CHP, İYİ, HDP ve SP'nin anayasa taslağı çıktı!

Türkiye'nin önemli anayasa profesörlerinden biri olan Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu öncülüğünde CHP, İYİ Parti, HDP ve SP tarafından hazırlanan Anayasa taslağına ulaşıldı. Taslak metinde eşcinsellik tercihinin anayasada garanti altına alınması, ateizm gibi inançlara atıfta bulunulması, din derslerinin kaldırılıp yerine kültür derslerinin getirilmesi, Diyanet'in "çoğulcu anlayış" ile yeniden yapılandırılması, Türkiye'nin 25 bölgeye bölünmesi, merkezi yönetimin yetkilerinin yerel yönetimlere verilmesi, yerel meclislerin kurulması, “eşsiz kahraman Atatürk” ve benzeri ifadelerin çıkarılması, terör suçuna bulaşmış yerel yönetim başkanlarının görevden alınmalarının engellenmesi, federatif sisteme açılan bir yerel yönetim modeli olan yerel yönetimlere özerklik getirilmesi gibi ayrıntılar bulunuyor.

İşte, "gizlilik kararı" alınan toplantıların tarihleri...

Anayasa çalışmaları ile ilgili CHP, İYİ Parti, HDP ve SP'nin ortak mesaisi 13 Ocak 2018 tarihinde başladı. 16 Şubat 2018 tarihinde, toplantıların nasıl yapılacağına dair yol haritası hazırlandı ve maddeler hâlinde kayıt altına alındı. Yol haritasında "toplantıların gizli tutulması, 2 haftada bir yapılması, 3 ayda tamamlanması, toplam 6 kez toplanılması" kararlaştırıldı.

Ortak çerçeve metni bile hazırlandı

Yol haritasında, 4 partinin temsilcilerinin belirlediği ortak ilkelerin 4 parti liderinin katıldığı bir toplantıyla "örtülü veya açık" olarak paylaşılması kararı alındı. Yol haritası kapsamında yapılan görüşmeler 7 Mayıs 2018 tarihinde tamamlandı. Görüşmelerden sonra, uzmanların katıldığı bir başka toplantıda ise "CHP, İYİ Parti, HDP ve SP temsilcilerince hazırlanan çerçeve metin” başlığıyla bir metin kaleme alındı.

"Değiştirilemez" denilen ilk 3 maddeyi öyle bir değiştirdiler ki!

CHP, İYİ Parti, HDP ve SP'nin anayasa taslağında, mevcut Anayasa’nın başlangıç metninde bulunan “eşsiz kahraman Atatürk” ve benzeri ifadelerin çıkarılması istendi.

4 partinin ortak taslağında, mevcut Anayasa’da "değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez" denilen ilk 3 maddeye adeta "öyle bir değiştirilir ki" muamelesi yapıldığı görülüyor. Anayasa'nın ikinci maddesinde yer alan “Atatürk milliyetçiliğine bağlı” ifadesi taslakta buharlaştırılmış. Üçüncü maddede yer alan “Devletin dili Türkçe’dir” ibaresinin kimyası değiştirilmiş ve “Resmi dili Türkçe’dir” denilerek çok dilliliğe kapı aralanmış.

Yerel meclisler kurulması isteniyor

Taslaktaki en çarpıcı maddelerden biri ise yerel yönetimlerle ilgili maddeler. Taslakta "üniter yapı korunacak" iddiasında bulunulmasına rağmen, yerel yönetimler için federatif yönetimlerde olan yetkiler istendi, ayrıca HDP'nin zihnindeki "yerel meclis"in karşılığı olan "konseyler kurulması" tavsiye edildi. Taslakta merkezi yönetimin yetkilerinin daraltılması, yerel yönetimlerin yetkilerinin güçlendirilmesi isteniyor. Taslak metindeki yerel yönetimlerle ilgili bölümde şu ifade kullanılıyor: "Siyasi partilerin ve bağımsızların seçimlerde aldıkları oy oranında temsil edildikleri konseyler kurulmalıdır. Bölge ve belediye yönetimlerinde yetkiler de bu konseylerde toplanmalıdır."

Türkiye'yi 25 bölgeye bölelim

"İdari bölgesel yönetim sistemi" ana başlığında şu ifadeler kullanılıyor:

“… Bu bakımdan Türkiye’nin, sayıları 2 ve 5 şehir arasında değişen idari birimleri kapsayacak şekilde 20-25 bölgeye ayrılmalı, yerinden yönetim birimleri oluşturulmalı.”

Ayrıca Türkiye tarafından "Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı Belgesi"ndeki bazı maddelere konulan şerhlerin kaldırılarak 4 parti tarafından ortaya konulan sistem ile uyumsuzluğun giderilmesi isteniyor. Türkiye'nin söz konusu maddelere şerh koyma sebebi ise "federatif sisteme kapı araladığı" gerekçesiydi.

