Emmanuel Macron, "Fransa’nın soykırımda parmağı var" dedi

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Ruanda’ya resmi ziyarette bulundu. 2011 senesinden bu yana Ruanda’yı ziyaret eden ilk Fransız cumhurbaşkanı unvanını kazanan Macron, ziyaretini sosyal medya hesabından duyurdu.

Afrika ile yeni bir sayfa açacağını belirten siyasetçiyi Ruanda Dışişleri ve İş Birliği Bakanı Vİncent Biruta karşıladı.

Kigali Uluslararası Havalimanı’na inen Macron’un ilk durağı, Başkent Kigali’de bulunan Gisozi Soykıtım Anıtı ve Müzesi’ni ziyaret etmek oldu. 250 binden fala soykırım kurbanının eşyalarının ve kemiklerinin sergilendiği müzeyi gezen Macron, çıkışta bir konuşma yaptı. 

Özür dilemedi!

27 sene önce gerçekleşen v yaklaşık 1 milyon Ruandalının vefatıyla sonuçlanan soykırım hakkında açıklamalar yapan Macron’dan tüm Ruanda halkı bir özür bekledi. Fakat Fransız siyasetçi, deyim yerindeyse sağ gösterip sol vurmayı tercih etti. Macron: “Bu soykırımda Fransa’nın yalnızca rolü var fakat unutulmamalıdır ki Fransa, bu işte suç ortaklarından biri değil. Fransa’nın Ruanda’ya karşı bir siyasi sorumluluğu, rolü ve hikayesi var. Aynı zamanda bir görevi de var. Bu görev de tarih ile doğru şekilde yüzleşmek ve gerçekleri irdelemek yerine sessizliğe gömülerek Ruandalılara verdiği ıstırabı tanımak.”

Macron, konuşmasında, eski Fransız hükümetinin, soykırım yapan Ruanda yönetiminin dostu olduğunu ve bu sebeple de Fransa’nın dolaylı yoldan sebep olduğu acıları anladığını ve Ruandalıların acılarını paylaştığını belirtti.

Macron: “Buraya sorumluluğumuzun kapsamını saptamak için geldim. Saygıyla yanınızda duruyorum.” cümlelerini kurdu.



“Fransa, doğrudan bir suçlu değil” 

Macron: “Fransa, soykırım yapan Ruanda yönetiminin yanında durmuştur. Fakat unutulmamalıdır ki tepelerin, bataklıkların ve insanların peşine düşen, bir milyon kişinin ölmesine sebep olanlar Fransız değildir. Fransa, doğrudan bir suçlu değildir onlar sadece destekçidir. Bu ülkede dökülen kanlar ne Fransızların eline ne de silahlarına bulaşmamıştır. Fransa, 1990 senesinden miras kalan çatışmalara dahil olmuş ve Ruanda’daki siyasi duruma karşı gelen uyarıları dinlememiştir. Eski Fransız hükümeti, kendi ülkesindeki çatışmaları ve sivil çalışmaları önlemeye çalışırken ne yazık ki soykırımcı Ruanda yönetiminin yanında durmuştur.”

“Macron’un sözleri özürden değerli”

Ruanda Devlet Başkanu Paul Kagame, Macron’un ardından yaptığı konuşmada şunlara değindi: “Macron’un sözleri, özürden değerli. Onun sözleri hakikati yansıtıyordu. Fransa ile olan ilişkilerin gelişmesini Fransa’nın özür dilemesine tercih ederiz.”

Bunun üzerine Macron, kendisine sorulan “Özür dileyecek misiniz?” sorusuna “Özür doğru bir terim değil.” diyerek yanıt verdi.

“Fransa, soykırım konusunda ‘kördü’”

Macron’a Mart 2021’de Ruanda soykırımı hakkında bir rapor sunulmuştu. Raporda, Fransa’nın da soykırımda ağır sorumluluğunun olduğu fakat suç ortağı olduğu konusunda direkt olarak delil bulunmadığı belirtilmişti. Ayrıca soykırım döneminde Cumhurbaşkanı olan François Mitterrand’ın soykırımda dolaylı da olsa önemli rol oynadığı vurgulanmıştı. Raporda ayrıca “Fransa, soykırım konusunda ‘kör’ davrandı.” notu da düşülmüştü.

Fransa’nın o dönemde Ruanda ordusuna eğitim vermesi, orduya silah temin etmesi gibi durumların ise Fransa’nın o dönemde benimsediği “etnikçi” yaklaşımından kaynaklı olduğu belirtilmişti.