İnsan vücudu için en tehlikeli 7 parazit

Parazitler, hayat döngülerini bir konakçı olmadan sürdüremeyen organizmalardır. Parazitler insanlarda hastalıkları ortaya çıkarabilir veya tetikleyebilir.

Parazit nedir?

Parazit, sadece başka bir organizmanın içerisinde hayatını sürdüren büyüyebilen canlı bir organizmadır. Parazitler dokuları, yiyecekleri, hücreleri üremek ve büyümek için kullanır. Tüm parazitler yalnızca farklı bir organizmayı parazitleyerek yaşamına devam edebilir. Fakat bir organizmayı parazitleştiren her mikroorganizmanın parazit olması gerekli olmaz. Örneğin virüsler parazit olarak hayatına devam eder, fakat parazit değildir.

Tek hücre ve çift hücreli parazitlerin özellikleri nelerdir?

Tek hücreden meydana gelen parazitlere protozoa denir. Koloni halinde değil, yalnız başlarına yaşarlar. Çok hücreden meydana gelen parazitler ise metazoanlardır. Çoğunlukla bunlar, belirli bir ortamda üreyebilen solucanlardır. Kalpte, sindirim sisteminde ve hatta kalpte cilt altında çoğalabilirler.

Parazitlerin şekilleri nasıldır?

Çok farklı şekilleri bulunmaktadır. Yassı kurt gibi düz, kıl kurdu gibi yuvarlak formlarda oluşabilirler. Akarlar ise çıplak gözle fark edilemeyen küçük mikroskobik böceklerdir.

Bunlar içerisinde insan vücuduna en fazla zarar veren parazitler yer almaktadır. İşte en zararlı 7 parazit...

Kasları felç ediyor: Avustralya kenesi

Avustralya'da yayılımcı bir tür olan Ixodes holocyclus, felce sebep olabiliyor. İlk olarak kusma ile kendini fark ettiren kene, daha sonra alt ekstremitelerde kas gücü kaybı ile etki gösteriyor. Felç 24 saat içerisinde meydana geliyor ve yavaş yavaş vücudun geri kalan kısımlarına doğru yayılıyor.

Kene vücuttan hızlı bir şekilde çıkarılmazsa yutma ve solunum kaslarını tahrip ederek ölüme sebep olabilir. Kene ısırıkları insan vakaları yönünden nadirdir, fakat her sene 100 binden fazla evcil hayvanın bu durumdan etkilendiği düşünülmektedir.

Kulağı içeriden yiyor: Wohlfahrtia magnifica

Wohlfahrtia magnifica, genellikle kulağı etkileyen miyazise (derinin kurtlanması) sebep olur. Larvalar kulak zarını ele geçirir ve daha sonra iç kulağın duvarına saldırır. Nadir de olsa beyne saldıran bu parazitler ölüme kadar götürebilir. Bunun yanı sıra Kurtçuklar gözlere saldırarak, göz küresine zarar verebilir.

Derinin hemen altında hareket eden bir nesne hissine sebep olurlar. Yaklaşık 10 milimetrelik kurtçuklar birkaç gün içerisinde ortaya çıkar, fakat alerjik şoklara veya ödeme neden olabilir.

Yara izleri bırakıyor: Leishmania

Leishmania, leishmaniasis hastalığına sebep olan bir mikroorganizmadır. Bir çeşit küçük sivrisinek olan tatarcık tarafından ısırılma durumunda insanlara bulaşır. Leishmania daha sonra dokular tarafından içeri alınır ve burada kamçısını yitirerek bir amastigota dönüşür.

Enfekte dokuların konumuna bağlı olarak meydana çıkan belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterir. Deride geçmeyen yara izleri oluşturan büyük kabuklar görülebilir. En tehlikeli boyutta olan visseral form ateş, karaciğer, kilo kaybı, lenf ve dalak düğümlerinin şişmesi ile kendini gösterir. Tedavisi yapılmaz ise ölümcül boyutlara ulaşabilir.

Fil hastalığına neden oluyor: Wuchereria bancrofti

İnsanlar arasında bilinen ismiyle Fil hastalığı uzuvların büyük bir şekilde şişmesine sebep olur. Vakaların yüzde 90'ına sebep olan Wuchereria bancrofti de içerisinde olmak üzere üç farklı solucanın sebep olduğu enfeksiyondan kaynaklanır.

Wuchereria bancrofti, sivrisinekler yoluyla bulaşan mikrofilarya ismi verilen milyonlarca küçük larva ortaya çıkarır. Bunlar lenfatik sisteme saldırırlar ve yetişkin duruma geldiklerinde uzuvlarda doku büyümesine ve derinin kalınlaşmasına sebep olabilirler.

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre enfekte olmuş her üç kişiden birinde sakatlayıcı durumlar ortaya çıkıyor.

Körlüğe sebep oluyor: Onchocerca volvulus

Onchocerca volvulus solucanının sebep olduğu onchocerciasis hastalığı, gözleri ve cildi etkiler. 30 Afrika ülkesini etkisi altına alan bu tür, dünyada üzerindeki körlüğün önde gelen dördüncü sebebidir.

Bu parazit göze ulaştığında ve orada öldüğünde gözü bulanık hale getirecek iltihaplı bir reaksiyona sebep olur. Milyonlarca insan bu parazit yüzünden hala tehlike altında kabul ediliyor. Bunun yanı sıra ciltte şiddetli bir kuruluğa ve erken yaşlanmaya sebep olan farklı bir onkoserkiazis formu daha bulunmaktadır.

Beyni yiyor: Naegleria fowleri

Beyin yiyen amip olarak isimlendirilen naegleria fowleri; bataklıkların, göllerin veya bakımsız yüzme havuzlarının içerisinde hayatını sürdüren bir amiptir. Vakaların yüzde 95 oranında ölümcül olan çok ciddi bir durum olan primer amipli meningoensefalitin sebebidir.

Enfeksiyon, rüzgarla taşınan veya doğrudan suya temas eden su damlacıklarını teneffüs etmekle ortaya çıkar. Amip buruna girer ve daha sonra beyne doğru yola çıkar. 1 ila 9 gün sonrasında baş ağrısı, ateş ortaya çıkar, sonrasında halüsinasyonlar ve kafa karışıklığı görülür.

Hastalık nadir olarak görülür, 50 senede dünya çapında 310 vaka belirlenmiştir.

Akciğerleri istila ediyor: Ascaris

30 cm kadar boyuta erişebilen renkli bir yuvarlak kurttur. Kirlenmiş yiyeceklerin veya suyun tüketilmesiyle bulaşır. Dişi kurt ince bağırsağa tutunur, insanların yedikleriyle beslenir ve günde 200 bine kadar yumurtlayabilir. Sindirim duvarını aşıp, karaciğere ve daha sonra bazı durumlarda kan dolaşımıyla akciğerlere kadar ulaşan embriyolar serbest kalırlar. Daha sonra pulmoner opasite, ateş ve öksürük ile beraber Löffler sendromuna sebep olurlar.

En tehlikeli komplikasyonlar apandisit ile beraber akut pankreatittir. Ascariasis, dünya üzerinde en yaygın görülen bağırsak parazitidir, öncelikle gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere dünya nüfusunun dörtte birini etkisi altına almaktadır.