Brexit: 31 Ocak Cuma günü gece yarısı ne olacak?

İngiltere 31 Ocak Cuma günü Avrupa Birliğinden resmen ayrıldığında ne olacak? Brexit yanlılarının sevinç gösterileri dışında İngiltere ve Avrupa'daki çoğu insan aslında hiçbir fark görmeyecek.

Ancak siyasi liderler ve müzakereciler için 1 Şubat, Brexit'in getireceği somut değişiklikler için geri sayımı başlatacak. 1 Şubat'tan itibaren Britanya ile dünyanın geri kalanı arasında ticaret, gümrük, seyahat ve diğer yeni düzenlemeler için yeni bir dönem başlayacak.

11 aylık bir geçiş döneminde, gümrük noktalarından sınır ötesi seyahat, kişisel haklar ve göç gibi Brexit projesinin en büyük zorlukları en az 31 Aralık'a kadar değişmeden kalacak.

Brexit: 31 Ocak'ta ne değişiyor?

2016'dan beri süren Brexit tartışmaları son buluyor ve artık geri dönüş yok. 1 Şubat Cumartesi gününün erken saatlerinden itibaren, İngiltere artık Lizbon Antlaşması'nın 50. maddesini iptal etmek istemeyecek. Böyle bir durumun söz konusu olabilmesi için İngiltere'nin tekrardan AB üyesi olması gerekecek.

Theresa May ve Boris Johnson tarafından müzakere edilen Çekilme Anlaşması, AB ve İngiltere arasında bağlayıcı ve uygulanabilir bir anlaşma haline geldi.

İngiltere artık AB karar verme yapılarının bir parçası olmayacak. Başbakan Boris Johnson dahil olmak üzere bakanlar, davet edilmedikçe AB zirvelerine katılmayacak ve 73 İngiliz vekil artık Avrupa Parlamentosu'nda oturmayacak.

İngiliz hükûmetinde, Avrupa Birliğinden Çıkış Departmanı ortadan kalkacak ve Kabine Ofisi içindeki David Frost liderliğinde bir Avrupa Görev Gücü birimi ile değiştirilecek.

Öte yandan, 2018 ve 2019 yıllarında çokça çıkmaza neden olan Kuzey İrlanda'daki İngiltere-İrlanda sınırı için de yeni bir planlama başlayacak.

Mavi pasaportlar, bordo pasaportlar

Sürücü belgesi gibi mevcut belgelerin geçerliliği değişmeyecek, ancak 31 Ocak'tan itibaren AB seyahat faydaları geçiş döneminde uygulamaya devam etse de Birleşik Krallık pasaportu artık AB vatandaşlığı anlamına gelmeyecek.

Majestelerinin Pasaport Ofisi, hâlihazırda “Avrupa Birliği” ifadesi olmadan yeni belgeler vermeye başlamıştı. Ofis, bu yılın başından itibaren, bordo pasaportların rengini de maviye değiştirmeye başlamıştı. Bu kozmetik değişikliklerin hiçbiri herhangi bir pasaportun geçerliliğini veya İngiliz vatandaşların AB içerisindeki seyahat özgürlüğünü geçiş dönemi boyunca etkilemeyecek.

İngiliz hükûmeti, 2020 ortasından itibaren çıkarılan tüm İngiliz pasaportlarının mavi olacağını açıkladı.

Sınır ötesi vatandaşlar ve yerleşik durum

İngiltere'de yaşayan 3 milyon AB vatandaşı ve AB'de ikamet eden 1 milyon İngiliz vatandaşı için, AB üyeliği tarafından garanti edilen hakların yerine yeni bir anlaşma yürürlüğe girecek.

Anlaşmanın şartları ve nasıl uygulanacağına dair örnekler, Avrupa Komisyonunun internet sitesinin AB vatandaş hakları ve Brexit bölümünde belirtiliyor.

Yürürlüğe girecek anlaşma, 31 Aralık'a kadar sürecek geçiş döneminde İngiltere vatandaşlarının yaşadıkları yerde kalmasını ve yurtdışında sağlık hizmetlerinden yararlanıp emekli maaşlarını almaya devam etmesini sağlayacak.

Anlaşma, ayrıca, İngiltere'de yaşayan AB vatandaşlarına kalıcı ikamet hakkı veriyor. Çekilme Anlaşması, "vatandaşlar bir kere yerleşik duruma geçtiğinde Birleşik Krallık'ın bireysel AB vatandaşlarından bu statüyü geri alamayacağını" açıkça ortaya koyuyor. Birleşik Krallık mevzuatları da bu hakların korunduğundan emin olunması için işletilecek.

Brexit: 31 Ocak'ta neler değişmeyecek?

Yukarıdaki demokratik ve yasal değişikliklerin yanı sıra, AB üyeliğinin diğer her yönü geçiş döneminde İngiltere için geçerli olmaya devam edecek.

En az 31 Aralık tarihine kadar, AB üyeliğinin sağladığı seyahat hakkı, cep telefonu dolaşım fiyat farkları ve sınır noktalarında mavi AB kanallarının kullanımı gibi yarar ve korumalar yerinde kalacak.

