Ömer Koç'un 500 yıllık çini maşrapası çalındı!

Koç Holding binasındaki tarihî eserleri her sene inceleyen müze denetmenleri, Ömer Koç’un koleksiyonundaki tarihi İznik çinisi maşrapanın yerinde olmadığını tespit etti.

Uzun süredir İstanbul Arkeoloji Müzesi'nin kayıtlı koleksiyoneri olan Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ömer M. Koç'un elindeki pek çok eser de koleksiyoner defterine kayıtlı. Bu eserler çalınması, kaybolması ya da kırılması durumunda, gerekçesiyle birlikte bağlı olduğu müzeye bildirme zorunluluğu bulunuyor. Ayrıca koleksiyon her yıl müze uzmanları tarafından da denetleniyor.

Ömer Koç durumu bildirdi

Hürriyet gazetesinden Ömer Erbil'in hazırladığı habere göre, 23 Temmuz 2019 tarihinde Ömer Koç, koleksiyonuna kayıtlı, 1495-1525 yılları arası Osmanlı dönemine ait İznik yapımı çininin evinde yaşanan bir hırsızlık olayı sonucu çalındığını polis tutanağı ile birlikte İstanbul Arkeoloji Müzesi'ne bildirdi.

Müze uzmanları hırsızlık vakasını tutanak altına alarak, 3 kişiden oluşan "Kıymet Takdir Komisyonu" kurdu. İhtisas elemanlarından oluşan Kıymet Takdir Komisyonu, Türkiye antika piyasasının en değerlileri arasında yer alan ve paha biçilemeyen esere yalnızca 5 bin lira değer biçti ve bu bedeli Ömer Koç'tan tahsil etti.

Eser neden bu kadar ucuz?

Eserin neden bu kadar ucuz olduğu sorusuna ise Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri "Biz eserlere antikacı gözüyle bakmayız, müzayededeki gibi bir değer atfetmeyiz, onun ne kadar eşsiz olduğuna, müzelerimizde bu eserden var olup olmadığına bakarız" cevabını verdi.

Koleksiyonerlere ve antikacılara uyarı

Hırsızlık olayı sonrası koleksiyonerlere ve antikacılar da uyarıldı. İstanbul Arkeoloji Müzesi hırsızlık olayını Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı Kültür Varlıkları Müzeler Genel Müdürlüğüne bildirdi. Genel müdürlük koleksiyonerler ve müzayede evlerinin dikkatini çekmek için eserin çalıntı olduğunu, fotoğrafı ve bilgileri ile birlikte resmî internet sitesinden duyurdu.

Duyuruda şöyle denildi:

"İstanbul Arkeoloji Müzesi Ömer Koç koleksiyonuna ait 293 envanter kayıtlı Osmanlı Dönemi İznik yapımı 1495-1525 yıllarına ait 21 cm. yüksekliğindeki maşrapa İstanbul ili Üsküdar ilçesinden 23 Temmuz 2019 günü kaybolmuştur” denildi. Duyuruda ayrıca eserin tanımı da, "Mavi-beyaz İznik seramiklerindendir. Şeffaf sıraltı, boyun bölümünde iki sıra sülüs yazı, gövdede ise zencerek bordürleri ile sınırlandırılmış yüzey bitkisel kompozisyonlarla bezenmiştir."

Yasa neyi emrediyor?

2863 sayılı yasa gereği "taşınır nitelikteki kültür ve tabiat varlıkları" koleksiyonculuğu yapmak isteyenler, en yakın müze müdürlüğüne bir yazı ve yasal hükümler doğrultusunda başvurarak koleksiyoner olabiliyorlar.

Eserlerini bağlı oldukları müzede koleksiyoner defterine işletiyorlar. Bu defterlere eserlerin fotoğrafları ile birlikte özellikleri de kaydediliyor. Satın alınması uygun görülenler, usulüne göre takdir edilecek bedel karşılığında müzelere alınıyor. Müzeler tarafından satın alınmayan "taşınır kültür ve tabiat varlıkları" başka koleksiyonculara satılabiliyor ya da devredilebiliyor. Koleksiyondaki bir eserin çalınması ya da kaybolması hâlinde durumun emniyete bildirilmesi ve polis tutanağı düzenlenmesi gerekiyor. Bu tutanakla eser koleksiyon defterinden düşülüyor ve eserin bedeli koleksiyonerden alınıyor.