Koronavirüsle ilgili yanlış bilgi yayan 7 insan profili

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) pandemisi başladığından bu yana komplo teorileri, yanlış bilgi ve çeşitli spekülasyonlar interneti sosyal medya platformlarını ele geçirdi. Ancak, kişilerin gördüğü bilgi ve haberlerin doğruluğunu ayırt edememesi pek çok insanın ölümüne yol açarak bilgi kirliliğin boyutlarını gözler önüne serdi. Bu süreçte sadece güvenilir kuruluşların paylaştıkları bilgiyi dikkate almak ve internette dolaşan her türlü bilgiyi araştırmak, koronavirüse alınabilecek fiziksel önlemler kadar hayati önem taşıyor.

SAĞLIK 06.05.2020, 22:57 07.05.2020, 11:23 Hanife
Koronavirüsle ilgili yanlış bilgi yayan 7 insan profili

Joker

Dezenfektan, sabun ya da alkol içmenin koronavirüsü engellemeyeceğini muhtemelen herkes biliyor. Ancak Whatsapp gruplarında paylaşılan bu tip bilgilerin herkes şaka olmadığını düşünüyor. Bu bilgilerin gerçek olduğunu düşünüp hayatını kaybeden birçok insan bulunuyor.

Başka bir örnekte ise İngiltere’de bir kişi arkadaşlarını korkutmak için birisine evden çok fazla çıktığı için ona para cezası veriliğini iddia eden sahte bir belge düzenleyerek sosyal medyada paylaştı. Arkadaşlarını bu fotoğrafı Instagram’da paylaşmaya teşvik etmesinin ardından görüntü bir anda yerel Facebook gruplarında dolaşmaya başladı. İsmi açıklanmayan kişi ise kendini "Gerçekten paniğe neden olmak istemiyorum. Ancak sosyal medyada bir ekran görüntüsüne inanıyorlarsa, internette bilgi tüketme biçimlerini gerçekten yeniden değerlendirmeleri gerekiyor” açıklamasını yaparak savundu.

Dolandırıcı

Hükümetten veya savcı, polis gibi yerel birimlerden geldiğini iddia eden diğer sahte metinler, pandemiden para kazanmak isteyen dolandırıcılar tarafından oluşturuluyor.
İngiltere’deki “Full Fact” adlı fact-checking (gerçek-kontrolü) kuruluşu Mart ayında sosyal medyada dolaşan ve hükümetin yardım amacıyla vatandaşlardan hesap bilgilerini isteyen bir gönderiyi analiz etti. Facebook’ta dolaşan ve bir kısa mesaj görüntüsündeki metnin arkasındaki kişi ortaya çıkarılamadı ancak gerçeklikle hiçbir bağlantısının bulunmadığı belirtildi. Öte yandan dolandırıcıların Şubat ayı başlarında para kazanmak için virüsle ilgili sahte haberleri kullandığı görüldü.

Politikacı

Yanlış bilgi sadece internetin karanlık köşelerinden gelmiyor. Geçen hafta ABD Başkanı Donald Trump, hastaların vücutlarını UV ışığına maruz bırakmasının mı yoksa çamaşır suyu enjekte etmenin mi koronavirüse karşı daha koruyucu olduğunu sorguladı. Gerçeklerin bağlam dışına çıkmasına neden olan Trump, daha sonra yorumların alaycı olduğunu iddia etti. Ancak bu, insanların dezenfektanla tedavi etmelerini istemek için yardım hatlarına telefon etmelerini engellemedi.
Sadece ABD Başkanı değil. Çinli bir dışişleri bakanlığı sözcüsü, Kovid-19'un ABD Ordusu tarafından Wuhan'a getirilmiş olabileceği fikrini destekledi. Öte yandan, salgın hakkındaki komplo teorileri ilk kez Rusya devlet televizyonunda tartışıldı.

Komplo teorisyeni

Yeni tip koronavirüs hakkındaki tüm belirsizlik komplo teorileri için mükemmel bir üreme alanı yarattı. 

İngiltere'de Oxford Üniversitesi’nin aşı deneylerinde yer alan ilk gönüllünün öldüğü iddia edilen sahte bir hikaye aşı karşıtlarının ve komplo teorilerinin bulunduğu Facebook gruplarında dolaştı. Ancak BBC editörü Fergus Walsh, adı Elisa Granato olan gönüllüyle Skype üzerinden sohbet ettiğini ve durumunun gayet iyi olduğunu açıkladı.

Öte yandan, eski bir futbolcu ve komplo teorisyeni olan David Icke ile YouTube'da yapılan ve sonradan kaldırılan röportajlar, 5G'nin koronavirüs ile bağlantılı olduğu yönünde yanlış iddialara değindi. Icke ayrıca İngiltere'nin yayın standartlarını ihlal ettiği tespit edilen bir Londra TV istasyonunda yer aldı. Şirket, daha sonra "fiziksel zarara neden olabilecek sağlık bilgileri" yayınladığı için programı internet platformlarından kaldırdığını açıkladı.

Sağlık personeli olduğunu söyleyen

Bazen yanlış bilgilendirme doktor, profesör veya bir hastane çalışanından geliyormuş gibi görünüyor. Ancak çoğu zaman sağlık çalışanları bu şekilde bilgileri paylaşmaz.

İngiltere’de Crawley'de şehrinde ambulans çalışanı olduğunu iddia eden bir kadın, genç ve sağlıklı koronavirüs hastaları için korkunç ve tamamen asılsız ölüm öngörülerini içeren sesli bir panik notunu watsapp gruplarında paylaştı. Söz konusu kadın BBC’nin görüşme talebine cevap vermedi ama işiyle ilgili hiçbir zaman bir kanıt sunmadı.

Akraba

Diğerlerine yardımcı olacağını düşündüğü için doğruluğunu sorgulamayıp önüne gelen her türlü bilgiyi aile gruplarında paylaşan kişiler bu tipte yer alıyor.

Ünlü

Ünlüler, güçlendirilmiş yanıltıcı iddiaların ana akım haline gelmesine yardımcı oldu. Şarkıcı M.I.A. ve aktör Woody Harrelson, 5G koronavirüs teorisini sosyal medyada yüz binlerce takipçisine tanıtanlar arasında.

Reuters tarafından yakın zamanda yayınlanan bir raporda, ünlülerin çevrimiçi olarak yanlış bilgilerin yayılmasında kilit bir rol oynadıkları bulundu.


Yorumlar (0)