Dünya devi firmalar Rusya’dan çekildi, rotayı Türkiye’ye çevirdi

Koronavirüs salgınıyla birlikte şirketlerin ve ülkelerin yatırım politikalarında değişim de beraberinde görüldü.

Pek çok firma, enerji fiyatları, yatırım fırsatları, nakliye ücretleri, iş gücü ortama gibi sebepleri göz önüne alarak, Uzak Doğu’daki yatırımlarını, Türkiye’nin de içinde bulunduğu ülkelere getirmeye başladı.

Salgının etkilerinin azalış göstermeye başladığı dönemdeyse Rusya-Ukrayna arasındaki savaş patlak verdi.

Bu da firmaların yatırım planları üzerinde değişikliğe gitmelerine sebep oldu.

Rusya pazarından çekilecekler

Birçok ülke ve teşkilatın Rusya’ya dair uygulamaya aldığı yaptırımlara destek veren dünyanın önde gelen şirketleri, ya Rusya’daki faaliyetlerini askıya aldı veyahut bu pazardan çekilip alternatif pazar arayışlarına yöneldi.

Rusya da operasyonlarını askıya alan birçok Amerika Birleşik Devletleri firması bulunuyor.

Bunlardan 1100 tanesi bu ülkeden çıkıp faaliyetlerini başka ülkelere kaydırmak maksadıyla planlar yapmaya başladı.

Türkiye büyük bir rol oynamaya başladı

Planlar dahilinde nitelikli iş gücü ve coğrafi konumundan dolayı Türkiye büyük bir rol oynuyor.

Öyle ki, TOBB ile Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Odası’nın arasında iki ülke arasındaki ticaretin gelişmesine dair önemli bir mutabakat zaptına imza atıldı.

TOBB Başkanı Hisarcıklığıoğlu’nun da davetiyle ülkemize gelen Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Odası Kıdemli Başkan Yardımcısı Myron Brillant, Türkiye’nin kimi yatırımları ve ticareti kendine çekebileceğini söyledi.

“Türkiye’nin fırsatları bulunuyor”

Brilliant, “Rusya’dan ayrılan Amerika Birleşik Devletleri merkezli firma sayısı beklediğimizden de hızlı şekilde artıyor.” diyerek şunları söyledi:

“Ülkemiz bu doğrultuda kimi yatırımları ve ticareti kendisine çekebilir. Putin de elbette bu pazardan ayrılmış olan firmaları tehdit ettiğinde bu durum onları da oradan ayrılmasının önüne geçmiyor. Türkiye bu konuya ilişkin ne yapmak istiyor, kendisi bunu göz önüne almalı. Türkiye’nin elbette ki altyapısını ve dijital çerçevesini iyileştirmesi gerekli.

Yatırım yapma ortamı sağlanmalı fakat işgalle ortaya çıkan zorlukla Türkiye’nin buradan yararlanması gerekli olan çeşitli fırsatların da olduğuna inanıyoruz. Bu konu uzun zamandır sürerken, durumu zorlayıcı kılan da kimi şeyler var. Bunları iki ülke liderlerinin oturup konuşması gerektiğine inanıyorum.”

“Amerikan firmaları Türk pazarını düşünmeli”

Davette bulunan Amerika Birleşik Devletleri Ankara Büyükelçisi Jeffrey Flake ise, “1100 kadar ABD firması Rusya’da işlerini gerçekleştiriyordu. Kimileri orayı terk ediyor. Bazıları ise operasyonlarının bir parçasını Türkiye’ye kaydıracağını ifade etti. Bence ABD firmaları Türk pazarını düşünmeli.” şeklinde konuştu.

“Serbest ticaret anlaşmasının imzalanması gerek”

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Hisarcıklığoğlu da “Amerika Birleşik Devletleri ve Türk iş dünyası, 100 milyar dolar değerindeki ticaret hedefini başarabilecektir. Bu hedefin gerçekçi olduğunu düşünüyoruz. Türkiye’de Amerika Birleşik Devletleri’nden yatırımcılar için ciddi fırsatlar bulunuyor. Bu konuda Amerika Birleşik Devletleri’nden yatırımcıları, ülkemizi bir ticaret ve yatırım üssü olarak değerlendirmeye davet ediyorum. Bu konulara ilişkin siyasilerimizden de kimi beklentilerimiz bulunuyor. Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye arasında bir Serbest Ticaret Anlaşması veyahut benzeri etkisi olacak tercihli ticaret anlaşmasının imzalanması gerek.

“Müteahhitlikte son derece başarılıyız”

Ülkemiz “section 232” kapsamının dışında olmalı. Çünkü Türk iş dünyası, bu uygulamadan ciddi zarar görmektedir. İkili ticaretimizi olumsuz yönde etkileyen konunun bir an önce çözüme kavuşturulması hususunda destek bekliyoruz. Müteahhitlik sektöründe Türkiye son derece başarılıdır. ABD ve Türk firmaları üçüncü ülkelerde ortak projelere imza atmıştır. Bu dahilde Amerika Birleşik Devletleri müteahhitlik piyasası Türk firmalarına da açılmalıdır.” şeklinde konuştu.

2022 senesi için ortak çalışma alanları

TOBB ve Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Odası’nın arasında imzalanmış olan mutabakat zaptıyla 2022 senesi için ortak çalışma alanları belirlendi.

Buna göre enerji, sağlık, bilişim teknolojileri, turizm, dijital ekonomi, altyapı konularına ilişkin iş birliği hususuna ağırlık verilecek.

