DSÖ’den endişeleri artıracak açıklama: “Sinsice dolaşıyor”

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) yetkilisi Prof. Dr. David Heymann Avustralya, Avrupa ve ABD kıtalarında şimdiye kadar toplam 22 ülkede 200’den fazla doğrulanmış vakası bulunan maymun çiçeği virüsü hakkında açıklamalarda bulundu. Heymann’ın, “Virüs birkaç sene önce Avrupa’ya girerek yayılmış olabilir.” ifadeleri endişe yarattı. DSÖ yetkilisinin açıklamalarının devamı ise şu şekildeydi: “Yeni vakalardan elde ettiğimiz örnekler, bu virüsün insanlar arasında zaman içerisinde dolaşırken uğradığı mutasyonları gösteriyor. İngiltere’de şimdiye kadar 78 maymun çiçeği vakasını doğruladı. Özellikle Orta ve Batı Afrika’da görülen vaka artışı, en az 22 ülkede daha doğrulandı. Vakaların ise yalnızca 200’ü doğrulandı. Diğer vakalar üzerindeki araştırmalar devam ediyor. Bu virüs, endemik bir tür. Virüs, seyahat ya da ithal hayvanlar ile taşınabiliyor.”



“Hastalık ilk defa Afrika dışındaki topluluklarda yayıldı”

“Maymun çiçeği hastalığının ilk defa Afrika dışındaki topluluklarla yayıldığını gördük. Teyit edilen en fazla vaka, İngiltere’de. İngiltere aynı zamanda çiçek hastalığına karşı çapraz koruyucu aşıları sunan, temaslıları izole eden bir ülke. Öte yandan vakaların büyük kısmının eşcinsel erkekler ile biseksüeller arasında tespit edilmesi de dikkate değer bir diğer nokta. Salgının kontrol edilmesi amacıyla çalışmalar ve çabalar devam ediyor. Bilim insanları, hastalığın bu kadar kısa zamanda bu fazla ülkeye yayılması üzerinde çalışmalar yapıyorlar. Pek çok uzman, maymun çiçeği hastalığının birkaç sene öncesinde İngiltere ya da Avrupa’da farklı bir ülkeye girip senelerce tespit edilemeden yayıldığından şüpheleniyor. Virüs, İngiltere’ye en fazla 3 sene önce girmiş olabilir. 2018-2019 seneleri arasında tümü Nijerya’dan gelen yolcular olmak üzere İngiltere’de doğrulanmış 4 vakanın görüldüğünü biliyoruz. Yine aynı ülkeden İngiltere’ye 2021 senesinde gelen kişiler arasından 3’ünün de aktif vaka olduğu belirlenmişti.”



“Şimdiki virüs, 2018’deki virüsle benzerlik gösteriyor”

“2018-2019 döneminde Afrika kıtasından Avrupa ve Avustralya’ya yayılan virüs ile şimdiki virüs örneklerinde benzerlik görüyoruz. Ayrıca virüsün daha öncesinde düşük seviyelerde dolaşırken mutasyon geçirdiğini düşünüyoruz. İngiltere’nin 2022’deki ilk resmi vakası, 4 Mayıs günü Nijerya’dan geldiğinde virüs zaten senelerdir ülkede gizli olarak dolaşıyordu. Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı ise ilk maymun çiçeği görüntülerini 14 Mayıs’ta yayınladı. İngiltere’deki cinsel sağlık kliniklerinde çalışan doktorlardan bazıları, bazı hastalarında bu virüsün olduğunu fark etti. Görünüşe göre bu virüs, fark edilmeyen bulaşma olayları zincirinin halkalarından biri.”



Virüs nasıl bulaşıyor?

Maymun çiçeği virüsü, bu virüse sahip kişinin başkasıyla yakın temasta olmasıyla bulaşıyor. Virüs deri üzerindeki çatlak veya yaradan; burun veya gözden ya da solunum yolu veya ağızdan vücuda giriş yapıyor. Enfekte olan sincap, fare, maymun gibi hayvanlarla temas halinde olanlara da hastalık bulaşabiliyor. Yatak, kıyafet, havlu gibi kişisel eşyalardan geçmesi de mümkün oluyor. Maymun çiçeği virüsünün küresel bir salgına dönüşme ihtimali şu anda tartışılıyor. Virüsün ölüm riskini yok etmek için bir aşı olup olmadığı ise tartışılıyor. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı ise şu anda bu virüse karşı bir aşı olmadığını ifade ediyor. Ancak çiçek hastalığı aşısının bu virüse karşı koruma sağladığı, bu sebeple de ihtiyaç duyanlara aşının teklif edildiği belirtiliyor. DSÖ ise çiçek hastalığı aşısının, maymun çiçeği virüsüne karşı yüzde 85’e kadar etkili olduğunu savunuyor.