Terörist başkanlara Anayasal koruma

CHP-HDP-İYİ Parti ve SP'nin ortak anayasa taslağında, "terör suçuna bulaşmış yerel yönetim başkanlarının görevden alınmalarının Anayasa’ya konulacak bir madde ile engellenmesi" vurgusu yapılıyor.

"Anayasa, ateistliğe atıfta bulunsun!"

4 partinin anasaya taslağında yer alan "inanç özgürlüğü" bölümünde "ateistlik, deistlik, pasifistlik, agnostiklik" gibi inanç ile felsefi görüşlere Anayasa’da atıfta bulunulması isteniyor.

Taslakta "Türk devleti" kavramı da istenmiyor. Anayasanın "Vatandaşlık" tanımı maddesindeki “Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türktür” ifadesinin değiştirilmesi ve “Türk devleti” yerine “Türkiye devleti” ifadesinin getirilmesi öneriliyor.

Çok dilli eğitim isteği

Taslakta Türkçe dışında diğer dillerle eğitim yapılmasına izin verilmesi isteniyor. Taslakta, "Ana dilde eğitim mevzusunda belirli bir takdir alanı bırakmalı, biri resmî dil ve diğeri anadil olmak üzere çift dil eğitime açıklık prensibi kabul edilmelidir. Bu kapsamda anayasada anadilde eğitimi yasaklayan hiçbir hüküm bulunmamalıdır." deniliyor.

Din dersi yerine "kültür dersi" isteniyor

Müfredatta bulunan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi ile ilgili madde de ise dersin bir kültür dersi olması, içeriklerin buna göre belirlenmesi, seçmeli ders olması isteniyor.

Diyanet düzenlensin!

Diyanet İşleri Başkanlığı üzerinde de düzenleme talep ediliyor. Taslakta Diyanet İşleri Başkanlığının tüm inançlara eşit yaklaşan "çoğulcu", "özerk" bir kurum hâline getirilmesi, başkanın da Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından seçilmesi tavsiye ediliyor.

Eşcinselliğe koruma

İstanbul Sözleşmesi’nde yer alan ve tartışma konusu hâline gelen "cinsiyet eşitliği" ile ilgili olarak da taslak da “Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması” isteniyor.

Taslakta şu ifadeler kullanılıyor:

“Eşitlik ilkesi düzenlenirken; din, inanç, dil, etnik kimlik ve cinsel yönelim dahil olmak üzere cinsiyete dayalı ayrımcılık yasaklanmalı. 'Fiili eşitliğin sağlanması için geçici önlemler ayrımcılık olarak değerlendirilemez' şeklinde bir düzenleme yapılmalıdır.”

Meral Akşener inkar etmişti

İlk kez İYİ Parti İstanbul Milletvekili Ümit Özdağ, çalışmaya katılan parti temsilcilerinin isimlerini de vererek, "CHP, İYİ Parti, HDP ve SP ortak anayasa metni üzerinde çalışıyor" demişti.

İddiayı CHP İstanbul Milletvekili Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu da doğrulamıştı.

Eski İYİ Partili Adem Taşkaya ise "4 partinin ortak anayasa çalışması yaptıklarına dair elinde ses kayıtlarının bulunduğunu, İYİ Parti'nin kendisini şikayet etmesini beklediğini, skandal nitelikteki ses kayıtlarını ve çok daha vahim olan şeyleri yüce Türk mahkemelerine vermekten şeref duyacağını belirtmişti.

Şahitler, belgeler ve ses kayıtlarına rağmen İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ise "CHP, HDP ve SP ile herhangi bir anayasa çalışması yap-ma-dık. Nokta." demişti.

Kemal Kılıçdaroğlu da kendini yalanlamıştı

Pazar günü Çukurambar'da bulunan evinden çıkarken gazetecilerin sorularını yanıtlayan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da, "Biz dört parti ile (CHP, İYİ Parti, HDP, SP) bir araya gelerek anayasa taslağı hazırlamadık" demiş, CHP İstanbul Milletvekili ve TBMM Anayasa Komisyonu Üyesi Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu ile diğer tüm şahitleri, belgeleri ve ses kayıtlarını yalanlamıştı.

Kemal Kılıçdaroğlu'nun kendisini de yalanladığı ortaya çıkmıştı.

21 Haziran 2018 tarihinde Tele1 televizyon kanalına konuk olarak katılan CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu'nun anayasa değişikliği için 4 parti olarak çalıştıklarını, çalışmanın başında ise Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu'nun bulunduğunu belirttiği hatırlatılmıştı.