İnsomnia nedir? – Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi

İnsomnia, bir çeşit uyku rahatsızlığıdır. Bu rahatıszlıktan müzdarip hastalar uykuya dalmakta veya kalmakta zorluk çeker. Kimi hastalarda ikisi de görülebilir.

İnsomnia rahatsızlığı olan insanlar ayrıca sabah uyandıklarında yenilenmiş gibi hissetmezler. Yorgunluk ve diğer semptomlar görülebilir.

Amerikan Psikiyatri Kuruluşu’na (APA) göre, insomnia uyku rahatsızlıkları kapsamınde en yaygın olanıdır. Hatta APA’nın raporuna göre, yetişkinlerin üçte biri insomnia belirtileri taşımaktadır. Fakat yetişkinlerin sadece yüzde 8’i tanı için gerekli olan belirtileri taşır. Öte yandan, doktorların tanı için kullandığı iki belirleyici unsur vardır. Bunlar:

• En az üç ay boyunca haftada en az üç gece uyumada zorluk çekme
• Kişinin hayatını etkileyebilecek türden uyku problemleri

İnsomnia semptomları, nedenleri ve türleri hakkında bilgi edinmek için makalemizi okumaya devam edin.

İnsomniaya sebep olan nedenler

İnsomnianın nedenleri tecrübe ettiğiniz uyku sorununa göre değişiklik gösterir. Stres, hüzün, travma ve uyku düzeninde değişiklik gibi faktörlere bağlı olarak kısa süreli insomnia tecrübe edebilirsiniz.

Kronik insomnia ise en az üç ay sürmekle beraber, genellikle başka bir sağlık probleminin yancısı olarak görülebilir. Örneğin:

• Eklem yangısı, sırt ağrısı gibi sağlıklı bir şekilde uyumanıza mani olacak medikal rahatsızlıklar
• Anksiyete ve depresyon gibi psikolojik sorunlar
• Madde kullanımı

İnsomnia risk faktörleri nelerdir?

Bu rahatsızlık herhangi bir yaşta görülebilmekle birlikte genellikle kadınları etkilemektedir.

Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Kuruluşu (NHLBI)’ya göre, risk faktörlerine sahip olan insanlar insomniaya daha fazla maruz kalmakta. Bu risk faktörleri aşağıdakileri içermektedir:

• Yüksek oranda stres
• Depresyon gibi duygusal rahatsızlıklar
• Düşük gelir
• Başka bir zaman diliminde bulunma
• Hareketsiz yaşam tarzı
• Mesai saatlerinde değişiklik, vardiya usulü çalışma

Obezite, kalp hastalıkları ve menapoz gibi diğer medikal rahatsızlıklar da insomniaya neden olabilir.

İnsomnia belirtileri nelerdir?

İnsomniaya sahip aşağıda bireyler aşağıda yer alan belirtilerden en azından birini gösterebilir:

• Sabahın çok erken saatlerinde uyanmak
• Yorgunluğunuzu almayan uyku
• Uykuya dalmakta zorluk çekme
• Uykuda iken zorluk çekme

İnsomnianın bu belirtileri, aşağıda yer alan semptomlara da sebebiyet verebilir:

• Yorgunluk
• Ruh halinde değişim
• Öfke

İnsomnia tedavisi için neler gerekli?

İnsomnia tedavisi farmakolojik ve farmakolojik olmayan tedaviler olarak ikiye ayrılır.

Doktorunuzla hangi tedavi seçeneğinin uygun olacağını konuşabilir, en etkili tedavi yöntemini bulana kadar farklı tedavi seçeneklerini uygulama gereği duyabilirsiniz.

Amerikan Doktorlar Koleji (ACP) yetişkinlerde görülen kronik insomnia vakalarında birinci basamak tıbbi tedavisi olarak ‘bilişsel davranış tedavisini’ tavsiye ediyor.

Aynı şekilde, uyku hijyeni eğitimi de en çok önerilen tedavi yöntemi basamaklarından bir tanesidir. Bazen uyku sorunlarına sebep olan fiziksel davranışlar insomniaya sebep olabilir. Uyku hijyeni eğitimi bu davranışları ortadan kaldırmanız konusunda yardımcı olur.

Uyku hijyeni eğitiminde aşağıdaki önerilerle karşılaşabilirsiniz:

• Uyku öncesi kafein tüketiminden kaçınmak
• Uyku öncesi egzersiz yapmamak
• Uykunuz olmaması halinde yatakta geçirdiğiniz süreyi azaltmak (Televizyon izlemek, telefonda sörf yapmak gibi)

İnsomnia tedavisinde kullanılan ilaçlar nelerdir?

Uyku problemleri için reçetesiz olarak temin edebileceğiniz ilaçlar Benadryl gibi antihistamin ilaçlardır. Bu gibi ilaçlar kısa süreli olarak kullanılması halinde herhangi bir yan etkiye mahal vermez. Fakat uzun vadede istenmeyen etkilere sebep olabilir. Bu sebepten, ilacı almadan önce doktorunuza danışmakta fayda var.

İnsomnia tedavisinde kullanılan reçeteli ilaçlar şu şekildedir:

• Lunesta
• Ambien

İlaç tedavisi için doktorunuzun önerilerine kulak asmanızı tavsiye ederiz. Zira bu gibi ilaçların yan etkileri bulunmakta olmakla beraber, herkes için uygun değildir.