Evliya Çelebi'nin gözünden İstanbul

Gerçek adı Mehmed Zilli olan Evliya Çelebi, 17. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun tüm topraklarını gezen, Seyahatname yani bir seyahat kitabını yazan bir Osmanlı kaşifiydi. 50 yılını seyahat etmek ve gördüklerini yazmak için harcadı ve bu epik yolculuğu İstanbul'da başladı. Ailesi Kütahyalı idi ama kendisi İstanbul'da doğmuş oldu. Kütahya'da yaşadığı evlerden biri müzeye çevrildi. UNESCO, 2011 yılında Evliya Çelebi'nin 400. yaşını da kutladı.

Evliya Çelebi, İstanbul çevresinde seyahat ederken belirli bir rotayı gezdi. İstanbul’da geçen birçok hikayeyi kaleme aldı ve insanların ziyaret ettiği yerleri, kentin coğrafyasını, tarihini, dilini, giyim tarzlarını ve sanatını tarif etti. İstanbul'u iyi bildiği gibi, İstanbul'daki geçen bölümler, inanılmaz çalışmalarının en aydınlatıcı kısmıdır.

Ahi Çelebi Camii

Evliya Çelebi'nin ayak izlerini takip ederken uğramamız gereken ilk yerlerden biri Eminönü'deki Ahi Çelebi Camii'dir. Bu küçük camiye bir doktorun ismi verildi ve efsaneye göre, Evliya Çelebi'nin yolculuğunun başladığı yer burasıydı. Bir rüyasında bu camiyi ve seyahatlerini kutsayan Hz. Muhammed'i gördüğü söylenir.

Rumeli Hisarı

Bu kale, II. Mehmed tarafından Boğaz boyunca inşa edilmiş ve 1453 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun İstanbul’u almak için kullanılmıştır. Bugün bile surlara tırmanırken ve büyük duvarlarından şehre bakarken hala insanları büyülüyor.

Çelebi, fetihten çok önce orada yaşayan bir rahip olduğunu söylüyor. Rahibin gizlice İslam inancını benimsediğini ve Fatih Sultan Mehmed'in Edirne'de olduğunu öğrendiğinde, kendisine İstanbul'u alacak kişinin o olacağını söyleyen bir mesaj gönderdiğini da yazdı. Rahip, kaleyi inşa etmesini ve onu amacı için kullanmasını tavsiye etmiş.

Galata Kulesi ve Hazarfen Çelebi

Türk tarihinin en büyük efsanelerinden Hazarfen Ahmet Çelebi ise, "ilk uçan insan" olarak hafızalarımıza kazındı. Onun hikayesi,  sadece Evliya Çelebi tarafından Seyahatname eserinde  anlatılıyor.

Hazarfen, Evliya’ya göre derme çatma kanatlar yaptı ve Galata Kulesinden atlayarak Boğaz’ın  Anadolu tarafından 1632'de bu uçuşu gerçekleştirdi ve toplam 3.558 metre yol katetti. Bu yolculuk, Galata Kulesi'nin tepesine gidip Boğaz'ın üzerinden uçan Hazarfen, bu inanılmaz cesaret isteyen uçuşuyla tüm gezginler için bir ilham oldu.

Anadolu Kavağı ve Yoros

Evliya Çelebi Kalesi, bugün sadece şehrin kuzey kıyısında sakin bir noktayı temsil etmesine rağmen eskiden stratejik açıdan önemliydi ve Boğazı'ı korumak için Osmanlı'nın inşa ettiği bu kaleye gelip rahatlamak ve manzaranın tadını çıkarmak için güzel bir yer.

Kanlıca

Kanlıca, Seyahatname'de belirtilen bir başka ilçedir ve halen İstanbul'un en şirin sahil ilçelerinden (ya da eskiden olduğu gibi) biridir. Çelebi, kıyı boyunca konakları tartışıyor, ancak hiçbiri günümüze kadar gelemedi.

Bugün Kanlıca, çay bahçeleri ve sokak boyunca tezgahlarda satılan Kanlıca yoğurdu ile ünlüdür.