Uzmanlar ikiye bölündü: Balık tüketmek cilt kanserini tetikleyebilir

ABD'de ortalama 500 bin kişinin incelenmesiyle oluşturulan yeni bir araştırma, haftada iki porsiyon balık tüketmenin, türünün en ölümcülü olan cilt kanseri (melanom) tehlikesinin artmasıyla bağlantılı olduğunu ortaya çıkardı. Balıkların denizde aldığı cıva ve arsenik gibi zararı dokunan maddelere dikkat çekildi. Fakat, bazı uzmanlar balık tüketmenin yararlarının göz ardı edilemeyeceğini dile getirerek, araştırmanın insanları balık yemekten vazgeçirmemesi gerektiğini ifade etti.

Balık tüketenlerde melanom (cilt kanseri) değeri yükseliyor

İngiltere’de bulunan Brown Üniversitesi’nde inceleme yapan bilim insanları, günlük balık tüketimi 42,8 g olan kişilerin, günlük balık alımı sadece 3,2 g olan kişilere göre yüzde 22 daha yüksek melanom tehlikesine sahip olduğunu ortaya çıkardı. Daha fazla balık tüketenlerde bunun yanı sıra, sadece cildin dış tabakasında yer alan evre 0 melanom veya melanom in situ (bazen kanser öncesi olarak da isimlendirilir), olarak bilinen anormal hücrelerin gelişme tehlikesi yüzde 28 yükseldi. Melanom, hayatı en çok tehdit eden ve agresif seyirli cilt kanserine deniliyor.

500’e yakın kişi incelendi

İncelemenin semptomlarının, 491 bin 367 ABD'li yetişkin üzerinde gerçekleştirilen ve Cancer Causes & Control dergisinde yayımlanan bir araştırmaya dayandırıldığı açıklandı.

Kanser riski balığın aldığı kimyasallarla bağlı

Araştırmanın yazarı Eunyoung Cho, "Cilt kanseri tehlikesinin fazlalaşması, balıklarda bulunan dioksinler, bifeniller, poliklorlu, cıva ve arsenik gibi zarar veren maddelerle bağlantısının bulunduğunu düşünüyoruz" şeklinde ifade etti.

Bununla beraber, incelemeye katılanların yaş ortalaması 62 olarak belirlendi. Gönüllüler, önceki sene boyunca hangi aralıklarla ton balığı, ızgara balık ve kızarmış balık tükettiklerini ve porsiyon miktarlarını belirtti.

Tüm riskler hesaba katıldı

Bilim insanları daha sonrasında kanser kayıtlarından toplanan verileri kullanarak 15 senede gelişen yeni melanom vakalarının çokluğunu hesapladılar. İnsanların sigara içip içmediğini, kilosu, beslenme çeşitlerini, alkol alıp almadıkları, ailede kanser öyküsü, oturdukları yerlerdeki UV radyasyon düzeyleri ve diyet gibi sonuçları etkileyebilecek faktörleri de hesaba kattı.

Çoğunluk olarak yapılan incelemelerde, 5 bin 34 kişi (yüzde 1) çalışma süresince melanom gelişti ve 3 bin 284 kişi (yüzde 7) evre 0 melanom gelişti. Sonuçlar, toplam balık tüketiminin daha yüksek tehlikelerle bağlantılı olduğunu ortaya çıkardı. Bunun yanı sıra günlük ton balığı tüketen 14,2 g olan kişilerde, 0,3 g ton balığı tüketenlere oranla melanom riski yüzde 20 daha yüksek çıktı.

Günde 17,8 gr kızartılmamış balık tüketmek, sadece 0,3 gr yemeye oranla yüzde 18 daha yüksek malign melanom tehlikesi ve yüzde 25 daha yüksek evre 0 melanom riski ile bağlantılandı. Fakat kızarmış balık tüketmekle cilt kanseri arasında makul bir bağlantı bulunamadı.

“Ortaya çıkan sonuçlar şans eseri değil”

Çalışmayı yorumlayan, Londra Kanser Araştırmaları Enstitüsü’nden Dr. Michael Jones, "Yazarlar, ton balığı ve kızartılmamış balık tüketiminin daha yüksek düzeylerde melanomla ilişkili olduğunu ortaya çıkardılar. Ortaya çıkan sonuçlar istatistiksel olarak mantıklıdır ve bu sebeple şans eseri olması muhtemel olarak görülemez. Daha fazla ton balığı ve kızartılmamış balık tüketen insanların melanom tehlikesini fazlalaştıran başka yaşam tarzı alışkanlıklarına sahip olmaları mümkün olabilir. Yazarlar bu durumu önemseyerek, potansiyel olarak kafa bulandırıcı bazı faktörler için ayarlamalar gerçekleştirdi” dedi.

“İnceleme insanları balık yemekten uzaklaştırmamalı”

Diğer bir yandan farklı uzmanlar, balığın önemli bir gıda olduğunu ve onu tüketmeye gerek olmadığını ifade etti. Aston Tıp Okulu'nda öğretim görevlisi olan Dr. Duane Mellori "Yazarlar, balıkların aldığı kimyasal maddeler yüzünden kanser riskinin artırabileceğine dair bir bağlantı olabileceğini iddia etti. Fakat, balık tüketmemek de ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Haftada iki defa balık tüketmeyi hatırlamak büyük derecede önemlidir. Omega-3 yağ asitleri yönünden değerli besinleri sağlıklı bir beslenmeye dahil etmenin yolu balık tüketmekten geçer. Bu inceleme insanları balık yemekten alıkoymamalı” ifadesine yer verdi.