Assos'ta bulundu: 1800 yıllık

Assos Antik Kenti, yer üstündeki zenginliklerinin yanı sıra kazılarda gün yüzüne çıkarılan Bizans ve Roma dönemi eserleriyle tarihe ışık tutuyor.

Bahse konu kazılar, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Toplum ve İnsan Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurettin Arslan'ın başkanlığında, Türk Tarih Kurumu, Kültür ve Turizm Bakanlığının desteği ve İÇDAŞ'ın ana sponsorluğunda sürüyor.

Kazılarda son olarak, 'doğu çeşmesi' (nymphaion) ismi verilen çeşme yapısında balık avlamak için kullanılan demirden yaba ortaya çıkarıldı.

Antik dönemlerde balık avlamada kullanılan ve 1700 ila 1800 senelik olduğu öngörülen demirden üretilmiş üç dişli zıpkın, Assos Antik Kenti'nde yer alan atölyede uzman restoratörce işleme alınarak, üzerindeki okside olmuş yapı ve topraktan arındırıldı.



"Assos'ta ilk kez buluyoruz"

Prof. Dr. Arslan, basın mensuplarına, doğu çeşmesindeki kazılarda yere düşmüş vaziyette olan tonoz parçalarının arasında, demirden üretilmiş bir yabanın bulunduğunu, biçim ve ölçüsüne bakıldığında balık avlamak için kullanılan bir alet olduğunu gördüklerini dile getirdi.

Zıpkının, özellikle de duvar resimlerinde ve diğer betimlemelerde gördükleri bir malzeme olduğu bilgisini veren Arslan, şu ifadeleri paylaştı:

"Bu tarz malzemeleri Assos'ta ilk kez buluyoruz. Çünkü bilindiği gibi antik kentlerde en çabuk tahrip olan malzemelerin ilk sırasında demirden yapılmış gereç ve araçlar geliyor. Ancak bu yapıda bulunan bu üç dişli zıpkının neredeyse her yeri sağlam vaziyette ele geçmesi bakımından çok önemli bir örnek. Bu tarz aletlerin antik zamanlarda sıklıkla kullanıldığını bilmekle beraber, günümüze kadar ulaşan örneklerin çok ender olması bakımından önemli bir eser olduğunu ifade edebiliriz. Bu tarz aletlerin, bildiğimiz kadarıyla antik zamanlarda denizde geceleri bir meşale yardımıyla aydınlatılarak ufak teknelerle büyük balıkların yakalanmasında kullanıldığı anlatılıyor veyahut tasvirlerde görüyoruz."



"Burada üretilmiş olması mümkün"

Arslan, zıpkın demirden üretilmiş bir alet olduğu için üretim noktasını söylemenin bir hayli zor olduğuna işaret ederek, "Çünkü demir her yerde üretilen ve her yerde bulunan bir alet. Bu yüzden bunun üretim yeri hususunda kesin bir şey söylemek çok zor fakat buradaki çok farklı alanlarda ya da mekanlarda çok yoğun olarak demir işlemesi ya da demir cüruflarına ait bulgular mevcut. Bu yüzden bu parçanın da aslında burada üretilmiş olması mümkündür." diye konuştu.

Üç dişli zıpkına dair gerçekleştirecekleri işlemlere dair bilgi veren Arslan, demir çok çabuk korozyona maruz kalan malzemelerden biri olduğu için üzerindeki okside olmuş parçalar ya da topraktan ayrıştırılacağını, akabinde de hava almaması için üzerine koruyucu sürüleceğini sözlerine ekledi.