Saçlarımız neden dökülür? Saç dökülmesine ne iyi gelir?

Kadın, erkek demeden birçok kişinin derdi saç dökülmesi… Peki, saç dökülmesine ne iyi gelir? Saç dökülmesi türleri nelerdir? Saç dökülmesi tedavi türleri nelerdir? İşte merak edilen o sorular… 

SAĞLIK 22.12.2020, 13:20 23.12.2020, 09:07 Hanife
Saçlarımız neden dökülür? Saç dökülmesine ne iyi gelir?

Saç dökülmesi sınırlı tedavi seçenekleri olan kronik dermatolojik bir bozukluktur. Bir tanı değil, semptomdur. Etyolojisinde birçok faktör yer almaktadır. Erkeklerde daha sık görülmekle beraber 25 yaşından sonra yaklaşık %70ini etkilemektedir. Tedaviye dair yapılan çalışmalar gelecek için umut vadetmektedir. 

Saç dökülmesi nedir?

Bir insanda ortalama 100.000 ile 150.000 arasında saç teli bulunmaktadır. Her telin ömrü ise yaklaşık 4-6 yıldır. Bir insanda her gün ortalama 50-100 saç teli dökülmesi normal sayılır. Eğer günlük dökülme miktarınız bu sayıyı aşıyorsa, yıkanmış kuru saçınıza elinizi attığınızda birkaç saç teli geliyorsa, banyoda dökülen saç miktarınız dikkatinizi çekmeye başlamışsa saçlarınız size bir şeyler söylemek istiyor olabilir.

Saç dökülmesi neden olur?

Saç telleri, içinde bulunduğu döngüye uygun şekilde dökülür ve yeniden çıkar. Saç döngüsü tamamlandığında dermal papilla hücresi tekrar saçlı derinin yüzeyine yaklaşarak eski telin dökülmesini, yeni bir saç telinin oluşarak uzamasını ve kaldığı yerden yaşam döngüsüne devam etmesini sağlar. Bazı tetikleyici faktörler ya da genetik etmenler nedeniyle bu döngü bozulursa sonuçlar sizi estetik ve psikolojik açıdan sıkıntıya sokabilir. Dökülen saç teli oranı, toplam saç teli oranının %10unu geçtiyse bu sağlıksız bir dökülme anlamına gelir. Peki, saç dökülmesinde rol oynayan etmenler nelerdir?         

Genetik etmenler

Erkek tipi ya da kadın tipi dökülme dediğimiz androgenetik alopesi özellikle saçlı derinin tepe bölgesinde ve ön çizgisinde lokal açılmalarla belirti gösteren genetik bir dökülmedir. Bu durum erkek tipi hormona duyarlılık nedeniyle ortaya çıkar. Hormonu algılayan reseptörlerimizin bu hormona gerektiğinden daha duyarlı olması şeklinde açıklanır. Ailesinde kellik olanlar bu açıdan risk altındadır.

 Hormonal sorunlar

Kadınlarda erkek tipi hormonun fazla salgılanmasına neden olan konjenital adrenal hiperplazi nedeniyle adet düzensizlikleri, aşırı tüylenme, sivilcelenme ve kilo almaya ek olarak erkek tipi saç dökülmesi görülebilir.

 Deri problemleri

Sedef hastalığı, egzama, akne, liken hastalığı, aşırı yağlanan deri, mantar hastalıkları saç dökülmesinin nedeni olabilir.
 

Vitamin ve mineral yetersizliği

B 12, D vitamini, folik asit, biotin, çinko, demir gibi vitamin ve mineraller saç için gereklidir. Bunların eksikliği durumunda saç dökülmesi kaçınılmaz olur.

İç hastalıkları - ilaç kullanımı

Tiroit bezi hastalıkları ve kullanılan ilaçlar, romatizmal hastalıklar, hormonlar, zayıflama hapları, böbrek üstü bezi hastalıkları, insülin direnci, diyabet, doğum kontrol hapları ve bu kontrol haplarının kesilmesi, sifiliz saç döken diğer nedenlerdir. Son üç ay öncesinde geçirilen ameliyatlar, ateşli hastalıklar, ilaç toksisiteleri, kan kaybı, şiddetli travma da düşünülmesi gereken nedenler arasındadır.  