Dover gibi feribot limanlarında ya da havaalanlarında da herhangi bir değişiklik olmayacak. Yine, İngiltere'den kalkıp başka bir AB üyesi ülkeye giden bir İngiliz vatandaşı araba kiralama işlemlerini de herhangi bir değişiklik olmadan yapabilecek. Hâlihazırda yürürlükte olan karşılıklı sağlık faydaları da yerinde kalacak.

31 Aralık'a kadar, AB'de tatil veya iş yapmak şu an olduğu gibi devam edecek.

31 Aralık 2020'de son bulacak geçiş döneminden sonra ne olacak?

Brexit hikayesinin sonraki bölümü 11 aylık geçiş döneminin sonunda başlayacak. Bu bölüme kadar gelecekteki ilişkiler üzerinde fırsatlar yaratmak amaçlı girişimlerde bulunulması bekleniyor.

İngiltere'nin Brexit sonrası gelecekteki pozisyonunun bazı yönleri Çekilme Anlaşması'nda yer alıyor ve değişmeyecek. Bunlardan bazıları; İrlanda sınırı, AB vatandaşları hakları, Brexit finansal çözümü olarak dikkat çekiyor. Bu yılki görüşmelerde ne olursa olsun, bu alanlar ele alınmış durumda olduklarından herhangi bir değişiklik olmayacak.

Johnson, AB ile mümkün olduğunca çabuk uzun vadeli bir anlaşmaya varmak istediğini açıkça belirtti, ancak AB müzakerecileri son tarihin gerçekçi olmadığı konusunda uyarılarda bulunmaya devam ediyor.

Bunun dışında, nispeten küçük ama endişe verici konular hâlihazırda kısmen çözüme kavuştu. Örneğin, şu an Avrupa ülkelerinde yaşayan 650 bin emekli İngiliz vatandaşına, emekli maaşlarının İngiltere'de verilenlerle uyumlu olarak enflasyonun yanında yükseltilmeye devam edeceği söylendi. Ancak bu yılın sonundan sonra başka bir AB ülkesinde emekli olanlara ne olacağı konusunda henüz bir anlaşma yok.

Bazı ülkeler de geçiş sonrası sınır düzenlemeleri ile başa çıkmak için erken planlar yapıyor. Örneğin, İrlanda Cumhuriyeti, İngiliz pasaport sahiplerinin 31 Aralık'tan itibaren limanlarında ve havaalanlarında birleşik bir AB+Birleşik Krallık kanalını kullanabileceğini söylerken;  Hollanda, AB düzeyinde bir anlaşma kabul edilmedikçe Birleşik Krallık'tan gelen turistlerin “üçüncü ülke vatandaşları” olarak görüleceğini belirtiyor.

Boris Johnson tarafından anlaşmaya dahil edilmediği sürece, arabalarını AB üyesi ülkelerden alan İngiliz sürücüler de 31 Aralık'tan sonra izinlere ihtiyaç duyabilirler.

Johnson ayrıca, 31 Aralık sonrası için soru işaretleri yaratan iş yeri hakları, çalışma süresi sınırları ve eşitlik yasaları gibi çeşitli konularda da teminat sağlamak zorunda kalacak.

31 Ocak Cuma günü Brexit için parti ya da etkinlik olacak mı?

Johnson birlik ve bölünmelerin bitmesi vurgusu yaparak, Cuma akşamı televizyonda bir ulusa seslenişte bulunmayı planlanıyor. İngiltere saatiyle 23:00'te İngiltere Başbakanlık Ofisi olarak bilinen 10 Downing Sokağı 10 Numaraya bir geri sayım saati yansıtılacak.

2016'da yapılan referandumdan bu yana bıkmadan usanmadan Brexit yanlısı faaliyetler yürüten lobi grubu "Leave Means Leave", Parlamento Meydanı'nda kamuya açık bir parti planlıyor.

Grubun Direktörü ve Brexit Partisi Başkanı Richard Tice Londra'nın simgelerinden Big Ben'in kapalı olmasına atıfta bulunarak, "Big Ben'in sesini çalacağız, mükemmel hoparlör sistemimiz aracılığıyla yüksek sesle harika bir ses biliyorsunuz" dedi. “Ben büyük bir heycan dalgası yaratacağını düşünüyorum.” ifadelerini kullanıyor.

Diğer etkinliklerde ise, AB taraftarları İngiltere'nin ayrılışının yasını tutmayı planlıyor.

Lordlar Kamarası'nın AB yanlısı Liberal Demokrat üyesi Tony Greaves, Brexit'in kutlanması planlanan aktiviteleri eleştirerek, “ülkenin sadece yarısının desteklediği bir şeyi kutlamak için böyle şeylerin yapılmasını yanlış buluyorum.” şeklinde konuşuyor.

İngiltere'nin 1 Ocak 1973'te Avrupa Topluluğuna girişi de, bugün Avrupa Birliğinden ayrılışı kadar belirsiz bir meseleydi.

Guardian gazetesinin 1 Ocak 1973 tarihli haberine göre, "İngiltere dün gece yarısı Avrupa'ya barışçıl bir şekilde geçti. Önemli bir şeyin meydana geldiğini söylemek zordu.”

Habernediyor.com