Seri imalat, bağlamada kaliteyi bozuyor
Uşak’ın Banaz ilçesinde, 20 yaşında bağlama imalat ve tamirin başlayan ve 44 yıldır bu işi devam ettiren Zeki Er, en kaliteli bağlamaların el yapımı olduğuna vurgu yaptı ve “Bizde seri imalat yok, her şey el işçiliği. Seri imalat olduğunda kalitesi bozuluyor” açıklamasını yaptı.
1957’de Uşak’ın Banaz ilçesinde doğan Zeki Er, endüstri meslek lisesinden mezun olduktan sonra abisiyle beraber 1977 yılında açtığı dükkanda bağlama satışına başladı.
44 yıldır bu işi sürdürüyor
Satmak için İzmir’den hazır olarak getirdikleri bağlamalarda sürekli arızalar çıkması sonrası edinilen tecrübelerin ardından bağlamaların satışıyla beraber tamiratına da başladı. İzmir’den getirilen bağlamalarla 4 senelik tamirat çalışmasının ardından satışını yapan Er, 1981’de ise İzmir’den bağlama almayı bırakarak el yapımı bağlama satışı işine başladı. İşe tamirle başladığına dikkat çeken Zeki Er, “1977’de bu işe başladım. Ağabeyimle beraber bir bağlama dükkanı açtık, İzmir'den sazlarımızı hazır getirtiyorduk fakat çoğu arızalıydı. İade etme imkanımız olmadığı için sazlarımızı tamir etmeye başladık. Ardından a eş, dost tanıdık kim varsa sazlarını tamir etmeye başladık ve böyle devam ettik” açıklamasını yaptı.
“Seri imalatta kalite bozuluyor”
Yetiştirdiği bir çırak olmadığını belirten Zeki Er, yardım talebinde bulunan vatandaşlara destek verdiğini de ifade etti. Yapılan işin ticarete dökülmesiyle beraber seri imalata geçilen bağlamalarda kalitenin azaldığına dikkat çeken Er, kendilerinde her şeyin el işçiliği olduğuna vurgu yaptı. Bağlama imal tekniğinden söz eden Er, kendisine has bir yöntemle herkesin tam aksi şekilde çalıştığını aktardı. Zeki Er, “Bu iş ticarete döküldü. Yaşımız yerini buldu. Biz tecrübemizle her şeyin sağlamlığını ön plana alıyoruz, görünüm ikinci planda. Eski tekniklerin üzerine yenisini ekleyerek devam ediyoruz. Seri imalat yok bizde, her şey el işçiliği. Seri imalat olduğunda işin kalitesi bozuluyor. Mesela İzmir sazlarının yüzde 90'ı seri imalat. Sazın maliyetini düşürmek için bunlar da ellerinden geleni yapıyorlar. Son dönemlerde çakma sap olarak bilinen kavalye geçme mevzusu var. Hiç tavsiye etmediğim bir durum. Benim yöntemim diğerlerinden farklı. Herkes ilk başta tekniği çeker, ardından sapı takar. Ben ilk başta sap hazırlayarak tersini yapıyorum.” şeklinde konuştu.
Elektro saz, uzun sap, kısa sap saz gibi her türlü bağlama imalatı ile uğraştığını belirten 66 yaşındaki Er, Türkiye’deki ağaçlardan bağlama için en uygun ağacın dut ağacı olduğunu aktararak bağlama imalatının yapım aşamalarını dile getirdi.