Beslenme alışkanlıkları

Diyet saçlar için besleyici destek konumunda olmalıdır. Diyette bulunan yağlar saçın cilt bütünlüğünde tutulmasına etki eder. A,B ve C vitaminleri yeteri kadar alınmalıdır. Saç büyümesini etkileyen minerallerden olan Zn, Fe, Cu, Se, Si, Mg ve Ca alımı sağlanmalıdır. Diyet, lif içeren kompleks karbonhidratlar açısından zengin olmalıdır.

Doğum

Postpartum(doğum sonrası) dökülme doğumdan sonra genellikle 2. ayda başlayan hamilelik sonrası hormonal dengelerin değişmesi, stres, kaygı gibi nedenlerle ortaya çıkan dökülmedir. Genelde ekstra bir tedaviye ihtiyaç duyulmaz.

Kemoterapi

Kemoterapi hastalarında saç dökülmesi tedavinin yan etkisi sonucudur.

Stres

Birçok hastalığın temelinde stres etken olmaktadır. Bunlardan birisi de saç dökülmesidir. Dökülen saçlar daha da streslenmeye neden olmakta ve kişide kısır döngüye neden olmaktadır. Depresyon, anksiyete, psikoz tedavisinde kullanılan bir takım ilaçlar da saçı dökebilir. 

Kozmik etkenler

Günümüzde saçlara uygulanan ısıl işlemler, boya ve kimyasal maddeler, saçları sıkıca bağlamak ve iç boneler de saç dökülme nedenleri arasındadır.

Bu etmenler saç üzerinde etkili olmaktadır. Şimdi dünyada en sık görülen 10 saç dökülme tipini inceleyelim.
 

En sık görülen saç dökülmesi tipleri

Erkek tipi saç dökülmesi

Erkek tipi saç dökülmesi, aynı zamanda erkek androjenetik alopesi olarak da adlandırılır. Kadınlarda ve erkeklerde en sık görülen dökülme tipidir. Ağırlıklı olarak genetik olarak belirlenen androjene bağlı bir özelliktir. Kalıcı kellik tedavisinde en çok tercih edilen çözüm saç ekimidir.

Alopesi areata=saçkıran

Erkek ve kadınlarda eşit olarak görülür. Bağışıklık sistemi hücrelerinin kendi hücrelerini yabancı olarak algılayarak saç foliküllerine saldırması sonucu ortaya çıkar. Vücutta kıl barındıran herhangi bir yeri etkileyebilir. Dökülme genelde geçicidir.

Alopesi totalis

Alopesi areatanın ileri safhasıdır. Saçın tamamının veya çok büyük bir kısmının dökülmesiyle sonuçlanır.

Traksiyon alopesi

Afrika ve Amerikalı kadınlarda çok sık görülen bu travmatik dökülme tipinin en büyük nedeni sıkıca bağlanan at kuyruğu modeli ve ince örgülerdir. Saç çizgisinden başlayarak şakaklara doğru yayılır ve oval şekilde saç kaybına neden olur. Tedavi edilebilir bir durumdur.

Skatrisyel alopesi

Deride oluşan travma, enflamasyon, kaza ya da enfeksiyona bağlı olarak saç foliküllerinin zarar görmesine dayanan dökülme çeşididir. Saç kaybının yanında deride kırmızı kabartılar, sivilceler, yaralar olabilir. Kalıcı saç kaybına neden olur.

Telogen effluvium

Kadınlarda sık görülen bir dökülme tipidir. Genellikle doğum sonrası ya da menopoza girildiğinde görülür. Bir günde telogen evresindeki 100 saç telinin kaybıyla karakterizedir.

İnvolutional alopesi

Yaşlanmaya bağlı olarak görülen doğal bir durumdur. Saç telleri aşama aşama incelir ve dökülür. Yapılan bakımlarla bu dökülmeyi yavaşlatabilmek mümkündür.

Alopesi barbae

Alopesi areataya bağlı olarak saç dökülmesi ve sakal bölgesinde seyrelmeye neden olan dökülme tipidir.

