Protein tozu sağlığa zararlı mı?

Protein tozu sağlığa zararlı mı sorusu dünya genelinde fikir ayrılığına yol açmış durumda. Peki fareler üzerinde yapılan araştırmalar BCAA içeren protein tozları hakkında ne diyor?

SAĞLIK 03.05.2019, 16:45
Protein tozu sağlığa zararlı mı?

Özellikle fitnes ile uğraşanların kas inşa etmek için kullandığı protein tozları uzun vadede sağlığı tehdit edebilir.

Günümüzde ticari olarak da satışı bulunan protein tozlarının çoğu peynir altı suyundan (whey) elde edilir. Bu gıdanın içerisinde yüksek oranda ‘dallı zincirli amino asit (BCAA)’ bulunur.

Derlenen istatistiksel verilere göre, sadece 2017 yılında dünya üzerindeki whey protein piyasası yaklaşık 9.4 milyar dolarlık bir gelir elde etti. Tahminlere göre bu rakam, 2023’te 14.5 milyar dolara kadar çıkacak.

Lösin, valin ve izolesin olmak üzere üç ana amino asit türünü içinde barındıran BCAA, vücut geliştirme ile uğraşanların kas kütlesini artırmak için takviye olarak kullandığı fakat bilim adamlarının tasvip etmediği bir protein takviyesidir.

Fazla BCAA alımı zararlı mı?

Fareler üzerinde yürütülen deneyler bilim adamların bu iddiasını kanıtlar nitelikte. Yapılan araştırmaya göre, eğer bir beslenme programı yüksek oranda BCAA içeriyor, karbonhidrat/yağ gibi diğer ana besin kaynaklarını az miktarda bulunduruyorsa yaşamınızın ilerleyen yıllarında sağlık sorunlarına sebebiyet verebilir.

Avustralya’daki Sidney Üniversite’sinde görevli araştırmacılar, yüksek oranda BCAA alımının ruh halinde olumsuz etkiler meydana getirdiğini, kişide karın açlığına sebep olduğunu, kilo alımını tetiklediğini ve kişinin ömrünü kısalttığını savunuyor.

BCAA serotonin hormonu üzerinde olumsuz etkilere sebep oluyor

Nature Metabolism dergisinde yayımlanan makalede Samantha Solon-Biet, yüksek oranda protein, düşük oranda karbonhidrat içeren diyetlerin üremeye katkıda bulunduğunu fakat ilerleyen yaşlarda olumsuz etkilere yol açtığını, hatta ömrü kısalttığını ifade etti.

“Bu çalışmanın bize gösterdiği şey, amino asit dengesinin ne kadar önemli olduğu. Sağlıklı bir beden için farklı protein kaynaklarından faydalanmak oldukça kritik.”

Farelere yüksek oranda BCAA içeren protein verildi

Araştırmacılar, fareler üzerinde bir deney geliştirdi. Normal şartlarda karbonhidrat ve yağ içeren yemlerle beslenen farelere yüksek oranda BCAA içeren yem temin edildi.

Yüksek oranda BCAA verilen bu kemirgenlerin kanında triptofan amino asit fonksiyonunun olumsuz yönde etkilendiği tespit edildi. Bu amino asit türünün, serotonin hormonunun salgılanmasında rol oynayan maddelerden biri olduğunu da es geçmeden söyleyelim.

Serotonin hormonu ve triptofan arasındaki uyuşmazlık

“Triptofan, serotonin hormonuna zemin hazırlayan bir amino asit türüdür. Serotonin ise ruh halinde dalganmalara sebep olabilen, ayrıca uyku için gerekli olan en kilit hormonlardan biridir. Fakat serotonin hormonun yapabildikleri sadece bunlarla sınırlı değil. Sorun işte tam da burada karşımıza çıkıyor.”

Kanda bulunan BCAA ve triptofan amino asit arasında beklenmedik bir durum yaşandığı tespit edildi. Bulgulara göre, iki madde arasındaki ‘öne çıkma savaşı’ beyin içerisindeki serotonin hormonunun normal seviyenin altında seyir etmesine neden oluyor. Bu da istenmedik sonuçlara mahal verebiliyor.

BCAA içeren protein tozu kullanımı ömrü kısaltıyor

Pr.Dr. Simpson, “BCAA ve triptofan amino asidi arasındaki bu mücadele beyindeki serotonin hormon seviyesini düşürüyor. Bu da kişinin iştahının artmasına sebep oluyor. Fazla BCAA alımı sonrası serotoninin bu denli düşmesi, farelerde daha fazla beslenme ihtiyacı uyandırdı. Buna bağlı olarak, fareler kilo aldı ve beklenenden daha kısa sürede öldü.”

Sidney Üniversitesi’nde Diyetisyen ve Beslenme Uzmanı olarak görev alan Rosilene Riberio, “İstenmeyen sağlık problemlerinin oluşmaması için farklı protein kaynakları tüketilmesi gerekiyor.” İfadelerinde bulundu.

Yorumlar (0)