Uzmanlar uyarıyor: Çocuklarla sağlıklı iletişim için doğru bilinen bu yanlışlara dikkat

Özel Denizli Cerrahi Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Gülşah Özcan, çocuklarla iletişimde dikkat edilmesi gerekenlere ilişkin önemli açıklamalar yaptı. 

“Sağlıklı iletişim şart”

Sağlıklı iletişim döneminin, henüz anne rahminde başladığına dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Özcan, doğumla beraber ilk nefesi alıp, ağlamaya başlamasının çocuğun dünya ile iletişime geçmesinin ilk işareti olduğunu ifade etti. Doğumun ardından bebekle olan ilk iletişimin beden dili ve davranışsal olduğunu aktaran Uzm. Psikolog Özcan, “Yaş ilerlediği sürece iletişim kurma şekilleri de değişir. Sağlıklı gelişimde sağlıklı iletişim yöntemleri şart. Çocukları, bütün haklara sahip bir birey olarak kabul etmek, kendi özel yetenekleri ve ihtiyaçları bulunduğunu benimseyerek, onları dinlemek ve empati ve saygı göstermek lazım. Erişkinler rol model olur, çocukları da onları taklit etmeye başlarlar. Bu kapsamda, aile içindeki diğer bireyler arasındaki iletişim de oldukça önemlidir. Kurulan ilişkinin, çocuğun gelişim sürecine uygun olması da oldukça önemli bir meseledir. İletişim kurulduğu zaman, her çocuğun farklı özellikleri ve ihtiyaçları olabileceği kesinlikle unutulmamalıdır” sözlerini kullandı. 

Yapılan araştırmalar sonucunda korku teşkil eden söylemlerin, çocuklarda bir etkisi olmadığını söyleyen Özcan, “Çocuklarla iletişimde ‘yap-yapma’ gibi söylemin ne derece etkili olduğu tartışmalı bir konudur. Yapılan pek çok araştırmada, çocuklarda korkuya neden olan söylemlerin herhangi bir etkisi olmadığı, uygun bir alternatif sunulmadığında hatta davranışı söndürmediği şeklinde olumsuz tavırlara yol açabileceği ortaya konulmuştur. Güvende olduğunu ve sevildiğini hissetmeyen çocuk, problemleriyle baş etme konusunda başarısız olmaktadır. Düşüncelerine değer verildiğini ve saygı gördüğünü hisseden çocuk, daha sağlıklı bir seçim yapmakta ve topluma daha çok uyum sağlamaktadır” açıklamasını yaptı.

“Utandırmaktan ve eleştirmekten kaçınılmalıdır” 

Çocuklara nasıl davranılması gerektiği konusunda da değerlendirme ve tavsiyelerde bulunan Uzman Klinik Psikolog Gülşah Özcan, “Sağlıklı iletişim, çocuklarla bağımızı güçlendirir ve bizi dinlemesini de ayrıca kolaylaştırır. İletişim sırasında çocukların konuşmasına fırsat vermek ve konuşmaları hususunda cesaretlendirmek lazım. Çocuklar konuşurken kelimelere yönelik vurgularına ve vücut dillerine dikkat edilmelidir. Çocukların sözlerini tamamlamasını beklemek ve daha sonra konuşmak oldukça önemlidir. Yapmasını istenilen şeyler kolay ve açık bir dille anlatılmalıdır. Utandırmaktan ve eleştirmekten kaçınılmalıdır. Yanlış bir davranış görüldüğünde, neden o hareketi yeniden yapmaması gerektiği basitçe anlatılmalıdır. Erişkinler de insanlarla saygılı bir biçimde konuşarak onlara rol model olmalıdır. Çocukların sadece güzel şeyleri değil, öfke, üzüntü, endişe ve sıkıntılarını da anlatmalarına müsaade edilmelidir. Çocuğun duygusunu anlamak ve benimsemek iletişimin ciddi bir parçasıdır. Duygular ile ilgili ebeveynlerinden rehberlik alan çocukların daha dayanıklı, esnek, başarılı ve sağlıklı olduğunu gösteren çalışmalar vardır. Unutulmamalıdır ki çocukların en zorlu tavırlarda bulunup, en yoğun duygularda oldukları anları, çocukların, ebeveynlerine en fazla ihtiyaç duydukları anlardır” açıklamasını yaptı.