Sömürü sinemasına kısa bir bakış

Genellikle birçok özelliği bakımından 'düşük kalite filmler' kategorisine konulan sömürü sinemasını inceledik.

ÖZEL HABER 08.09.2019, 18:39 08.09.2019, 20:31
Sömürü sinemasına kısa bir bakış

Exploitation (sömürü) film genellikle dehşet verici konular ‘istismar edilerek’ geliştirilen bir film türüdür.

“Exploitation” terimi film piyasasında oldukça yaygındır; promosyon ve reklam anlamında her türden film için kullanılır. Bu filmler büyük bir star, özel efektler, , şiddet, romantizm gibi bir anlamda sömürecek konulara ihtiyaç duyarlar. 

Abartılı anlatım

Buna rağmen bir sömürü filmler, ağırlıklı olarak sansasyonel reklamcılığa ve filmin gerçek kalitesinden ziyade tasvir edilen konunun geniş ve dehşet verici bir şekilde abartılı aktarımına dayanır.

Sinema kuralları yumuşayınca...

Bu tarz filmlerde, müstehcen ya da açık seçik sahneleri, sansasyonel şiddet, hap kullanımı, çıplaklık, tuhaf ve korkutucu şeyler, kan, gariplik, yıkım, isyan ve kargaşa fazlasıyla yer alır.

Sömürü filmler, ABD ve Avrupa’da genel anlamdan sansürün ve sinema kurallarının yumuşaması ile birlikte, 1960 ve 1970’li yıllarda popüler hale gelmiştir.

Ayrıca yapımcılar televizyon nedeniyle kaybettikleri izleyicinin ilgisini çekmek için sansasyonel öğeler kullanmıştır. Çoğu tiyatrolarda oynanamayacak ve ABD’de NC-17 derecesi alamayacak denli düşük bütçeli filmlerdir.

1990’lardan beri bu tarz filmler, türü para-sinema olarak adlandıran akademik çevrelerin de dikkatini çekmiştir.

Sıradışı konular, kenarda kalmış hikayeler

Sömürü filmlerde, haberlerde çıkan ve halkın kısa süreli belleğinde yer eden olaylardan yararlanmıştır ancak büyük film stüdyoları büyük bir film çekmek için gerekli zamanın uzun olması nedeniyle bu projelere pek sıcak bakmaz.

Konu olarak ana akım sinemada pek fazla yer bulamayan temaları işlerler. Örneğin, Child Bride (1938), Ozarks’ta yaşça büyük adamların küçük yaştaki kızlarla evlenmesine dikkat çekmektedir.

Hamilelik ve doğum hakkındaki Mom and Dad (1945) zor şartlarda tanıtılmıştır. She Shoulda Said No (1949) hap kullanımı ve karmaşık hayatı konularını beyazperdeye aktarmıştır.

Black exploitation ya da “blaxploitation” filmler, siyahi oyuncular ile, görünürde siyahi seyirci için çekilen ve Afro-Amerikan kent çevresi klişesi etrafında dönen filmlerdir.  En önemli temalardan biri Afro-Amerikanların “Beyazları” hile ve şiddet yoluyla alt edebilecekleridir.

Bu alt türün ilk örneği Melvin Van Peebles’in Sweet Sweetback’s Baadasssss Song filmidir. Diğer örnekler arasında Black Caesar, Blacula, Black Shampoo, Boss Nigger, Coffy ve Coonskin filmleri gösterilebilir.

Tarantino'nun Jackie Brown'ı

Quentin Tarantino’nun Jackie Brown filmi bu türün modern örneklerinden birisidir. Pam Grier’in başrolünde oynadığı 1974 yapımı “Foxy Brown” filmi hiç şüphesiz Jackie Brown filmi için ilham kaynağı oldu. Tarantino’nun sinema anlatısında, eski tür “B” sınıfı ya da sömürü filmlerine de referanslar bulunduğunu biliniyor.

Yorumlar (0)