Eda Karaöz: Anlamak, değişmek ve derinleşmek için ‘‘Aile Dizimi’’ var!

Gerek sosyal medyada gerekse gündelik yaşamda son günlerin en çok konuşulan konusu olan ‘‘Aile Dizimi’’ hakkında merak ettiğimiz her şeyi Eğitimci/ Aile Dizimi Uygulayıcısı Eda Karaöz’e sorduk. Detaylar röportajımızda…

Eda Hanım, aile dizimi konusu özellikle son bir aydır herkesin en çok merak ettiği, sorularına cevap aradığı bir konu oldu. Bu anlamda en baştan başlamak istiyorum. Aile dizimi nedir?

Evet, son zamanların hakkında en çok konuşulan konularından biri sanırım aile dizimi. Aile Dizimi, basit bir ifadeyle kişinin yaşamını çocukluğunda ve kendi yaşamın gerisinde, atalarının yaşantıları ve yapıp ettikleriyle yaratılmış gizli bir yaşam senaryosununa göre sürdürdüğü kabulüne dayanan bir uygulamadır. Sistem, “Bu senaryo görüldüğünde ve kişi bu senaryonun bilincin vardığında değiştirilebilir.” inancından yürür.

Aile dizimi çalışmalarında neler yapılıyor? Bir danışan aile dizimi çalışması için size başvurduktan sonra süreç nasıl başlıyor ve nasıl ilerliyor?

Genellikle grupla yapılan bir çalışma olmakla birlikte, bireysel olarak da yapılabilir. Öncelikle grup çalışmasının işleyişinden söz etmek isterim. Çalışmak isteyen kişi (ki biz o kişiye danışan deriz) kolaylaştırıcının yanına oturur. Kolaylaştırıcı, danışana sorduğu sorularla onu yaşamda zorlayan konuyu yani çalışılacak meseleyi belirler. Danışanın ne istediği netleşince, danışan bu meseleyle ilgili kişileri ya da kavramları temsil etmek üzere gruptan birilerini seçmeye davet edilir. Danışanın temsilcileri yerleştirdiği yer, kişilerin yönleri, birbirlerine uzaklık ya da yakınlıkları kişinin sistemi hakkında çokça bilgi verir. Temsilciler, temsil ettikleri kişileri tanımadıkları halde, haklarında bir şey bilmeseler de yüksek oranda onlar gibi konuştukları, onlar gibi hissedip, onlar gibi tepki verdikleri görülür. Bazen temsilciler bedensel duyumlar hissederler, bir güç tarafından yönlendiriliyormuşçasına trans halinde yavaşça hareket etmeye başlarlar. Bu hareketlerin kolaylaştırıcı tarafından doğru okunması ve kolaylaştırıcının tarzı ve derinliğine göre gerekli yönlendirmeleri ile sistemde çözüme doğru giden hareketler başlar. Dizimin sonunda uygulayıcı, temsilcileri rollerinden çıkararak yelerine yönlendirir.

Peki, aile dizimi çalışmasıyla bir sorunun kaynağının tespit edilmesi için kaç seans yapılması gerekiyor?

Aile dizimini diğer uygulamalardan ayıran en önemli özellik hızıdır. Çünkü aile dizimi genellikle tek seansta sorunun kaynağının tespit edilmesini sağlar.

‘‘Travmaların anne-baba aracılığıyla nesiller boyu aktarıldığı çalışmalarla ortaya koyulmuş bir gerçektir’’

Ciddi derece de travmaları olan kişilerin aile dizimi çalışması yaptırması uygun mudur?

Dizimlerde, travmalar üzerinde çalışılır. Travmatize olmanın çözümlenmemiş etkilerinin öncelikle anne-baba aracılığı ile nesiller boyu aktarıldığı defalarca çalışmalarla ortaya koyulmuş bir gerçektir. Buradan hareketle aile diziminin en geniş çalışma alanı travmalardır.

‘‘Nesiller boyu aktarılan travmaların yaşamımız üzerindeki etkileri çok net şekilde görülüyor’’

Aile dizimi ile bizden önceki nesillerin bizim hayatımıza olumlu ya da olumsuz etkilerinin olduğunu gerçekten fark ediyor muyuz? (Ahlar ya da dualar gibi) Bir örnek verir misiniz?

