Ses kısıklığı nedir? Ses neden kısılır? Ses kısıklığına ne iyi gelir? En sık görülen nedenler

SAĞLIK 30.12.2020, 13:28 Hanife
Ses kısıklığı nedir? Ses neden kısılır? Ses kısıklığına ne iyi gelir? En sık görülen nedenler

Ses kısıklığı, ses seviyesinde meydana gelen anormal değişiklikler olarak tanımlanabilen fonksiyonel ses bozukluklarıyla ilgili yani disfonik bir semptomdur. Sesin titrek, pürüzlü ve zayıf olmasını ifade eder. Genellikle boğazda kaşıntı, kuruluk ve enfeksiyon ile birliktedir. Hem ses düzeyinde hem de kalitesinde sorun vardır. Kendi kendini sınırlayan larenjitten ses tellerinin kötü huylu tümörlerine kadar birçok nedenle ortaya çıkabilir. 

Kısa süreli ses kısıklığı genelde soğuk algınlığı ile bağdaştırıldığından pek önemsenmez ancak eğer 10 günü aşan bir ses kısıklığınız varsa bu durumu ciddiye almanız gerektiği anlamına gelir.

Ses neden kısılır?

Psikomotor hareketin bir parçası olan ses üretimi psikolojik ve anatomik sistemlerin karmaşık etkileşimi sonucu oluşur. Sesin oluşabilmesi için titreşim hareketi gerekir. Ses telleri larinkste bulunan ve ses kutusu olarak adlandırılan oluşumun bir parçasıdır. Nefes verirken akciğerlerimizden gelen hava gırtlağımızda yer alan ses tellerini titreştirerek ham sesi oluşturur.  Bu ses boğaz, burun, çene kasları ve ağız boşluklarında şekillenir. Böylece her insana özgü olan ses tonu oluşur. Yani sesin oluşumu akciğer, ses telleri ve sesi şekillendiren yapılar sayesinde olur. Ses telleri arasında bulunan boşluk ses oluşumu sırasında kapanır. Eğer bu boşluk tam kapanamazsa ses telleri tam kapanamaz ve ses kısıklığı meydana gelir. Genel olarak ses telleri yani vokal kordlar tahriş olur ya da zarar görürse ses kısıklığından söz edilir.

En sık görülen nedenler

    Üst solunum yolunun viral enfeksiyonları ya da soğuk algınlığı
    Sesi uzun süre ya da çok şiddetli olarak kullanmak (çığlık atmak, uzun süre şarkı söylemek)
    Gastroözofageal reflü (boğazda tahriş nedeniyle)
    Kafein tüketmek
    Sigara ya da alkol tüketmek
    Aşırı öksürmek
    Alerji
    Tiroid problemi
    Nörolojik bozukluk
    Romatoid artrit
    Ses kutusunda travma
    Toksik madde solunması

Daha az görülen nedenler

  •  Boğazın solunum tüpü takılması sonucu zarar görmesi
  •  İyi huylu vokal kord tümörleri, polipler veya kistler
  •  Gırtlak kanseri
  •  Akciğer kanseri
  • Tiroid kanseri ya da tiroid bezi enfeksiyonu
  • Erkekler için ergenliğe geçiş dönemi
  • Parkinson hastalığı
  • İnme gibi nörolojik hastalıklar
  • Aort anevrizması

Ses kısıklığı tedavisi 

Ses kısıklığı kaynağına yönelik olarak tedavi edilir. Genellikle akut larenjit kaynaklıdır. 

Ses kısıklığı bir haftadan uzun sürerse öncelikle bir kulak-burun-boğaz uzmanına gidilmesi gerekir. Tanı koyulurken; kısıklığın ara ara ya da sürekli olması, sabah ya da akşam şiddetinin artması, hastanın genetik özellikleri, sigara kullanımı, mesleği, sistemik hastalıkları değerlendirilir. Uzun süreli ses kısıklığında şüphelenilen nokta kanserle ilişkili olup olmadığıdır.

  • Eğer kısıklık üst solunum yolu enfeksiyonuna bağlı akut larenjitten kaynaklanıyorsa, enfeksiyon düzelince ses kısıklığı da kendiliğinden düzelir. Destek tedavi verilebilir ve öksürük önleyici ilaçlar kullanılabilir. Ek olarak ses telleri mutlaka dinlendirilmelidir. Bağırma gerektiren durulardan ve çok konuşmaktan kaçınmak faydalı olacaktır. Aksi takdirde ses tellerinde kanama ile seyreden ciddi yaralanmalar oluşabilir.
  • Sigara içenler sigarayı bırakmalıdır.
  •  Eğer kısıklık gastroözofageal reflü(GÖRH), alerji ya da tiroid hastalığı kaynaklıysa ilaç tedavisi uygulanır. 
  • Ses tellerinde meydana gelen polip, tümör ve kistler için ses terapisi ve cerrahi operasyonlar uygulanır. 
  •  Eğer kötü huylu bir tümör söz konusuysa ışın tedavisi verilebilir.

Ses kısıklığına ne iyi gelir?

Gargara: Ilık tuzlu su ile yapılan gargara boğaz ağrısını rahatlatır. Bir su bardağı ılık suya yarım çay bardağı tuz ile hazırlanabilir.

Boğaz pastili: Ağrıyı dindirir ve öksürüğe iyi gelir. Boğazı nemlendirir.

Bulunulan ortamdaki havanın nemlendirilmesi: Kuru hava solumak boğazda tahrişi arttırabilir. Buhar makinesi kullanmak ya da kaloriferin üzerine ıslak havlu asmak bu bakımdan faydalı olacaktır.

Elma sirkesi: Vücudun enfeksiyon ile savaşmasına yardımcı olur. Bir bardak suya 2 çorba kaşığı sirke ve bir çay kaşığı bal ekleyip içilebilir.

Bal ve limon: Günde 2 kere bir tatlı kaşığı bala 4-5 damla limon damlatıp tüketilebilir.

Ayrıca zencefil, ekinezya çayı, turp, sarımsak, ballı papatya çayı da faydalı olabilir.

Hazar Akman / habernediyor.com

Yorumlar (0)