçte, anlaşma sağlayamadıklarını dile getirerek, kendilerinin yapıcı bir tutum ortaya koyduklarını iddia etti. 

Vucic, "On defa değiştirilen metinleri kabul ettik fakat karşı taraf her şeyi reddetti. İmkansızı ilave etmek istediler. Önümüzde uykusuz geceler ve çok zor günler var." ifadelerini kullandı.

Sırbistan-Kosova gerginliği

Kosova hükümeti, Temmuz 2022'de Sırbistan'a karşılıklılık ilkesi doğrultusunda 'Sırbistan kimlik kartıyla Kosova'ya giriş ve çıkış yapanlara geçici beyan formları düzenlenmesi' ve 'Sırbistan makamları tarafından Kosova'daki Sırp vatandaşlarına verilen araç plakalarının Kosova Cumhuriyeti plakalarına çevrilmesi' ile ilgili kararların uygulamaya konulacağını açıklamıştı.

Kosova'daki Sırplar, bu karara tepki göstererek ülkenin kuzeyindeki hudut geçişlerini kapatmış ve ülkede tansiyon artmıştı.

Kosova hükümeti, ardından Sırbistan ile hudut kapılarına giden yollara yerleştirilen bütün barikatların kaldırılması koşuluyla krize yol açan uygulamayı 1 Eylül 2022'ye erteleme yönünde karar almıştı.

Kosova kanadı, son olarak 'illegal' olarak nitelendirdikleri araç plakalarının tekrar tescil sürecinin Nisan 2023 tarihine ertelendiğini, bahse konu araçların sahiplerine ilk etapta uyarıda bulunulacağını, akabinde ceza verileceğini ve son olarak da test plakalarının konumlandırılacağını bildirmişti.

Araç sahiplerine yönelik uyarı tedbiri 1 Kasım 2022 itibarıyla uygulanmaya başlanırken, Kosova kanadı yarın (22 Kasım) itibarıyla araç sahiplerine para cezası verileceğini açıklamıştı.

Diğer taraftan Sırbistan, 2008 yılında tek taraflı bağımsızlığını duyuran Kosova'yı kendi toprağı olarak nitelendiriyor.

Avrupa Birliği'nin arabuluculuğunda 2011 yılında başlatılan Priştine-Belgrad Diyalog Süreci, ilişkilerin normalle dönmesi ve nihayetinde her iki ülkenin birbirini tanımasını hedefliyor.