Elbette, biraz önce de söz ettiğim gibi nesiller arası aktarılan ve bize kadar uzanan travmaların yaşamınız üzerindeki etkisini hatta yaşamınız üzerindeki hakimiyetini çok net bir şekilde görürsünüz. Fakat ahları ve duaları çok bu kapsamın içinde görmüyorum. Bunu daha çok, kişinin çözüme ulaşamamış acıları, tutulamamış yasları ve yaklaşamadığı öfkelerle açıklayabiliriz.

Bir örnek verecek olursam: Annesi ile büyüyemeyen, annesinden çeşitli sebeplerle ayrı düşen bir kız çocuğu yetişkinliğe adım atıp anne olduğunda ve çocuğundan hiç ama hiç ayrılmadığında, çocuğunun tüm ihtiyaçlarını özenle karşıladığında dahi o çocuk annesine öfke duyabilir. Dahası o öfkenin sebebini ilgisizlik, bakımsızlık olarak bile isimlendirebilir. Burada sizin de fark edebileceğiniz üzere çocuk, annesinin öfkesini ve travmasını devralmış ve tıpkı kendisi yaşamış gibi sürdürmektedir…

‘‘Aile diziminde atalarınızın kaderini yakından görür ve onların gerçeğine yaklaşırsınız’’

Peki, bizden önceki nesillerimizden kimlerin yaşamları bizim yaşamımıza etki eder? Aile dizimi ile kişinin, atalarıyla tanışması mümkün mü?

Yakından uzağa doğru ilerlersek anne, baba, kardeşler, babaanne, anneanne, dedeler, amca, hala, dayı, teyze ve daha da arkaya gidersek anneanne, babaanne ve dedemizin ebeveynlerinin yaşamları bizlerin yaşamını etkileyebilir. Bir dizimde atalarınızın kaderini yakından görür ve onların gerçeğine yaklaşırsınız. Buna tanışma da diyebiliriz elbette.

Eda Hanım, aile dizimi için bir yüzleşme demek mi yoksa bir farkındalık demek mi daha doğru?

Galiba bu her iki sıfat da sistemi açıklıyor. Hem yüzleşmeler yaşar hem de derin bir farkındalık kazanırsınız.

‘‘Kişiyi yaşamda zorlayan her türlü durum aile diziminin çalışma konusu olabilir’’

Danışanlar, daha çok hangi konuların üstesinden gelebilmek için size başvuruyor?

Aynı türde ilişkiler yaşayan, ilişkileri hep aynı sebeple biten, güven sorunu yaşayan, iş bulamayan, öfkesiyle baş edemeyen, para sıkıntısı çeken, bolluk-bereketle ilgili olumsuzluklar yaşayan, iş yerlerinde huzursuzluk yaşayan, çocuklarının yaşamdaki sıkıntıları ile ilgili kendi davranışlarına bakmak isteyen, her şey yolunda olmasına rağmen mutsuzluk hisseden kişiler baş vuruyor. Açıklamamdan da anlayacağınız üzere kişiyi yaşamda zorlayan her türlü durum aile diziminin çalışma konusu olabilir.

Aile dizimi seanslarına hem danışanlar hem de temsilciler katılıyor değil mi?

Evet, iki tür katılım oluyor. Kendi aile dizimini açtıran kişiler yani danışanlar ve kendi dizimlerini açtırmayıp dizimlerde aile bireylerini temsil den kişiler, yani temsilciler.

Peki, temsilciler neye göre seçiliyor? Kimler aile dizimi çalışmasına temsilci olarak katılabilir?

Sistemi tanımak isteyen herkes temsilci olabilir. İnsanlar genellikle danışan olmadan önce temsilci olup süreci anlamayı tercih edebiliyor. Temsilciler alanda genellikle danışanın sezgisel olarak yönlendiği kişiler olur. Danışan, herhangi bir fiziksel benzerlik gözetmeksizin bir kişiye doğru çekilir ve onu ailesinden biri olarak seçer.

Karaöz: ‘‘Hastalıklar bedenimizin bizimle konuşma biçimidir’’

Çoğu hastalığın psikolojik travmalardan kaynaklandığı söyleniyor. ‘‘Zeytin Ağacı’’ dizisinde de böyle bir konuya değiniliyor. Bu doğrultuda aile dizimi çalışması ile travmalarını şifalandıranlar, fiziki hastalıklarının etkisinden de kurtulabilir mi?