Anagen effluvium

Saçın ilaç veya uygulanan bir takım yöntemlerden kaynaklı dökülmesi durumudur. İncelmeden dökülen saçlarla karakterizedir. Herkeste görülebilir.

Alopesi universalis

Alopesi areatanın alopesi totalisten de ileriki safhasıdır. Vücut kılları tamamen dökülür.

Saçınız dökülüyorsa bunları yapabilirsiniz

  •  İlk olarak bir dermatoloğa gitmelisiniz. Saç dökülme probleminizin nedenini uzmanından öğrenebilir ve buna yönelik bir tedaviye başlayabilirsiniz.
  •  Diyetinizi düzenlemelisiniz. Saç sağlığınız için almanız gereken besin içeriklerinin günlük beslenmenizde bulunduğundan emin olmalı, fast food tarzı gıdaları tüketmekten kaçınmalısınız.
  •  Vitamin eksikliği için takviye yapmalısınız. Bunların saçınız için gerekli olduğunu bilmelisiniz.
  •  Antioksidan yiyeceklere(sebze-meyve) diyetinizde yer vermelisiniz.
  •  At kuyruğu, topuz, örgü gibi sıkı saç şekillerinden kaçınmalısınız.
  •  Saçınıza ısıl işlem uygulamayı, boya ve zararlı maddeleri kullanmayı azaltmalısınız.
  • Sigara ve alkol kullanımını bırakmalısınız. Bazı çalışmalar erkeklerde kellik ile sigara arasında ilişki bulunduğunu göstermektedir.
  • Uyku düzeninize dikkat etmelisiniz.
  • Saçınıza nazik davranmalısınız. Geniş dişli taraklar saçın taranırken çekilmesine engel olduğundan tercih edilebilir.
  • Saçınıza uygun bakım ürünlerini kullanmalısınız. Şampuan seçimi bu kısımda önem göstermektedir.
  • Stresten uzak durmalı ve etkili bir tedavi sonrasında dökülmeyi durdurabileceğinizi bilmelisiniz.

Dökülme nasıl tedavi edilir?

İlaçlar

İlaçlar; incelmiş saçları kalınlaştırma, saçların daha fazla dökülmesini engelleme ve saç sayısını arttırma üzerine etki etmektedir. FDA onaylı minoxidil ve finasterid bu amaçla kullanılmaktadır. Tam saç kaybında yeni saç çıkarma konusunda ilaçların etkisi olmamaktadır.

Saç mezoterapisi

Sıkça kullanılan etkili bir tedavidir. Vitamin, antioksidan, mineral ve dolaşım düzenleyici maddelerin mikro iğneler ile saçlı deriye doğrudan enjekte edilmesi prensibine dayanır. Sonrasında saç derisine masaj yapılır. Ortama 5-10 seans olarak 5 gün ara ile yapılan uygulamada acı ya da ağrı hissedilmez. Böylece saç dökülmesi durdurulmakta ve daha güçlü saçların çıkması sağlanmaktadır. 

Prp

Bir diğer tedavi etkin bir yöntem olan PRP’dir. Hastanın kendi kanından ayrıştırılan, kökleri besleyen ve gelişimi sağlayan fibroblast kısmı dökülen bölgeye enjekte edilir. Genetik dökülmelerde etkilidir. Mezoterapi ile kombine kullanılabilir.

Saç ekimi

Erkek tipi saç dökülmesi olan kişilerde en kesin ve kalıcı tedavi yöntemidir.

Saç dökülmesinde temel tedavi prensibi yeni saç oluşumuna değil, olan saçı muhafaza etmeye yani dökülmenin devam etmesini engellemeye yöneliktir. Saç ekimi ya da bazı ilaç tedavileri bunun dışındadır. Erken teşhis tedavide önemli bir yere sahiptir. Saç dökülmesi üzerine araştırmalar devam etmekte ve olası tedaviler üzerine çalışılmaktadır.
 

Merve Hazar AKMAN / habernediyor.com

Yorumlar (1)
Emame 3 yıl önce
Cok guzel bir yazi olmus