Aşı olan kişiden kan almak bağışıklık kazandırır mı?

Aşılar, insanı görünmeyen tehlike ve tehditlere karşı koruyan önemli bir kalkan olarak ön plana çıkıyor. Kuduz, kızamık ve kabakulak gibi salgınla sonuçlanabilecek hastalıklar, aşılar sayesinde büyük oranda önlenebiliyor. Aşıların içerisinde söz konusu hastalıkla aynı mikroorganizmalar bulunuyor. Bu mikroorganizmalar ya vücuttaki zararlı olanlarını öldürüyor ya da insanı daha büyük bir hastalığa karşı korumak için geçici bir süre zayıflatıyor. Ancak bazı aşılar, yalnızca mikroorganizmaların toksoidlerini içeriyor. 

Toksoid nedir?

Bulaşıcı mikroorganizamalar vücuda girdiğinde, insan vücudunda yer alan çeşitli enzimlerin ve hücrelerin düzenini etkileyen ve toksin olarak bilinen kimyasalları salgılamaya başlar. Toksoid veya anatoksin, formül ve ısı ile değişimine uğrayarak ve tüm toksin kuvvetini kaybeden zararsız antijen niteliğini tamamıyla muhafaza ederek bağışıklık oluşturabilen toksinlere deniyor. “Toksoid nedir?” sorusunu yanıtlayan uzmanlar, bu toksinin özellikle çocukların tetanos ile difteri aşılanmasında kullanıldığını ve bunun zorunluğu olduğunu vurguluyorlar. Toksoid aşılaması, kesin ve güvenilir sonuçları ile biliniyor. 

Antijen nedir?

Araştırmacıların bir diğer merak ettiği soru da “Antijen nedir?” olarak dikkat çekiyor. Antijen, vücuda girdiği zaman bağışıklık sistemince antikor üretimine sebep olan yabancı moleküller olarak tanımlanıyor. Aşı olunduktan sonra mikroorganizmaların vücuda girişiyle bağışıklık sisteminin tanımladığı ilk şey, bu hücrelerin farklı bir dış gövdeye sahip olmasıdır. Bir diğer deyişle bu hücreler farklı bir antijene sahiptir ve vücut bunları imha etmek ister. Bu vesilesiyle vücut, ihtiyacı olan antikoru sağlayarak hastalıklara karşı bağışıklık oluşmasına zemin hazırlar. 



Aşı olan kişi kan bağışı yaparsa, kanı alan kişi bağışıklık kazanır mı?

Sağlık meraklıları tarafından arama motorlarında en çok araştırılan sorulardan biri de, “Aşı olan kişi kan bağışı yaparsa, kanı alan kişi bağışıklık kazanır mı?” olarak dikkat çekiyor. Bir kişi aşı olduktan sonra kan bağışlarsa, karşı tarafa kısa bir süreliğine ve az sayıda antikor geçişi olabilir. Ancak bu antikorlar süratle bozulacağı için, kan kişiyi uzun süre korumaz. Öte yandan yetişkin bir bireyin kan hacmi, bütün vücut ağırlığının ortalama 12’de 1’ine denk gelir. Yani 70 kilogram ağırlığındaki bir kişinin ortalama 5-6 litre kanı bulunur. Ancak kan bağışı yapıldığında yaklaşık yarım litrelik bir kan kaybı yaşanır. Bu ortalama da göz önüne alındığı zaman, karşı tarafa geçen antikor miktarının oldukça düşük olacağı görülecektir. Bunun yanı sıra, kan verme işlemi sırasında kan dolaşımında canlı antikor bulunmama ihtimali de vardır. Bu sebeple, aşı olan birey kan bağışında bulunursa, kan verilen kişi sürekli bir bağışıklık kazanmaz ve mutlaka onun da aşı olması gerekir.