Kira düzenlemesine ilişkin merak edilenler: %25 sınırı nasıl uygulanacak?

Kira fiyatlarındaki artış oranın belli olmasıyla birlikte düzenlemenin ayrıntıları da belli oldu. Yaklaşık 6 milyon kiracının beklediği düzenleme sonrasında birçok kiracının ve ev sahibinin aklında bir sürü soru var. Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, kiracıların ve ev sahiplerinin en çok merak ettiği soruları yanıtladı.

Düzenleme, geçmişe dönük kira anlaşmalarını da kapsayacak mı?

TBMM'de kabul edilen yeni kira artışı sınırının uygulamaya geçebilmesi için 1 Temmuz tarihinde başlayıp 30 Haziran tarihinde biten kira sözleşmesinin olması gerekiyor. Yeni düzenleme, halihazırda kirada oturmaya devam eden ve özellikle 1. ile 5. yılı arasındaki uzama dönemine gelmiş kiracılar için adeta can simidi oldu diyebiliriz. Yeni düzenleme, aslında eski kiracıları daha çok koruyan bir çalışma oldu.

Geçimini kira geliri ile sağlayan ev sahipleri dava açabilir mi?

Ev sahibi tabi dava açabilir. Beşinci senesini dolduran kiracıları olan mal sahipleri için kira tespit davası açıp kirayı yükseltme hakları var. O davalarda yüzde 25 diye bir limit söz konusu değil. Diğer yandan bu düzenleme kalıcı değil. Bu geçici olarak hazırlanan bir düzenleme.

Kira tespit için dava açan ev sahiplerinin ne yapması gerekiyor?

Ev sahibi, eğer kira tespit davası açmak için ihtarname çekmişse ve kiracı da 5.yılını doldurmuşsa davayı açabilir. Bu durumda ev sahibi, mahkemeye gider ve mahkeme de bilirkişi atar. Davaya ilişkin bütün kriterleri bilirkişi tespit eder. Hakim, hakkaniyet oranı dahilinde indirim uygulayarak yeniden kirayı belirler. Kiracı, eğer kira dönemi geldiyse yüzde 25 oranında artış yapacak ama kiracı evdeki 5. yılını doldurdu ise ev sahibi bu oranın üzerinde de bir artış talep edebilir.

Yasa Meclis'te onaylanmadan önce yapılmış olan ve kira sözleşmeleri devam eden kiracılar da %25'lik artış sınırına dönme hakkına sahip mi?

Yeni kira artışı düzenlemesinin uygulanabilmesi 1 Temmuz tarihinde başlayıp 30 Haziran tarihinde sona eren kira sözleşmesi olması gerek. Yani 1 Temmuz tarihinde yenilenen sözleşme olması gerekiyor.

Ev sahibi eğer evi satarsa kiracının hakları ne olacak?

Evin satıldığı durumda kiracının eski sözleşmesi devam eder. Yeni ev sahibinin mevcut olan kiracıya iki tane hakkı var. Bunlar, ya kiracıya 6 ay süre verir ya da kiracıya eski kira sözleşmesinin bittiği tarihinden itibaren 1 ay içinde dava açabilir. Yeni ev sahibinin dava açması için ihtiyacı bulunduğunu ispat etmesi gerekiyor.

Haziran ayında sözleşmesi yenilenen kiracılar ne yapacak?

Haziran ayında sözleşmesi yenilenen kiracılar maalesef bu fırsattan faydalanamıyor. Onlara en son açıklanan TÜFE 12 ay ortalaması üzerinden yani %39,33 oranında zam yapılacak. Geriye dönük şekilde bir uygulama söz konusu olamaz.