Lahey'de İsrail işgali duruşması: ‘Zorla yerinden etme savaş suçudur’

Uluslararası Adalet Divanı'nda görülen duruşmanın ikinci gününde, Güney Afrika, Suudi Arabistan, Hollanda ve Belçika heyetleri önemli konuşmalar gerçekleştirdi.

Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Statüsü'ne göre zorla yerinden etmenin "savaş suçu" teşkil ettiğini vurgulayan Hollanda heyeti, işgalin doğası gereği geçici olduğunu belirterek, bu durumun kalıcı olması halinde "ilhak" olarak nitelendirilebileceğini ifade etti. Belçika heyeti ise İsrail'in, Filistin topraklarının demografik yapısını değiştirmek istediğini söyledi.

Birleşmiş Milletler toplandı

Uluslararası Adalet Divanı'ndaki duruşma, Doğu Kudüs ile Batı Şeria'daki işgal ve uygulamaların hukuki sonuçlarını ele aldı. Güney Afrika heyeti, İsrail aleyhine soykırım davası açan ilk ülke olmuştu, ancak bu duruşma Birleşmiş Milletlerin talebi üzerine İsrail işgalini görüşmek üzere toplandı.

Güney Afrika heyeti, "İsrail'in son 4 ayda 30 bin kişinin ölümüne yol açan meydan okuması sadece bir istatistik değil, Filistin halkının eti, kanıdır" ifadeleriyle İsrail'in eylemlerini sert bir dille eleştirdi. Ayrıca, "Gazzelilerin en temel yaşam hakkı ilkelerini ihlal eden, hız ve şiddet bakımından eşi benzeri görülmemiş bir saldırıya tanık olduklarını" belirtti.

‘İsrail Gazze’de soykırım yapıyor’

Filistin Dışişleri Bakanı Riyad Maliki'nin de duruşmanın açılışında işgali sonlandırma taleplerini yinelediği bilinirken, mahkemeden "kendi kaderini tayin hakkı" isteyen Maliki, "İsrail'in Gazze'de soykırım yaptığının" bir kez daha altını çizdi.

‘İsrail’in barışa niyeti yok’

Suudi Arabistan, Filistin topraklarındaki İsrail işgalini sona erdirme çağrısı yaparak işgali "yasadışı" olarak nitelendirdi. Suudi Büyükelçi Ziad Al-Atiyah, "İsrail'in eylemleri barışa niyeti olmadığını gösteriyor" şeklinde konuştu. İsrail'in iki milyon dönemden fazla toprağı ilhak ettiğini ve Batı Şeria'da 279'dan fazla yasadışı yerleşim yeri inşa ederek bir Filistin devletinin kurulmasını "imkansız" hale getirdiğini belirtti.

Al-Atiyah, İsrail'in iki devletli çözümü reddetmesinin, Filistin halkını kendi devletine sahip olma hakkından mahrum bırakma niyetini açıkça gösterdiğini ifade etti ve "İsrail, Filistinlilere yönelik muamelesiyle ilgili temel uluslararası yükümlülüklerini en ağır şekilde ihlal etmiştir" dedi.

Hollanda: İlhak olarak değerlendirilebilir

Hollanda heyeti, işgalin "doğası gereği geçici olduğunu" ve bu durumun kalıcı hale gelmesi durumunda "ilhak" olarak değerlendirilebileceğini ifade etti.

Hollanda Dışişleri Bakanlığı Hukuk Danışmanı ve Amsterdam Üniversitesi Uluslararası Hukuk Profesörü René Lefeber, işgal hukukuna göre, işgalci gücün kendi nüfusunu işgal altındaki topraklara yerleştiremeyeceğine vurgu yaparak, "İşgal altındaki topraklar üzerinde egemenlik kurulamaz ve işgal altındaki topraklar ilhak edilemez" ifadesini kullandı.

‘İsrail savaş suçu işliyor’

İşgal altındaki topraklarda yaşayan halkın zorla yerinden edilmesinin yasaklandığını hatırlatan Lefeber, bu tür eylemlerin Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Statüsü'ne göre "savaş suçu" teşkil ettiğini belirtti.

Lefeber, halkların kendi kaderini tayin hakkının "daimi, sürekli, evrensel ve değişmez nitelikte" olduğunu vurgulayarak, bu hakkın uluslararası anlaşmalarla güvence altına alındığını ifade etti. Ayrıca, Belçika heyeti de İsrail'in uluslararası hukuka göre yasa dışı yerleşimlerle Filistin topraklarının demografik yapısını değiştirmeye çalıştığına dikkat çekti.