Selam vermek ne anlama gelir? Niçin selam veririz? Selamın dinimizdeki yeri ve önemi nedir? 

Günlük hayatımızda eşimize, dostumuza, büyüğümüze, küçüğümüze, işimizde iş arkadaşlarımıza her alanda çokça selam veren bir milletiz. Selam yalnızca bizim din ve kültürümüzde değil, hemen hemen her dilde ve her dinde bulunan bir söz başlatma üslubudur. Ancak hem dinimizin emrinden dolayı hem de sohbet etmeyi seven bir millet olduğumuzdan selamı daha çok kullandığımız aşikârdır. Peki, Türk Milleti olarak kaynaşmanın, sohbeti başlatmanın anahtarı olan selamın ne işe yaradığını, ne anlama geldiğini ve yüce dinimiz İslam’daki yerini biliyor muyuz? Bu yazımızda bunu inceleyeceğiz. 

Selam kelime anlamı olarak “kusursuz olma hali, kurtulmak, rahatlamak” anlamlarındadır. Yüce kitabımız Kur’an’da ve hadislerde ise “eman, kurtuluş, esenlik, barış” manalarındadır. Bilinçli olarak selam vermek hem bir duadır hem de bir ibadet niteliği taşır.  Müslümanların karşılaştıklarında sözlerine başlarken veya bitirirken verdikleri selam; esenlik dilemek ve “Selamun Aleyküm” diyerek Allah’ın adıyla “Allah’ın rahmeti ve bereketi üzerinize olsun” manasında sözlerini Rahmanı anarak bitirmektir. Çünkü “Selam” Allah’ın isimlerindendir. Haşr Suresi 23. Ayette Allah’ın en güzel isimlerinden biri olarak ifade edilen “Selam” ismini, namazlarımızın sonunda “Allah’ım! Selam sensin; selamet de ancak sendendir.” diyerek zikrederiz. Daha başka 40’a yakın ayette de Allah’ın “Selam” adını görmek mümkündür.

Günlük hayatta selamı biz Müslümanlar genel olarak “Selamun Aleykum” diyerek veririz. Selamı alan kişi ise “Ve Aleykum Selam” diyerek selamı alır. Dinimizce uygun olan selamlaşma şekli budur. En çok uygulanan bu selamlaşma şeklinin hicretten sonra başladığını bilmekteyiz. Şöyle ki Resûl-i Ekrem’i öldürmek maksadıyla Mekke’den Medine’ye gelen ve niyeti anlaşılıp tutuklanan Umeyr b. Vehb el-Kureşî’nin, Resûlullah’ı o dönemin âdetine göre, “Sabahınız hoş olsun” diyerek selâmlaması üzerine Allah’ın resulü şöyle demiştir: “Allah bize lütufta bulunarak seninkinden daha hayırlı olan ve cennet ehli tarafından da kullanılan ‘es-selâm’ sözüyle selâmlaşmayı öğretti” (İbn Hişâm, II, 661-662) demiştir. Dinimizde selam vermenin hükmü sünnet, almak ise farzdır. Selam vermede önce davranmak faziletlidir. Selam verirken nefsani arzular taşımamalı, kimseye selam makam mevkii sebebiyle selam verilmemelidir. Selam vermekteki niyete bu tarz düşünceler bulaştırılmamalıdır.

İnsanların birbirine güvenmesinin ilk basamaklarından biri selamlaşmaktır. Birbirine selam veren insanlar “Bana güvenebilirsin, benden sana zarar gelmez.” mesajı vermiş olurlar.
 

Dinimizce Selam Vermenin Gerekliliği, Hadiste Ve Kur’an’da Selam Kavramı Ve Önemi

 

Dinimiz Müslümanların birlik ve beraberlik içinde yaşamasını istemiş ve bütün müminlerin birbirleriyle kardeş olduğunu bizlere öğretmiştir. Saygı, sevgi ve muhabbet ortamında yaşamak için selama gerek vardır. Öyle ki Efendimiz (s.a.v) bizlere “Yaptığınız zaman birbirinizi seveceğiniz bir şey söyleyeyim mi? Aranızda selamı yayınız.” diyerek birbirimizi sevmekteki ilk basamağın selam olduğunu haber vermiştir. Ayrıca kendisi tanıdık tanımadık herkese selam vermiştir. O, çocuk yaşlı, kadın erkek herkese selam verirdi. (Ebu Davud, Edeb, 136-137; Müslim, Selam, 14.)

Selam, Müslümanlar arasında muhabbetin ilk basamağıdır. Kur’an-ı Kerim’de, “Size bir selâm verildiği zaman, ondan daha güzeliyle veya aynı ile karşılık verin.” (Nisa, 4/86) buyurulmuştur. Bu sebeple selam verirken “Selamun Aleyküm ve Rahmetullah” alırken de “Ve Aleyküm Selam Ve Rahmetullahi ve Berakatühü” demek selamın etkisini artırır.  Ayrıca Kur’an’da cennet için “Dar’üs Selam” tabiri kullanılmıştır. En’am Suresi 127. ayette görmekteyiz ki “Selam” aynı zamanda cennetin isimlerindendir. Müminlerin dünyası sulh ve esenlik olduğu gibi ahiretleri de böyledir. Yaptıklarına karşılık esenlik yurdu olan cennetle (dar’üs selam ile) mükâfatlandırılırlar. (En’am, 6/127.) 
 

“Selam izindir!”

 

Yüce kitabımız Kur’an’da Nur Suresi 27. Ayet-i Kerime’de Ey İman Edenler, evlerinizden başka evlere geldiğinizi hissettirip (izin alıp) ev sahiplerine selam vermeden girmeyin” emriyle Allah Teâlâ bizleri bir nevi selamla koruma altına almış ve usul ve adap öğretmiştir. Yine Nur Suresi 61. Ayet-i Kerime’de “Evlere girdiğiniz zaman birbirinize, Allah katından  mübarek ve hoş bir esenlik dileği olarak selam verin.” buyurarak sözlerimize Allah katından kelam ile başlamamız gerektiğini vurgulamıştır. 

 

“Selam Amellerin En Hayırlısıdır”

Hz. Peygamber (s.a.v.), “Amellerin hangisi daha hayırlıdır?” diye soran kimseye “Yemek yedirmen ve tanıdığına tanımadığına selam vermendir.” (Buhârî, İman, 18) şeklinde cevap vermiştir.  
 

“Selam Kelamdan Önce Gelir”

İki Müslüman karşılaştığında söze başlamadan önce selamlaşmalıdır. Resûlullah (s.a.v.), “Selam, konuşmadan önce gelir”  buyurmuştur (Tirmizî, İsti’zân, 11).  Resulullah sözlerimize başlamadan önce Allah’ın selamını vererek muhabbetimizi tatlandırmamızı istemiştir.

“Söze Selamla Başlanmalı ve Selamla Bitirilmelidir”
 

“Biriniz bir meclise vardığında selâm versin. Oturduğu meclisten kalkmak istediği zaman da selâm versin. Önce verdiği selâm, sonraki selâmından daha üstün değildir.” (Ebû Dâvûd, Edeb 49; Tirmizî, İsti’zân 15). Yani sadece bir meclise girerken ya da biriyle karşılaştığımızda değil meclisten yahut karşılaştığımız kişinin yanından ayrılırken selam vermek de çok faziletlidir.

Aleyna Nur Ayan / habernediyor.com