Türkiye’de 25 sene sonra bir ilk: 1996 senesinde durdurulmuştu 

Pek çok alanda milli ve yerli atılımlara adı atan Türkiye, 25 sene önce, 1996 senesinde durdurulan kuduz aşısı üretimini devam ettirebilmek için adımlar atıyor. Sağlık Bakanlığı öncülüğünde başlatılan “Kuduz Aşısı Yerli Üretim Projesi” kapsamında pek çok firmaya çağrıda bulunuldu. 2020 senesinde at kaynaklı olan yılan antiserumları, difteri, tetanos ve akrep antiserumu gibi aşıların yerli ve milli üretimleri gerçekleştirilmişti. 

DSÖ tarafından onaylanacak projelerle başlanacak 

1996 senesinde durdurulan yerli kuduz aşısı üretimi ise çok yakın sürede tekrar başlayacak. Sağlık endüstrileri alanında üretim, yatırım ve ihracatın artırılması ile teknolojinin geliştirilmesi hedefiyle 2015 senesinde kurulan Sağlık Endüstrileri Yönlendirme Komitesi, proje duyurusuna çıktı. Aşının üretimini gerçekleştirmeyi ve üretim konusunda yardımcı olmayı hedefleyen firmaların başvurusunu kabul etmeye başlayan Sağlık Bakanlığı bu aşının DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından onaylı olması şartının ilk kriter olduğunu bildirdi. 



Proje değerlendirme ekibi oldukça geniş 

14 Aralık Salı gününe kadar Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na yapılacak başvuruları kabul etmeye hazırlanan Sağlık Bakanlığı, bu projelerin çeşitli bakanlık ve firmalar tarafından değerlendirileceğini kaydetti. Değerlendirme kurulu arasında TÜBİTAK, Türkiye Sağlık Enstitüleri, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndan görevliler olacak. Ayrıca değerlendirme kurulu arasında Strateji ve Bütçe başkan yardımcısı, Sanayi ve Teknoloji bakan yardımcısı, Ticaret Bakanlığı bakan yardımcısı, Hazine ve Maliye Bakanlığı bakan yardımcısı ile Sağlık Bakanlığı bünyesinde oluşturulmuş bir heyet bulunacak. 

Başvurusu incelenen ve onaylanan firmalara verilecek devlet desteğiyle kuduz aşısı üretim çalışmaları başlayacak. Pandemiyle birlikte Türkiye’de hız kazanan milli ve yerli ilaç üretim çalışmalarının kuduz aşısı ile birlikte tarihi ve farklı boyut kazanması ve bu alanlarda dışa bağımlılığın azaltılması amaçlanıyor. 

“Ülkemizde bu aşıları üretecek birikim var” 

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Kırıkkale Üniversitesi Veteriner Fakültesi Viroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Kürşat Azkur, konuyla ilgili şunları dile getirdi: “İthal ettiğimiz aşıların tümü vero hücre kültüründeki inaktif aşılardan oluşuyor. Ülkemizde ise bu aşıları üretecek birikim ve tecrübe bulunuyor. Bu proje oldukça stratejik ve önemli bir adım. Hızlı şekilde tamamlanırsa ülkemiz için büyük bir adım olacak.” 



Kuduz, dünyada yaygınlığını sürdürüyor 

Dünya Sağlık Örgütü’nün 2021-2030 arasındaki yol haritasının önemli bir bölümünü kapsayan zoonotik hastalıklardan olan kuduz, dünyada yaygınlığını sürdüren önemli rahatsızlıklardan biri. Hayvan kökenli bu hastalıkla mücadele konusunda tüm risklerin ele alınması ve “tek sağlık” yaklaşımı ile bütünsel bir tedavi sürecinin ele alınması gerektiğini belirten Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Oytun Okan Şenel, evcil ve yabani hayvanlara yönelik aşıların üretimindeki bu projenin ülke için önemli bir adım olduğunu dile getiriyor. 

“Kendi aşımızı üretmememiz için hiçbir sebep yok” 

Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odası Yönetim Kurulu üyelerinden İsa Yıldırım, yerli ve milli aşı üretimi için şunları aktarıyor: “Ülkemizde devam eden milli ve yerli Covid-19 aşısı üretim çalışmalarında veteriner hekimler olarak üstlendiğimiz rol oldukça önemli. Türkiye olarak diğer hastalıklar için de kendi aşımızı üretmememiz için bir sebep yok. Hayvanlardan insanlara bulaşan ölümcül kuduz hastalığı, kur hareketliliği sebebiyle ülkemize büyük oranda ekonomik yük oluşturabilir. Yerli ve milli aşı üretmek konusunda bizi harekete geçiren bir diğer nokta da bu. Ülkemizin dışa bağımlılığını ortadan kaldırmaya çalışıyoruz. Kendi aşımızı üretmek konusundaki inancımız tam.”