Altın için diri fayı 'ölü' göstermişler

Facianın yaşandığı Altıngold Madencilik firmasına ait altın madeni sahasıyla ilgili Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Alan’dan kritik bir tespit geldi. Altın madeninin aktif fay hattı üzerine kurulduğunu belirten Alan, ancak projenin hem hazırlanması hem de uygulanıp tesisin kurulması aşamasında fay hattının hiç zarar vermeyecekmiş gibi ‘inaktif’ gösterildiğini vurguladı.

MTA tarafından Munzur Fay hattının bulunduğu tespit edildi

Yaşanan felaket ‘iş cinayeti’ olarak nitelendiren Alan, altın madeninin bulunduğu alanla ilgili yapılan teknik çalışmalar ve tespitlere ilişkin önemli bilgiler paylaştı. 2022 yılı Haziran ayında Çöpler Altın Madeni İşletmesi sahasındaki siyanür karışımı çözelti götüren borularda yaşanan kırılma üzerine JMO olarak bölgede incelemede yapıldığı belirten Alan, incelemeler sonucunda, işletme sahası içerisinde MTA Genel Müdürlüğü tarafından 2013 yılında yayınlanan Türkiye Diri Fay Haritasında aktif olduğu ifade edilen ve Munzur segmenti olarak tanımlanan Munzur Fay hattının bulunduğunun tespit edildiği kaydedildi. Ancak bu fay hattının işletme projeleri hazırlanırken dikkate alınmadığı belirtilen açıklamada, fayın inaktif olduğunun ve hazırlanan atık depolama, üretim ve diğer tesis projelerinde 0.30 g ivme değerleri gibi düşük ivme değerleri baz alınarak proje hazırlandığının görüldüğüne dikkat çekildi.

Depremde yıkılabilir

Sözcü’de yer alan haberde, JMO Başkanı Alan’ın olası büyük bir depremde bu alanda bulunan tesislerin yıkılma riski taşıyabileceğini ifade ettiği bilgisine yer verildi. Alan, “Hazırlanan ve işletilmekte olan atık depolama tesisinin üretim tesisleri ile açık kazı ve yığın liçi için gerekli tasarım parametrelerinin hem statik, hem de dinamik koşullar (açık ocakta patlama ile kazı yapılması nedeniyle) dikkate alınarak yeniden yapılması ve gerekli tedbirlerin alınması gerektiği ifade edilmiştir” ifadelerini kullandı.

Gerçek deprem büyüklüğü bilinmiyor

Bölge için verilen 0.30 g ivme değerinin gerçek bilgiye dayanmadığını, gerçek değerlerin ancak fay üzerinde yapılacak çalışmalarla ortaya çıkarılabileceğini söyleyen Alan, tesisin aktif fay hattı üzerinde olduğuna işaret etti. Bu fayın üretebileceği deprem büyüklüğü ve periyodu ortaya çıkarıldığında ivme değerlerinin belirlenebileceğini anlatan Alan, bu çalışmanın yapılmasını istediklerini vurguladı. Normalde bu çalışmanın AFAD başkanlığı veya üniversitelerle birlikte ilgili firma tarafından hazırlanıp onay makamların sunması gerektiğini aktaran Alan, “Demek ki depremin yıkıcı etkisinin ne olduğunu kurumlar da istememiş firma da hazırlamamış. Biz 74. Jeoloji kurultayında doğrudan burayı örnek göstererek tehlikeye işaret ettik” dedi.