İşte Ramazan ayında tansiyonunuzu hep 12-8 tutacak o liste…

Kalbin kanı pompalarken oluşturduğu basınca tansiyon veya kan basıncı denilir. Kan basıncı ölçüm cihazlarıyla (dijital aletler veya manşonla) elde edilen ve küçük ve büyük olarak 2 sayıyla ifade edilmektedir. Yüksek tansiyon, yılda 7 milyon can kaybına yol açan kalp krizi veya inme gibi kardiyovasküler rahatsızlıkların başlıca sebebi olarak gösterilir. Dünyada ise her 3 yetişkinden biri yüksek tansiyon ile mücadele ediyor.

Tansiyonu yükselten besinlerden uzak durmak, hareketli bir yaşam biçimi tercih etmek, egzersizlerle desteklemek ve bol su içmek tansiyon seviyesini dengede tutmaya yardımcı oluyor. Tansiyonu düşürmek için tavsiye edilen yiyecekler arasında ise sebze, meyve ve süt ürünleri ilk sıralarda geliyor. Ayrıca sodyum tüketimini sınırlandırmak, tansiyonu sağlıklı düzeylerde tutabilmek adına uzmanlar tarafından da öneriliyor.

Otomatik aletlerle kan basıncı ölçümünü doğru yapmak için kullanma kılavuzu okunmalı ve kurallara uyulmalı. Sakin, sessiz bir ortamda tansiyon ölçümünü yapın. Konuşmayın, sırtınızı arkaya dayayın, kalp seviyesinde kolun ortasına manşeti yerleştirin. Kol ve kalp aynı düzlemde olmasına dikkat edin.

Oturarak kolunuzu destekleyin, bacak bacak üstüne atmayın, ayaklarınızı yere düz basın. Kıyafetlerin üzerinden ölçüm yapmayın. Sabah kahvaltıdan önce ve akşam yemek öncesi aç karnına bir iki dakika ara ile kez yani günde dört kez bir hafta boyunca ölçüm yapmak genelde yeterli.

Atrial fibrilasyon adı verilen ritim bozukluğu olan hastaların evde tansiyon ölçümleri yanlış sonuç verebileceği unutulmamalı. Sağ ve sol kol arasında 10 birim ve daha az fark olabilir, bu nedenle endişe edilmemeli. Evde ortalama ölçülen tansiyon değerleri 135/85 mmHg üzeri ise yüksek tansiyondan bahsetmek mümkündür.

Yüksek tansiyon şikâyeti olanların özellikle yağlı ve yağda kızartılmış besinlerden, hamur işlerinden, kırmızı et ve sakatatlardan uzak durması gerekiyor. Kahve, çikolata, şekerli, gazlı içeceklerle tuz, margarin ve aşırı çay tüketimi de tansiyonu yükselten besinler arasında yer alıyor.

İşte tansiyona iyi gelen o besinler…

Ahududu: Oksidatif stresi azaltan ve iltihaplara iyi gelen içeriğiyle ahududu, kanser hücrelerinin ve tümörün oluşumunu engeller. Bol bol C vitamini sağlayan meyve bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı korur. Özellikle hipertansiyon problemi yaşayan insanların mutlaka tüketmesi gereken ahududu, kan basıncını düşürerek yüksek tansiyonu önler. Meyvesi yenir. Çayı ve suyu içilir.

Alıç: Alıç, zayıflamaya yardımcı bir görev üstlenir, yağ yakıcı ve metabolizma hızlandırıcı bir özelliğe sahiptir. Alıç, tansiyon hastaları için büyük bir şifa kaynağıdır. Hem yüksek tansiyonu hem de düşük tansiyonun kontrol edilmesini sağlar. Çayı, suyu ve şurubu içilir.

Ardıç tohumu (siyah) : Servigiller familyasından olan ardıç ağacı, kış boyunca yapraklarını dökmez. Eylül-ekim aylarında ağaçlardan dökülen meyveler kurutulur ve buna ardıç tohumu denir. Hem ilaç sanayinde hem de mutfaklarda kullanılan ardıç tohumu yüksek tansiyon hastaları için de son derece yararlı. Bir bardak kaynar suyun içerisine 3-4 gram ardıç tohumu atılır. Yaklaşık 10 dakika bekletilen çay, ılık olarak tüketilir. Uzmanlar, bu çayın gün içinde üç bardaktan fazla içilmemesini öneriyor. Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır.

