Araştırma: Dedikodu yapmak yararlı mıdır?

Dedikodu ahlaki yönden hoş görülmeyen bir durumdur. Ancak bu davranış biçimi ne kadar da ahlak dışı görülse de dünyanın işleyişi yönünden oldukça önemli bir yere sahiptir. Yapılan son araştırma ile erkeklerin dedikodu üzerinde oluşturduğu ilişkinin daha farklı olduğu ortaya çıktı. Bunun yanı sıra dedikodu yapmanın bir “erken sinyal” belirtisi olduğu da belirlendi.

Erkekler mi kadınlar mı daha çok dedikodu yapar?

Tarih sahnesinde geçmişten günümüze gelene kadar kadınlar dedikodunun ana sebebi olarak lanse edildi. Gerçekleştirilen bir araştırmada “dedikodu” kelimesi hakkında oluşturulan Google aramalarının yüzde 7’si erkek, yüzde 67’sinde kadın ve sadece yüzde 31’inde hem erkek hem de kadın görsellerinin kullanıldığı belirlendi. Bu durum da erkeklerin daha az dedikodu yaptığına yönelik tutumu pekiştirmiş oldu. Ancak yapılan araştırmalar erkekler ve kadınların aynı derecede dedikodu yaptığını meydana çıkardı.

Dedikodu nedir?

Dilin kökenine kadar indiği bilinen dedikodu, geçmişten bu zamana kadar birçok anlamdan geçmiştir. İnsanların dedikodu yapabilmesi için dilin evrim geçirdiğini aktaran Evrimsel Psikolog Robin Dunbar, bu durumun savunucularından bir tanesidir. Dedikodu, geçmiş dönemlerden bu zamana kadar kime güvenip güvenmeyeceğiniz hususunda sosyal olarak faydalı bilgiler oluşturmanın bir yolu olarak görülmüştür.

Dedikodunun geçmiş zamanlarda sosyal alanlarda uyum alanı meydana getirdiği ve çatışmayı azalttığı biliniyor. Orta Çağ süresince, dedikodu tanımı (eski İngilizcede 'vaftiz baba' anlamına gelen godsibb), doğum esnasında kadınların yardımına gelen kadınları isimlendirmek adına kullanıldı.

Zaman geçtikçe dedikodunun manası bir arkadaş, bir tanıdık olarak kullanılmaya başladı. En son “boş konuşma yapan tanıdık” manasına kadar ulaştı. Mevcut durumda ise bu anlam dedikodu tutumunda olan belirli bir insana ve gösterilen davranışa tanımlanan bir isim oldu.

Kadınlar dedikodu yapar algısı nasıl oluştu?

Avrupa’da 16-18. yüzyıllara, yani cadı avlarına gelene kadar dedikodu teriminin negatif bir manası bulunmuyordu. Daha sonrasında ise büyücülük ve dedikodu suçlamaları adına kullanılmaya başlayan bir anlama dönüştü. Cadılıkla suçlanan kadınlar olduğu için kelimenin anlamı da “kadın konuşması” şeklinde bir klişeyi meydana getirdi.

Fakat bu olayların ardından 17. ve 18. yüzyıla bakıldığında “dedikodu” söylemi İngiliz kafelerinde erkeklerin ifadesi şeklinde isimlendirildi. Zengin ve eğitimli erkeklerin bir araya gelmesi noktası haline gelen bu kafelerde entelektüel konuşmalar yapılmaya başlandı. Bu durumda da kadınların sadece söylentileri yaydığı, erkeklerin ise daha ciddi sohbetler ettiği düşüncesini güçlendirdi.

Erkekler dedikodu yapar mı?

Dedikodunun çoğunlukla kadınlar tarafından tehlikeli ve önemsiz konuşmalar olarak görülmesi hakkında araştırmada bulunan Westminster Üniversitesi’den Kathryn Waddington, oluşan bu algıyı yıkacak bazı belgelere ulaştı. Yapılan araştırma sonucuna göre erkekler, iş yerlerinde dedikodu deneyimlerinde çoğunlukla “Ben aslında dedikodu yapacak birisi değilim ancak…” diyerek söze başlıyor. Daha sonrasında ise erkekler dedikoduyu politik ve stratejik şekillerde nasıl kullanmış oldukları hakkında sohbet etmeye devam ediyorlar.

İş yerlerinde dedikodu yapmak doğru mu?

İş yerinde gerçekleştirilen dedikodu ise çok farklı bir alanda bulunuyor. İş arkadaşlarının arkasından konuşmak ya da çekiştirmek negatif düşünceleri ortaya çıkarır. Fakat dedikodu yapmak hem olumsuz hem de olumlu duyguların gün yüzüne çıkmasının bir yolu olarak görülebilmektedir.

Dedikodu yararlı mıdır?

Bunların yanı sıra dedikodu, profesyonel olmayan ve etik durmayan davranışlar ile ilgili bir kaygının tartışılmasına fırsat verebilir. Dedikodu yapmak, aslında görmezden gelinen durumlar bulunduğunda “erken uyarı sinyali” vazifesini de üzerine alabilir.

Tabi dedikodunun değerli bilgileri meydana koyması “iyi” bir davranış biçimi olduğunu kanıtlamaz. Dedikodu, kurumların veya insanların saygınlığına karşı zarar getirebilir. Biri için yalan yanlış söylemlerde bulunmak ve dedikodu çıkarmak bir çeşit zorbalık haline gelebilir.