Maden işçiliğinin yaşayan müzesi

Zonguldak kömür havzasında 1840 yılından bugüne kullanılan araç ve gereçlerin sergilendiği müze 2016 yılının aralık ayında Kültür ve Turizm Bakanlığınca hizmete açıldı.

Türkiye Taş Kömürü Kurumu (TTK) Üzülmez Müessesesi'ne ait eğitim ocağının yanındaki müzede ziyaretçiler maden tarihinde bir yolculuğa çıkıyor.

Girişlerin ücretsiz olduğu 3 katlı müze, şehrin en önemli gelir kaynağı olan taşkömürü madenciliğinin tüm kültürünü yansıtıyor.

Her katı anlam yüklü

Müzenin zemin katı madenciliğin somut tasvirinden oluşuyor. Katta, 3 maden işçisinin heykelleri ile kömür üretimi canlandırılıyor.

İkinci kat ise tarihsel dokümanların, iş güvenliğinde kullanılan malzemelerin ve istatistiklerin sergilendiği vitrinlerden oluşuyor. Bu katta kurumla ilgili daha çok yazılı bilgiye ulaşılıyor.

Üçüncü kat madencilik tarihine ayrılmış. Kömür fosilleri, dijital simülasyonlar, harita, resim ve film gibi materyallerle madencilik tarihinde bir yolculuğa çıkmak mümkün.

Gerçek bir maden

Zonguldak Maden Müzesi'nin olduğu kısımda, 1890'dan 1937'ye kadar aktif olarak kömür üretimi yapılmaktaydı. 1937 yılında ise maden işçileri için eğitim ocağı olarak kullanılmaya başlandı. 2016 yılından itibaren de yaşayan müze olarak ziyaretçilerini karşılamaya devam ediyor.

Tüm koşullarıyla aktif işlediği günlerdeki gibi korunan müzede ziyaretçiler müze yetkilileri tarafından gezdiriliyor.

Hizmette olduğu yaklaşık 3 yılda 23 bin ziyaretçi ağırlayan Zonguldak Maden Müzesi kent için çok önemli bir turizm merkezi haline geldi. Tur şirketleri de gezi turlarında müzeyi programlarına eklemeye başladı.

"Yaşayan bir sektörün müzesi"

Zonguldak Maden Müzesi Müdürü Tahir Aksekili, bu müzenin hâlâ yaşayan bir sektörün müzesi olduğunu dile getirdi. Müzenin önemine değinen Aksekili şunları kaydetti:

"Müzelerde devri bitmiş, tükenmiş dönemlerin eserleri sergilenirken bu müze hali hazırda yaşayan bir sektörün müzesi. TTK madenciliği şu anda devam ediyor. Bunun şu an bir müzesi var. Zonguldak maden müzesinde eser odaklı olmaktan çok tematik bir müze. Madenciliğin tarihinden bugüne birçok malzeme de sergileniyor ama daha çok madenciliği anlatan kente katkılarını anlatan bir müze. Zonguldak kentini var eden şey madencilik. Burada da bunu anlattık. Kent ile madenciliğin birleşmesini, kente katkılarını anlattık. Gelen herkes ücretsiz şekilde bu müzeyi gezebilir. Gelenler çok farklı bir müze deneyimi yaşayacaktır burada. Hakikatten gezilip görülmesi gereken bir müze. Burada duyguları çok yoğun yaşayacaksınız"

"Çok üzülenler oluyor"

Tahir Aksekili, eğitim ocağını gezenlerin dışarı çıktıklarında çok farklı duygular içinde olduklarını belirtirken, "Gerçek bir maden ocağı burası. İnsanlar maden müzesine geldiklerinde bu ocağı gezme fırsatını da buluyorlar. Madenciliğin neleri kapsadığını, sadece bir kömür kazmaktan ibaret olmadığını çok farklı işlerin burada yapıldığını görüyorlar. Çok özel bir deneyim yaşıyorlar. Dünyadaki örneklerinde yapay ocaklar var ama burası yaşayan bir ocak. Halen çalışan bir ocak. İnsanlar buradan çıktıklarında duygusal halde oluyor. Çok duygulananlar üzülenler oluyor." ifadelerini kullandı.

Müzenin ziyaretçilerinden, Bülent Ecevit Üniversitesi öğrencisi Mine Ekinci de duygulandığını söyleyerek, "Televizyonlarda görüyordum daha önce ama şimdi içine girdim. Burayı gezerken madenlerdeki kazlar aklıma geldi. Hüzünlendim. Mutlaka herkesin gelip görmesini isterim." dedi.