Hastalıklar bedenimizin bizimle konuşma biçimidir. Bu bağlamda hastalığın bize ne anlattığını anlamak için aile dizimine başvurulabilir fakat bu yöntem bir hastalığın tedavisinde yalnızca farkındalıklı bir destek sağlayabilir. Tek başına, bir hastalık için çözüm sağladığını söylemek anlamsız olur.

‘‘Her hikâye zamanı gelince yaşamla buluşur’’

Aslında uzun zamandır aile dizimi ile ilgili çalışmalar yürütülmesine rağmen, ‘‘Zeytin Ağacı’’ dizisiyle bu konunun daha çok gündeme gelmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Zeytin Ağacı dizisini, toplum için çok faydalı bir iş olduğunu düşünüyorum tabii. Bizim yıllardır anlatmaya çalıştığımız şeyi iyi bir senaryoyla ortaya koyması ve bu denli insana ulaşması harika bir hareket. Ama şuna da değinmeliyim ki zamanı çoktan gelmişti. Her şey zamanında olur. Her hikâye zamanı gelince yaşamla buluşur. Türkiye’nin aile dizimine hazır olduğu ve ihtiyaç duyduğu dönemle iyi örtüşen bir iş oldu Zeytin Ağacı. Minnettarım…

Diziyi izledikten sonra etkilenip size başvuranlar oldu mu?

Evet, dizinin fragmanının ardından bile dizime olan talep oldukça arttı.

Peki sizin aile dizimi konusundaki yolculuğunuz nasıl başladı? Bu sürece nasıl dahil oldunuz?

Ben 2009 yılında “Transaksiyonel Analiz” yolculuğuna başladım. Bu yolculuk uzun grup terapileri içeren bir süreçti. Orada hocamın haftalarca süren gözlem ve takibinin ardından beni taşıdığı noktayı ilk aile dizimi çalışmamın 10. dakikasında kolaylaşırıcıdan duydum. Bu tanı hızı benim için gerçekten çok şaşırtıcı ve mucizevi oldu. Yalnızca denemek için girdiğim bir oturumu inancımı destekleyen birçok oturum takip etti. Böylelikle ben farkındalığımı en çok derinleştiren ve ruhumu şifalandıran bu durakta yaşamıma devam ediyorum.

‘‘Danışanlarımın paylaşımları ile kalbim genişliyor sanki ve yaşama hayranlık duyuyorum’’

Aile dizimi çalışması yaptıktan sonra danışanlarınızın yaşamındaki olumlu etkileri görünce ne hissediyorsunuz?

Her defasında sisteme olan hayranlığım ve inancım destekleniyor. Buradan bir kez daha sisteme emek veren, sistemi görünür kılan, sistemi geliştiren tüm üstatları ve hocalarımı şükranla anmak isterim. Hislerim, dizim esnasında danışanımın yüzünün aydınlanması ve gözlerinin parlaması ile başlıyor. Danışanlarımın paylaşımları ile kalbim genişliyor sanki ve yaşama hayranlık duyuyorum her defasında.

‘‘Anlamak, anlamlandırmak, çözmek, değişmek, dönüşmek ve en çok da derinleşmek isterseniz AİLE DİZİMİ diye bir şey var’’

Son olarak okurlarımıza, aile dizimi hakkında ne söylemek istersiniz?

Umutsuzluklarım, mutsuzluklarım, hüzünlerim, hayal kırıklıklarım, kızgınlıklarım ve en çok da anlam arayışım için bana verecek bir yanıtı hep oldu aile diziminin. Bu yanıtlar benim yaşamda durduğum yeri her daim biraz daha derinleştirdi. Ben bu yanıtlarla kendime yaşamda bir alan sağladım. Şimdi artık kendi kişisel alanımdan ve gittikçe artan bir derinlikten bakmaktayım yaşama. Baktığım bu yer, kendimi ve yaşamı anlama yolculuğumda işimi kolaylaştıran bir yer. Anlamak, anlamlandırmak, çözmek, değişmek, dönüşmek ve en çok da derinleşmek isterseniz AİLE DİZİMİ diye bir şey var derim…

HABERNEDİYOR.COM / KÜBRA ÖZGÜ -  ÖZEL HABER