Türk ve Amerikan firmaların üst düzey yöneticilerinin katılım göstereceği bir etkinlik planlaması yapılırken, üçüncü ülkelerde ise iş birliğinin geliştirilmesi amaçlanıyor.

Ticari diyalogların artış göstermesi için, iki ülke arasındaki yatırım konferansıyla kadın girişimcilerin iş birliğini güçlendirecek yönde İş Kadın Konseyi’nin kurulması da gündemde bulunuyor.

Türkiye yatırımları çekerse oluşabilecek senaryolar

Eğer Türkiye yatırımları çekerse yeni üretim tesisleri ve ofisler açılacak ve böylece birçok kişiye yeni iş imkanları doğmuş olacak.

Böylece istihdam da artış gösterecek.

Türkiye’nin gerek Amerika Birleşik Devletleri’ne gerekse başka ülkelere ihracatı artış gösterecek ve bu da cari açık konusuna olumlu şekilde yansıyacak.

İki ülkenin arasındaki iş birliği artış gösterecek ve Amerika Birleşik Devletleri’yle Türkiye, farklı pazarlarda ortak projeler gerçekleştirebilecek.

Dünyaca ünlü Amerika Birleşik Devletleri’nden teknoloji firmaları Türkiye pazarına gelecek. Bu da ülkemizin dijital altyapısının gelişmesine imkan verecek.

Küçük ve orta ölçekteki firmalara ihracat ve yeni satış kanallarının açılması da işbirliklerine bağlı olacak.

Türkiye’ye gelen uluslararası doğrudan yatırımlar 240 milyar doları aştı

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’yla Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi verilerinde Türkiye’de uluslararası net doğrudan yatırım girişi 2002 senesine dek yalnızca 15 milyar dolar bandındaydı.

2021 yılı sonu itibarıyla bu rakam 240 milyar doları aştı.

Geçtiğimiz yıl sonu itibarıyla ise ülkedeki uluslararası sermaye yatırım girişi 174 milyar 212 milyon dolara çıkarken, bunun %8,1’lik kısmına denk gelen 14 milyar 97 milyon doları ise Amerika Birleşik Devletleri’ndeki firmaların sermaye yatırımı oluşturdu.

Böylece Amerika Birleşik Devletleri’ndeki firmalar Türkiye’ye dair sermaye yatırımlarında Hollanda’nın ardından ikinci sırada yer aldı.

Hollandalı firmaların Türkiye’ye yönelik sermaye yatırımı 2021 senesi itibarıyla 27,4 milyar dolar oldu.

2021 yılı sonu itibarıyla yabancı firma sayısı

Türkiye’de faaliyetlerini sürdüren yabancı firma sayısı 2021 senesi sonu itibarıyla 76 bin 737 oldu.

Bu firmaların 2 bin 30 tanesini Amerika Birleşik Devletleri’nden firmalar oluşturdu.

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı sonrasında çok sayıda ABD merkezli firma tarafından Rusya’daki operasyonların askıya alındığı duyurulmuştu.

Almanya, Polonya ve Belçika’dan yaptırımlar

Bu firmalar bölgede bulunan çeşitli ülkeler gibi Türkiye’deki yatırım imkanlarını da gözden geçirecek.

Koronavirüs salgınının ticarete olan etkilerini dikkate alan İsveçli mobilya firması IKEA, Alman ilaç firması Boehringer Ingelheim, Polonya hazır fiyim firması LLP ve Belçika paketleme firması DW Reusables’in de içlerinde olduğu uluslararası firmaların öncesinde yatırımlarını Türkiye’ye kaydırma planları kamuoyuna yansımıştı.

İnsan kaynağı ile cazip bir üretim yeri

Türkiye, etkileyici büyüme performansı ile son 10 senede hayata geçirmiş olduğu yapısal reformlar ile birçok uluslararası yatırımcının dikkatini çekmeyi başardı.

2020 senesinde ülke, Avrupa genelinde en fazla rağbet gören 9’uncu uluslararası doğrudan yatırım destinasyonu oldu.

Bununla beraber Türkiye, 2019 senesinde gelişmekte olan Avrupa ülkelerinin arasında en fazla tercih edilen üçüncü UDY destinasyonu olarak dikkat çekti ve 2020 senesinde %16’lık payla Polonya’nın ardından ikinci sıraya çıktı.

Türkiye’de başta bankalar olacak şekilde Türk finansal kuruluşları dünyadaki en güçlü bilişim teknolojisini barındıran kuruluşlar arasında bulunuyor.

Uluslararası yatırımcılar için Türkiye’nin stratejik konumu önem taşıyor

Hemen hemen bütün işleri çevrim içi güvenli bir şekilde yapmanın mümkün olduğu ülkemizin en güçlü alanlarının başında olan uzay araçları ve havacılık da dahil olmak üzere en karmaşık sanayi ürünlerini üretebilme yeteneğini barındıran her düzeyde yüksek becerisi yer alan beyaz ve mavi yaka insan gücü geliyor.

Ulusal ve uluslararası yatırımcılara önemli teşvikler veren Türkiye’nin stratejik konumu, uluslararası yatırımcılara sunmuş olduğu en önemli avantajlardan bir tanesi olarak ön planda yer alıyor.

Bununla beraber 4 saatlik uçuş mesafesinde olan Kuzey Afrika, Avrupa, Orta Asya’nın önemli merkezleriyle Körfez Bölgesi’ndeki toplamdaki 1,3 milyar insan, 26 trilyon dolar büyüklüğünde ekonomiye ulaşabiliyor ve bu da Türkiye’yi önemli bir yönetim ve üretim üssü haline getiriyor.