"Ventilli maske kullanımı virüsü yayabilir"

A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı ve Fizik Mühendisi Yasemin Öymez, Covid-19 (yeni tip koronavirüs) ile mücadelede, hasta kişilerin kullanması tavsiye edilen maskelerin seçiminin büyük önem taşıdığını ifade ederek, "Ventil adını verdiğimiz kısım, filtreli maskelerde tek taraflı çalışan, havayı olduğu gibi dışarı çıkaran parçalardır. Hasta ya da hasta olma ihtimali olan kişinin ventilli maske kullanması durumunda, kendisinden çıkan virüs olduğu gibi dışarı yayılıyor demektir." şeklinde konuştu.

KKD (Kişisel Koruyucu Donanım) Uzmanı olarak 15 yıldır çalışmalarda bulunan A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı ve Fizik Mühendisi Yasemin Öymez, Anadolu Ajansı muhabirine, Çin'in Hubey eyaletine bağlı Vuhan şehrinde ortaya çıkan Covid-19'dan (yeni tip koronavirüs) korunmak için gündemde olan maskelerin kullanımıyla ilgili bilgiler verdi. 

3 grup kullanıyor

Kişisel Koruyucu Donanım Uzmanı, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı ve Fizik Mühendisi Yasemin Öymez, maske kullanımının halihazırda, "hastalık tanısı konulmuş kişiler, teşhis konulan hastalara müdahalede bulunacak sağlık personelleri ve günlük hayatta korunma amacıyla kullanan sağlıklı vatandaşlar" olmak üzere 3 grubu kapsadığını kaydetti.

Hasta hangi maskeyi kullanmalı?

Hastalık tanısı konulan kişilerin ve yurt dışından gelen Covid-19 şüphelilerinin kullanacağı maske tipinin hayati öneme sahip olduğunu vurgulayan Kişisel Koruyucu Donanım Uzmanı ve Fizik Mühendisi Yasemin Öymez, "Eğer hasta isek mutlaka ama mutlaka tıbbi cihaz direktifine göre 'CE işareti almış tıbbi maske' diye tarif edilen maskeyi kullanmamız gerekiyor. Bunlarla alakalı mevzu, hastadan dışarıya, dışarıdan da içeriye herhangi bir şekilde virüsü taşıyan sıvı damlacıkları tutuyor olması ve çapraz bulaşmayı engelliyor olmasıdır. İnsanların filtreli maske diye bildiği maskeyi, sadece sağlık çalışanlarının takması önerilir." şeklinde konuştu.

Sokaktaki sağlıklı vatandaşın maske takmasına gerek var mı?

Sağlıklı vatandaşların Covid-19'dan (yeni tip koronavirüs) korunması için yüksek fiyatla 2 ve 3 panelli katlanabilir maskelerin de satışa sunulmasını eleştiren A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı ve Fizik Mühendisi Yasemin Öymez, şunları söyledi:

"Küresel pandemi olarak ilan edilmiş olan Covid-19 (yeni tip  koronavirüs), Türkiye'de sadece hastalık tespiti durumundadır. Yani şu anda salgın bile değildir. Dolayısıyla şu dönemde dışarıdaki sağlıklı vatandaşlarımızın maske kullanmasına gerek yok. Bu tarz maskelere yüksek ücretlerin ödenmesine de gerek yok. 

Filtreli maske diye tabir edilen maskeler, temelde Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) regülasyonuna göre CE işareti almış ürünlerdir. Bu maskelerin üzerindeki işaretler, özel yapılan birtakım testlere göre belgelendirilir. Bu ürünler sadece sağlık çalışanları için ve hastaya yakın temasta bulunacak olan kişiler için gerekli maskelerdir. Dışarıdaki normal vatandaşımızın kullanmasına gerek yok."

Filtreli maskeler üzerindeki ventil denilen bölüm sadece hava atıyor

Çin'de koronavirüsün yayılmasında, hatalı maske kullanımının büyük rol oynadığını belirten Kişisel Koruyucu Donanım Uzmanı Yasemin Öymez, üzerinde "ventil" adı verilen plastik parçaları bulunan, filtreli diye isimlendirilen maskelerin toplum sağlığını tehdit ettiğini ifade etti.

Ventilli ve ventilsiz filtreli maskelerin arasındaki farkları anlatan Kişisel Koruyucu Donanım Uzmanı, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı ve Fizik Mühendisi Yasemin Öymez, şu bilgileri verdi:

 "Ventil adını verdiğimiz o plastik kısım, filtreli maskelerde tek taraflı çalışan, kullanıcının ürettiği havayı olduğu gibi dışarı çıkaran parçalardır. Maskenin geri kalanının tamamı filtredir. Ventil filtreleme işi yapmaz. Yani takan kişiye o filtreden temiz hava gelmez. Şimdi siz bu maskeyi taktınız, nefesinizi verdiğinizde nefesiniz maskenin içerisinde kalmasın çabucak dışarı çıksın ve sizi rahatsız etmesin diye hiç filtrelenmeden doğrudan doğruya dışarıya çıkmasını sağlar. Bu ne demek? Eğer bir hasta ya da hasta olma ihtimali olan kişi bunu kullanıyorsa kendisinden çıkan virüs olduğu gibi dışarı yayılıyor demektir.

Ne sağlık çalışanlarında ne de hastada hiçbir surette ventilli maske kullanılmaması gerekiyor. Yani üzerinde bu plastik parçası olan ventil kullanılmayacak. Aynı ürünün aynı koruma sınıfında ventilsiz olanı var. Üzerinde aynı işaretlere sahip ama ventil olmayanlar bütün üreticilerde bulunur."

Maskelerin ömrü

Türkiye'nin maske olarak, Avrupa Birliği ülkelerinin kabul ettiği CE sertifikalı TS EN 149 standardına sahip koruyucu maskelerin üretimine, kullanımına ve ithal edilmesine onay verdiğinin bilgisini aktaran Kişisel Koruyucu Donanım Uzmanı Yasemin Öymez, N 95, N 99 ve N 100 standardındaki maskeler ABD'de üretildiği için bunların CE sertifikasyonuna sahip olmadığını ifade etti.

Mevzuat gereği AB ülkelerinde ve Türkiye'de CE sertifikasyonuna sahip olmayan kişisel koruyucu donanımların satışının yasak olduğuna vurgu yapan Kişisel Koruyucu Donanım Uzmanı, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı ve Fizik Mühendisi Yasemin Öymez, sözlerini şu şekilde tamamladı:

"Ülkemizde geçerli olan TS EN 149 standardına ait FFP1, FFP2 ve FFP3 koruma seviyesi olan maskelerdir. Sağlık için de minimum FFP2 ya da FFP3 koruma seviyesindeki maskenin kullanması gerekir. Ventilsiz olmasına çok dikkat edelim. Aslında bu tarz maskelere ihtiyacımız yok. Biz bu maskelerle kendimizi korumaya çalışmamalıyız. Çünkü bu maskelerin hepsinin de bir kullanım ömrü var. Herhangi bir bulaşma ihtimaline karşı maskeyi hemen değiştirmeniz gerekir."