Armut: Yenir. Şurubu içilir. Çekirdeğinin çayı ve suyu içilir. Armut tansiyon düşürücü bir etkiye sahiptir. Yüksek tansiyonu olanlar için çok yararlıdır. Armut sindirim sistemini güçlendirir, hazmı kolaylaştırır. Böbreklerin düzenli çalışmasına, böbrek taşlarının ve kumunun dökülmesine yardım eder. Kansızlığa iyi gelir. Sinirleri yatıştırıcı etkisi ile yüksek tansiyonu düşürür, çarpıntıyı giderir.

Arpa: Çayı ve suyu içilir. Lif bakımından zengin olan tam tahıllar kan basıncını düşürmeye yardımcı olur. Esmer pirinç, kepekli ekmek, arpa ve yulaf gibi tam tahılları beslenmenize ekleyin. Ayrıca beyaz un ve şeker gibi rafine karbonhidratlar yerine tam tahıllı besinler düzenli olarak tüketilirse tansiyonunuzu kontrol altına alabilirsiniz.

Avokado: Yaprak ve meyveleri kullanılır. Sodyumun kan basıncı üzerindeki olumsuz etkilerini bastırarak kan basıncını düzenler, sağlıklı kalp kasılmasını teşvik eder, felç, böbrek yetmezliği ve yüksek tansiyonu önlemeye yardımcıdır. Avokado muza göre % 35 daha fazla potasyum içerir.

Ayva: Yüksek oranda potasyum içermesi sayesinde kan basıncını (tansiyonu) düşürmede etkili olur. Ayrıca çözünebilir bir lif olan pektinin ayvada yüksek olarak bulunması kolesterolü düşürmeye yardımcı olur. Ayva içeriğindeki demir, çinko ve bakır gibi mineraller sayesinde kan hücrelerinin yapımını ve kanın akışkanlığını artırarak dolaşım üzerine olumlu etkiler sağlar.

Badem: İçerisinde bitkisel protein, lif ve tekli yağların yanı sıra, E vitamini ve magnezyum, kalsiyum, potasyum, çinko, riboflavin, niyasin gibi önemli besinlerin de bulunduğu son derece yararlı bir kabuklu yemiştir. Ayrıca yağ oranı yüksektir. 30 gr bademde 13 gr yağ bulundurur. Diyet yapanların gözdesi olan badem bilhassa kalp sağlığı ve yüksek tansiyon için faydalıdır. Kalp hastalığı riskini azaltan tekli doymamış ve bitki sterolü içerir. Zararlı kolesterolü düşürür.

Bal: Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Öğütülerek elde edilen çörekotu tozuyla karıştırılan bal, günde 3 kere birer tatlı kaşığı yenildiğinde tansiyonun dengelenmesini sağlar.

Balık: Kırmızı et tüketimin yerine kan basıncını düşürmede etkili olduğu bilimsel araştırmalarla ortaya konulmuş olan omega-3 kaynağı balığın tüketimine ağırlık verilmelidir. Yemekler, bitkisel yağlarla hazırlanmalıdır. Katı yağlardan uzak durulmalıdır. Yemekler hazırlanırken tuz ilavesi mümkün olduğunca sınırlandırılmalıdır. Ülkemizde yüksek tansiyona sıklıkla rastlanılmasında önemli bir etkenin tuz olduğu düşünülmektedir. Sigarayı bırakmak da yüksek tansiyon hastaları için hayati önem taşımaktadır.

Böğürtlen: Çayı ve suyu içilir. Vücut için oldukça etkili bir antioksidan kaynağıdır. Tansiyon rahatsızlığı olanların düzenli kullandıklarında tansiyonlarını düşürdüğü tespit edilmiştir. Yorgun olan ve halsizliği bulunan vücudu dinlendirir, güçlendirir.

Domates: Yenir. Suyu içilir. Potasyumdan zengin muz, elma, kayısı, havuç, üzüm, şeftali, domates gibi besinler hem normal hem de yüksek tansiyon hastası bireylerde kan basıncını düşürücü önemli bir etkiye sahiptir. Domates likopeni içerir. Likopenin kötü kolesterolü (LDL) düşüren ve arterlerde yağ birikimlerini (ateroskleroz) önleyen antioksidan etkileri vardır. Bu birikimler kardiyovasküler hastalığa neden olabilir.

Enginar: Yüksek tansiyon hastalarının da bol bol enginar yemesinde fayda var. Çünkü enginarda yüksek oranda bulunan potasyum minerali, vücuttaki tansiyonu düzenleyerek, tansiyonun normal seviyelere gelmesini sağlıyor.

Hurma: Kalp dostu besinlerin başında yer alan hurma, içeriğindeki zengin potasyum minerali sayesinde kan basıncını (tansiyon) dengeliyor ve kalp ritmini düzenliyor. Hiç kolesterol içermediği gibi güçlü bir antioksidan olması sayesinde kalbi zararlı bakterilerden ve mikroplardan koruyarak, damar tıkanıklıkları riskini azaltıyor. Azı şifa, çoğu gıdadır.

