Örtü altı üretimin üssü Antalya'da çiftçiler, isyan bayrağını çekti
Yurt genelinde devam eden dondurucu soğuklardan pek çok hal de nasibini aldı. Örtü altı üretimin üssü olan Antalya’daki sebze meyve toptancıları, soğuk hava dalgası sebebiyle boş kaldı. Kasaların yarısı ancak dolarken ürünlerin fiyatlarında da yüzde 50 oranında artış meydana geldi. Şehir dışına ürün göndermek isteyen üreticilerin eli kolu, tırların yolda kalması sebebiyle bağlandı. Eskiden her gün Ankara’ya taze sebze meyve taşıyan kamyonlar ve tırlar şimdi haftada bir kez yola çıkabiliyorlarsa ürünleri ulaştırıyorlar. Ancak yoğun kar yağışı sebebiyle kapanan yollarda son bir haftadır ürün de gönderilemiyor. Ürünler yalnız Türkiye içinde değil yurt dışında da hiçbir yere ulaştırılamıyor. Üretici ise bu durumun kendilerine pahalıya mal olduğunu, üründen elde ettikleri gelirleri sera ısıtmasına verdiklerini ifade ediyor.
Yurt genelinde yaklaşık 10 gündür etkili olan dondurucu hava dalgası, tipi ve yoğun kar yağışı ülkedeki pek çok faaliyeti durdurdu. Araçlar yolda kaldı, yollar kapatıldı, okullar günlerce tatil edildi ve personeller mesailerini erken bitirdi. Tüm bunların yanında dondurucu havadan sebze meyveler de nasibini aldı. Örtü altı üretimin üssü olarak kabul edilen Antalya’da toptancı hali yüzde 50 oranında boş kaldı. Şehir genelinde etkili olan soğuk hava sebebiyle ürün miktarında yarı yarıya düşüş yaşandı. Toptancı haline getirilen ürünlerin az olması sebebiyle fiyatlara da yüzde 50 oranında zam yapıldı.
“Çiftçilerimizin cebine artık para girmiyor”
Antalya Toptancı Hali Yaş Sebze Meyve Komisyoncular Derneği Başkanı Hasan Ali Yılmaz, çiftçilerin artık üretim işinden pek fazla para kazanamadıklarını şu cümlelerle ifade ediyor: “Şehir genelinde ürünlerde yüzde 50 oranında azalma oldu. Bu yüzden de fiyatlar yükseldi. Keşke böyle olmasaydı. Çiftçilerimiz seralarda her gün soba yakar oldu. Bu da maliyetleri yükseltiyor. Eskiden haftada 1 ton ürün toplarken şimdi 15 günde 500 kilo ürün ancak alınıyor. Bu da fiyatlara yansıyor. Artık çiftçilerin cebine para girmiyor. Toplama süreleri uzadı, üretim azaldı. Bu durumda fiyatların yükselmesi normal. Şu anda tüm sebze meyve fiyatlarında yükselme var.”
“Tırlar halden çıkış yapamıyor”
Antalya’dan diğer şehirlere sebze meyve taşımak için bekleyen onlarca tır, hava durumu sebebiyle halden çıkış yapamıyor. Çıkış yapanlar ise yolların kapanması nedeniyle dinlenme tesislerinde kontak kapatmış durumda. Tırların içindeki kasalar kağıtlarla kapatılarak ürünlerin donması engellenmeye çalışılıyor. Başkan Hasan Ali Yılmaz ise konu hakkında şunları dile getiriyor: “İhracatta olsun iç piyasada olsun ürünlerimiz şu anda kimseye ulaşamıyor. Komisyoncularımız ürünleri tır ya da kamyon bulup gönderemiyor. Araç bulunsa dahi yollar kapalı. Bize gelecek olan araçlar da gelemiyor. Antalya'dan çıkan araçlar özellikle Isparta ve Burdur’da yolda kalıyor.”
“Şu anda ürün yok”
Komisyoncu Nevzat Akçan, şu anda ürün olmadığını ifade ederek şunları dile getiriyor: “Girdi maliyetleri yüzde 200 oranında arttı. Üreticiler de hal böyle olunca üretimden, seralardan uzaklaşmaya başladı. Üstüne soğuk hava dalgası da gelince iyice tuz biber oldu. Üreticiler, onlarca dönüm seralarını ısıtmak için sobalar yakıyor. Yakmasalar hiçbir şekilde ürün elde edilmez. Şehir genelinde 10 gündür soğuk havayla mücadele ediyoruz. Şu anda elimizde ürün yok. Soğuk hava yüzünden fidanlar ürün vermiyor. Seralarda yüzde 60’a varan kayıp var. Öte yandan ulaşım da hayli zor. Ankara'ya sebze meyve götüren arkadaşlar eskiden her gün götürürlerdi şimdi ise haftada bir kez ancak gidiyorlar. Yollar kapandı. Maliyetler de zamlandı. Bunun kimseye özellikle de çiftçiye faydası yok. Haftada bir topladığımız ürünler artık ayda bir toplanır oldu.”
Hasat süresi 25 güne çıktı
Antalya’nın Serik ilçesinde örtü altı üreticilikle uğraştığını kaydeden Ramazan Uysal, hasadın 25 güne çıktığını şu şekilde aktarıyor: “Biber ve domates yetiştiriyorum. Ancak şu anda soğuk havadan dolayı hasat vakti uzadı. Eskiden 10 günde bir yaptığımız hasat artık 25 günde bire çıktı. Seralarda sürekli soba yakmak zorundayız. Akşam 8’den sabah 8’e kadar soba yakıyoruz. Odunun tonu da 2 bin 500 TL oldu.”
“Üründen aldığımız parayı ısıtmaya veriyoruz”
Sera üretimi yapan Turan Dalkıran ise maliyetler hakkında şunları dile getiriyor: “5 dönüm kabağım var. Ürün alabilmek için ortamı sıcak tutmak zorundayız. 3 günde toplam 5 ton odun yakıyoruz. Daha önce kabaklarımız çok iyi çıkıyordu. Havalar soğuyunca verim düştü. Kabak satışlarından aldığımız parayı ısıtmaya verir oldu. Şu anda üreticiler olarak zarardayız.”
