Dünyada eşi benzeri yok! Bin 500 yıllık...

Mardin'deki Dara Antik Kenti'nde bulunan toplu mezarlığın, M.S. 6'ncı yüzyılda oluşturulduğu ve bu alanın Hristiyanlık inancındaki yeniden diriliş ayinleri için Romalılar tarafından kullanıldığı biliniyor. Bin 500 yıllık toplu mezarlığın dünyada başka bir örneğinin bulunmadığı anlaşıldığından, buluntuların yerinde korunmasına ve sergilenmesine karar verilerek, geçen yıl halkın ziyaretine açıldı.

Ölüleri yeniden diriltme sahnesi işlenmiş

Toplu mezar, ana kayanın oyulmasıyla 3 kattan meydana geliyor. Katlar fonskiyonel olarak birbirinden ayrılmış. Üst kat, ritüel sahnelerinin sergilendiği alan; orta kat, dört kenarında yer alan tonozlu mezarlarda çoklu gömülerin yapıldığı alan; alt kat ise toplu gömüler için kullanılmış. 

Toplu mezara üzerinde kabartmalar bulunan görkemli bir kapıyla giriş yapılıyor. Kapının üzerinde bulunan kabartmada ölüleri yeniden diriltme sahnesi işlenmiş. Kabartmanın sol tarafında kanatlı bir figür yer alıyor. 

Rahat ve uygun koşullarda ziyaret edebilmesi için toplu mezarın girişi cam cephe ile kapatılarak, ziyaretçiler için yürüyüş platformu oluşturuldu.

Yüzlerce insana ait mezar açığa çıkarıldı 

Dara Antik Kenti'nde yapılan kazılarda, toplu mezar yerlerinin bulunduğu bölgenin uzun dönemler boyunca kullanıma tabi tutulduğu ve burada farklı kültür ve inançlara ait gömüler yapıldığı anlaşıldı.

2010 yılında toplu mezarda gerçekleştirilen kazılar sırasında, mezarın alt katında yüzlerce insana ait mezar açığa çıkarıldı.

 
"Kemikler, yeniden dirilecekleri gün için toplanmış olabilir"

Mardin Kültür ve Turizm İl Müdürü Alaaddin Aydın, alanda 3 bin kişilik toplu mezarın bulunduğunu ve Dara Antik Kenti’nin, 'askeri garnizon şehri' olarak kurulduğunu anımsattı. Aydın, yeniden diriliş törenlerinin yapıldığı antik Roma mezarlığının hem restorasyonunu hem de çevre düzenlemesini yaptıklarını bildirdi.

Bin 500 yıldır mezarlık olarak kullanılan alanın turizm için büyük önem taşıdığını belirten Aydın, mezarda bulunan 3 binin üzerinde kişiye ait olan insan kemiklerinin yeniden dirilecekleri gün için bu mezarda toplandıklarını tahmin ettiklerini söyledi.

Aydın, "Burası 6'ncı yüzyıllarda kullanılmış bir mezarlık alanı. Yapılan kazı çalışmasıyla çok sayıda insanın kemikleri ortaya çıkarıldı. Savaşta öldürülenlere ithafen, Doğu Romalılar tarafından 591 yılında yaptırılmış. Dünyada başka örneği olmayan bir yer. 2010 yılında Mardin Müze Müdürlüğü tarafından yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında yapının alt katında yüzlerce insana ait kemik ile birlikte o döneme ait değerli olan kandiller ve su kapları bulunmuştur." diye konuştu.

"Dünyada eşi benzeri olmayan bir mezar yapısı"

Dara Mahalle Muhtarı İbrahim Bilgiç, ziyarete açılan toplu mezar sayesinde Dara’ya gelen ziyaretçi sayısında artış yaşandığını vurgulayarak, şunları söyledi:

"Dara’daki bu mezarlık görünmediği takdirde ziyaretiniz eksik kalmış olur. Gerçekten de Türkiye’de eşi ve benzeri olmayan bir yer doğunun Efes'i diyoruz biz buraya. Toplu mezarlığa yoğun bir şekilde ziyaretçi var. Bunun daha da artacağını bekliyoruz. Kazı alanı dediğimiz nekropol alanında büyük galeri mezarlık içindeki toplu mezarlık beşinci yüzyıl erken Roma döneminde yapılan üç kattan oluşan bir yapı. Galerideki orta katta o dönemin komutanları, büyüklerinin mezarları en altta ise 3 bine yakın kişiye ait toplu bir mezar var. Buraya gömülenler inançlarına göre cennete gidileceği inancına sahip oldukları için imtiyazlı bir yerdi. Dünyada eşi benzeri olmayan bir mezar yapısı. Yekpare bir kaya olarak yapılan hem büyüklüğü hem yapılış şekli olarak çok farklı bir yapıda. Hem ibadet, hem yakılan ölüler, hem de topluca buraya gömülmeleri ile hem de bugün bunu sergiliyor olmamızdan dolayı dünyada buna benzer bir yapı başka bir yerde yok."

"İnsanların değer verdikleri eşyalar da bulunuyor"

Toplu mezarlığın içinde insanlara ait kemiklerin yanında değer verdikleri eşyaların da bulunduğunu belirten Bilgiç, kazı alanında bir komutana ait olduğu ve çok değer verdiği değerlendirilen bir at başının da bulunduğunu kaydetti.