İncir: Doğal şeker, lif, potasyum, kalsiyum, demir gibi minerallerden zengin incirin tam bir sağlık deposu… İncir kan basıncını düşürmeye yardımcı olan potasyum mineralinin iyi bir kaynağıdır. Batı tipi beslenmeyle artan tuz tüketimi ve potasyum kaynağı sebze ile meyvelerin daha az yenilmesi hipertansiyon başta olmak üzere kalp damar hastalıklarına zemin hazırlıyor. Yapılan bilimsel çalışmalar, meyve ve sebzeden zengin, tuz ve doymuş yağdan fakir beslenmenin tansiyonu anlamlı düşürdüğünü gösteriyor.

Kabak suyu: Sebzeler tansiyonu düşürmenin yanı sıra içerdikleri besin lifi, potasyum, magnezyum ve diğer minerallerle genel sağlığınızı geliştirmenize yardımcı olur. Tansiyon yüksekliğine karşı kabak suyu faydalıdır.
 

Kereviz: Kereviz sürekli ve düzenli olarak tüketilmesi gereken bir sebzedir. Kereviz aynı zamanda tansiyon problemi olan hastalara da iyi gelmektedir. Tansiyonu düşürücü özelliği olan kereviz, kan basıncının düşmesine de yardımcı olur.

Kuşburnu (yabani gül) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Kuşburnunun kalp damar koruyucu ve kan basıncını düzenleyici bir etkisi vardır.

Mandalina: Yenir. Suyu içilir. Mandalina kanı temizler. Kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucudur. Yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olur.

Muz: Yüksek tansiyon; kalp, böbrek ve beyinde hasara yol açar. Tedavi edilmezse felç gibi kötü sonuçlar doğurur. Potasyum açısından zengin bir meyvedir. Tansiyonun düşmesini sağlar.

Meyveler: Potasyumdan zengin muz, elma, kayısı, havuç, üzüm, şeftali, domates gibi besinler hem normal hem de yüksek tansiyon hastası bireylerde kan basıncını düşürücü önemli bir etkiye sahiptir. Ayrıca yapılan araştırmalar yine potasyum açısından oldukça zengin olan kavun ve karpuzun da tansiyon düşürücü etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur.

Pırasa: Yenir. Suyu içilir. Bol miktarda Omega 3 içermektedir. Bu sayede kolesterol, kalp - damar rahatsızlıklarını ve tansiyon sorunları dışında depresyon gibi rahatsızlıklara karşı da yardımcı olur.

Portakal: Kış aylarının en çok tüketilen ve en bilinen meyvelerinden portakal, sadece C vitamini değil aynı zamanda da B vitamini, potasyum, kalsiyum, magnezyum içerir. Lifler, organik asitler ve şeker açısından da oldukça zengin olan portakal hastalıklara karşı vücuda direnç kazandırır. İçerdiği vitamin ve mineraller ile portakalın en büyük özelliğinden biri de kan basıncını düşürmesidir.

Rezene: Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Yapılan araştırmalar ışığında, rezene bitkisinin tohumlarının çiğnenmesinin tükürükte bulunan nitrit miktarını artırdığı ve böylece tansiyonu düzenlediği görülmüştür.

Sarımsak ve soğan: Halk arasında sarımsak tansiyon düşürücü olarak bilinir. Fakat sarımsak ve soğan tansiyonu düşürmekten ziyade ayarlamaya yardımcı olur. Bu nedenle, hipertansiyon şikayeti olanların, yemeklerine bol soğan, sarımsak ilave etmeleri tansiyonlarını dengede tutmaya yardımcı olacaktır.

Yeşil yapraklı sebzeler: İçerdikleri nitrat tansiyonu düşürür. Sebzeler tansiyonu düşürmenin yanı sıra içerdikleri besin lifi, potasyum, magnezyum ve diğer minerallerle genel sağlığınızı geliştirmenize yardımcı olur. Her gün yeşil yapraklı sebzeler başta olmak üzere 2-3 kase farklı renklerdeki sebzelerin çiğ ve haşlanmış olarak tüketilmesi tansiyon hastalarına önerilmektedir. Brokoli, patates, ıspanak, domates ve kabak gibi sebzeleri tansiyonu düşürmek için kullanabilirsiniz.

Zeytinyağı: Yaprağının çayı ve suyu içilir. Her sabah aç karnına tüketeceğiniz iki yemek kaşığı zeytinyağı, tansiyonu düşürmeye yardımcı olur.