Dünya'da hava kirliliği: DSÖ standartlarını karşılayan 7 ülke var

Dünya Sağlık Örgütü, yeni yayınladığı bir raporda 134 ülkenin hava kalite standartlarını inceledi ve yalnızca 7 ülkenin, DSÖ'nün belirlediği limitleri karşıladığını belirledi.

Raporda, otomobiller, kamyonlar ve endüstriyel araçlardan dışarı salınan küçük parçacıklar için standartları karşılayan 7 ülke bulunuyor: Avustralya, Estonya, Finlandiya, Grenada, İzlanda, Mauritius ve Yeni Zelanda.

İsviçre'deki hava kalitesi kuruluşu IQAir'in raporuna göre, dünya genelinde 30 binden fazla izleme istasyonundan elde edilen verilere göre, çoğu ülke insan sağlığı için risk oluşturan "PM2.5" adı verilen mikroskobik kurum partikülleri için belirlenen standartları karşılayamıyor.

Bu partiküller, insan saçından daha küçük ve solunduğunda sağlık sorunlarına ve hatta ölüme neden olabiliyor.

En kirli hava sahası Pakistan’da

Dünya genelinde havanın temizliği geçmiş yüzyıla göre artmasına rağmen, yüksek kirlilik seviyelerinin hala tehlikeli boyutlarda olduğu bölgeler bulunuyor.

IQAir raporuna göre, en kirli havaya sahip ülke Pakistan olarak belirlendi ve ülkenin PM2.5 seviyeleri Dünya Sağlık Örgütü standartlarının 14 kat üzerinde.

Hindistan, Tacikistan ve Burkina Faso da dünyanın en kirli havasına sahip ülkeler arasında yer alıyor.

Kanada ve orman yangınları

Kanada, uzun bir süredir batı dünyasının en temiz havasına sahip olduğu düşünülen bir ülke olarak biliniyordu. Ancak, geçen yıl ülkeyi kasıp kavuran rekor düzeydeki orman yangınları, Kanada'nın "PM2.5 açısından en kötü ülke" haline gelmesine neden oldu.

Çin Covid salgınını atlatmaya çalışıyor

Çin, COVID-19 salgınının ardından ekonomik toparlanma süreciyle birlikte sağlanan hava kalitesindeki iyileşmelerin sekteye uğradığı bir döneme girdi.

Son ölçümler, PM2.5 seviyelerinde %6,5'lik bir artış olduğunu ortaya koydu.

7 milyon insanın ölümüne sebep oluyor

Dünya genelinde her yıl yaklaşık 7 milyon insan, hava kirliliğinin neden olduğu sebeplerden dolayı yaşamını yitiriyor. Bu ölümlerin büyük bir kısmı solunan kirli havadan kaynaklanan solunum yolu hastalıkları, kalp ve damar hastalıkları, inme ve akciğer kanseri gibi sağlık sorunlarına bağlı olarak gerçekleşiyor.

Ayrıca, hava kirliliği astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve diğer solunum sistemine ait hastalıkları da tetikleyebiliyor. Bu sayı, AIDS ve sıtma gibi önemli hastalıkların toplamından daha fazladır ve dünya genelinde sağlık üzerinde ciddi bir yük oluşturuyor.

Dünya’nın en kirli şehirleri Asya’da

IQAir'in raporuna göre, dünya genelinde hava kalitesini izleyen şehirlerin çoğu, özellikle Hindistan'da bulunuyor. Bu ülkede yer alan 83 şehir, dünyanın en kirli havasına sahip bölgeler arasında yer alıyor.

Rapora göre, Hindistan'da yaşayan 1,3 milyar insanın %96'sı, Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği standartlardan yedi kat daha yüksek hava kirliliği seviyeleriyle karşı karşıya kalıyor.

En sağlıklı ülkeler

Geçen yıl, sadece 10 ülke ve bölge sağlıklı kabul edilen hava kalitesine sahipti. Bu ülkeler arasında Finlandiya, Estonya, Porto Riko, Avustralya, Yeni Zelanda, Bermuda, Grenada, İzlanda, Mauritius ve Fransız Polinezyası bulunuyordu.

Ancak, bu yıl bu sayı yedi ülkeye geriledi.

Türkiye’de hava kirliliği

Türkiye genelinde hava kirliliği, Dünya Sağlık Örgütü standartlarının 4 katı olarak ölçülüyor. Depremin etkilediği bölgelerde ise bu değerler 7,5 kata kadar yükseliyor.

Deprem bölgelerinde hava kirliliği, enkaz tozu ve ısınma için açıkta ateş yakılması gibi nedenlerle ulusal limitlerin üzerine çıkıyor. Türkiye'de, Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği standartlara uygun hava kalitesine sahip bir şehir bulunmuyor.

Ülkemizde hava kalitesi en kötü olan beş şehir ise şu şekilde sıralanıyor: Batman, Iğdır, Ağrı, Şırnak ve Malatya.