Zebra midye istilası Van Gölü havzasında tehlike yarattı

Van Gölü Havzası’nda 2 yıldır rastlanan ve istilacı tür olan zebra midyelerin bölgedeki akarsulara yayılmasıyla beraber dünyada sadece Van Gölü’nde yaşayan inci kefalinin üreme bölgesi tehlikeye girdi. Daha önce Atatürk ve Keban barajlarında rastlanan, fakat yaklaşık 800 bin yıldır var olduğu bilenen Van Gölü Havzası’nda şu ana kadar görülmemiş olan zebra midyeler, büyük tehlike yarattı. Muradiye ilçesinde bulunan Sarımehmet Baraj Gölü’nde iki yıl önce rastlanan ve sayıları hızla artan zebra midyeler, baraj gölünü iki yıllık süre içinde neredeyse tamamen istila etti.

Van'da henüz nereden geldiği belirlenemeyen zebra midyeler, dünyada ekonomik ve ekolojik olarak ciddi zararlara yol açan istilacı bir tür olarak biliniyor. Van Gölü Havzasında incelemeler yapan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, sadece bir zebra midyenin günde bir litre suyu filtre ederek içindeki planktonları tükettiğini ifade etti.

Tehlike yaratıyor

Bir midyenin hayatı boyunca bir milyon yumurta bıraktığını ve bıraktığı bu yumurtaların plankton şeklinde suda yüzdüğünü söyleyen Dr. Öğretim Üyesi Akkuş, amatör avcıların baraj gölünde bulunan midyeyi alıp diğer bölgelere taşıyabileceğini ifade etti. Taşınan istilacı zebra midyelerin 14 bin insana geçim kaynağı olan inci kefalinin üreme habitatını da tehlikeye atacağının altını çizen Akkuş, “Zebra midye her sene dünyada ve ülkemizde milyarlarca lira zarara yol açan istilacı bir midye türüdür. Van il sınırlarında sadece tatlı su midyesi diye ifade ettiğimiz bir midye bulunmaktadır. Zebra midye ise günümüze kadar Van il sınırlarında bulunmuyordu. Zebra midye ülkemizde Atatürk ve Keban barajı gibi birçok baraj gölümüzde birçok ekonomik ve ekolojik zararlara yol açan bir midye türüdür. Çünkü çok büyük bir üreme potansiyeline sahiptir. Tek bir midye hayatı boyunca bir milyon tane yumurta bırakabiliyor ve bu yumurtalar akıntılar yoluyla beraber girmiş olduğu bütün ekosisteme yayılıyorlar” şeklinde konuştu.

İnci kefali ciddi zarar görebilir

Baraj gölünün her noktasını istila eden midyelerin, diğer su kaynaklarına geçmesinin önüne geçilmesi gerektiğini vurgulayan Akkuş, “Ülkemizdeki bütün sucul ekosistemler önemli, fakat Van Gölü Havzası’ndaki tatlı su kaynaklarının ayrı bir önemi var. Çünkü Van Gölü’ne dökülen akarsular, gölden 14 bin insanın geçimini sağladığı inci kefalinin üreme habitatlarını oluşturuyor. Burada son iki yıldır zebra midyenin varlığını görüyoruz. Şu an barajın her bir noktası bu midyeler tarafından istila edilmiş durumdadır. Bu midye Van il sınırı içerisindeki başka akarsulara geçmesi bir felakete yol açar. Çünkü burada her yıl nisan ve temmuz aylarında inci kefallerinin üreme habitatına büyük bir zarar verir. Bu nedenle buradaki zebra midyenin başka su kaynaklarına geçmesinin önlenmesi gerekmektedir” ifadelerini kullandı.

Amatör avcılar tehlikeyi büyütebilir

Amatör balık avcılarının baraj gölündeki midyeleri farklı bölgelere taşıma riskinin bulmasından dolayı Van Gölü Havzası’nda bir eylem planı oluşturulması gerektiğini vurgulayan Akkuş, sözlerine şöyle devam etti:

“Zebra midyenin su dışında nemli ortamda 2-3 gün boyunca yaşayabiliyor. Burada kullanmış olduğumuz bir ağ aracını Van il sınırları içerisinde başka bir akarsuda kullanırsak buradaki midyeyi buradan alıp oraya taşıma riski bulunuyor. Bu yüzden baraj gölünün amatör avcılığa kesinlikle kapatılması gerekiyor. Çünkü amatör avcılar, buradaki midyeyi alıp diğer bölgelere taşıyabilirler. Bunun için de Van Gölü Havzası özelinde bir eylem planı hazırlanması lazım. Elimizde bir sorun var ve bu sorunu yönetmemiz gerekiyor. Daha büyük felaketlere yol açmadan önüne geçilmesi gerekiyor.”